TACLOBAN Filipinler Haber Ajansı'nın (PNA) bildirdiğine göre, Ulusal Afet Yönetimi Birimi, ülkeyi etkisi altına alan tayfunda ölenlerin sayısının 942'den bin 774'e çıktığını açıkladı. Tarihinin en büyük doğal afetlerinden birini yaşayan ülkede, arama-kurtarma çalışmaları devam ederken, ölü sayısının yükselmesinden endişe ediliyor. Ancak ölü sayısının 10 bine ulaşabileceğine ilişkin Filipinler'deki iki eyalet yetkilisince dün yapılan açıklamalar gözönüne alındığında, can kaybının yapılan ilk resmi açıklamada belirtilen sayının çok üstünde olması bekleniyor. Gözlemciler, ülkedeki ulaşım ve iletişim hatlarının tayfun yüzünden sekteye uğraması nedeniyle ölü sayısının belirlenmesi ve yardım malzemelerinin dağıtımında güçlükler yaşandığına işaret ediyor. Filipinler'in iç kesimini 8 Kasım'da vurantayfun nedeniyle bölgede ağır hasar meydana geldiğine dikkati çeken gözlemciler, enkazın yolları kapattığını ve çürümeye başlayan cesetlerin çıkarılmasını engellediğini bildiriyor. Filipinler Pasifik Okyanusu'nun batısında Güneydoğu Asya'da bir ada ülkesi olan Filipinler, 7107 adadan oluşuyor ve Luzon, Visayas ve Mindanao adı verilen üç ana coğrafi bölgeye ayrılıyor. Pasifik'te "Ateş Çemberi" diye adlandırılan bölgede bulunması ve ekvatora yakınlığından dolayı tayfunlar ve depremlere açık hale gelen Filipinler, dünyanın biyoçeşitliliği en fazla olan ülkelerinden biri olarak görülüyor. Başkenti Manila, en kalabalık şehri Quezon City olan Filipinler'in nüfusu 105 milyon. Bunun yanı sıra 12 milyon Filipinlinin yurt dışında yaşadığı, dünyanın en büyük ve en etkili diyasporalarından birini oluşturduğu biliniyor. Asya'da en kalabalık 7. ve dünyada 12. ülke olan Filipinler'de çeşitli etnisiteler ve kültürler mevcut. Afet durumu ilan edildi Devlet Başkanı Benigno Aquino, ülkede Yolanda dünyada ise Haiyan olarak adlandırılan tayfundan en çok etkilenen bölgelerde afet durumu ilan etti. Filipinler haber ajansı (PNA), tayfunda en az 10 bin kişinin yaşamını yitirdiği sanılan Leyte eyaletinin başkenti Tacloban'da incelemelerde bulunan Aquino'nun, felaketin yaralarının sarılabilmesi için Sosyal Refah ve Kalkınma Bakanlığı ile Bayındırlık ve Karayolları Bakanlığına 25 milyon dolar ek bütçe ayırdığını açıkladığını duyurdu. Aralarında Türkiye, Avustralya, Belçika, Kanada, Endonezya, İsrail, Japonya, ABD ve İngiltere'nin de bulunduğu 22 ülke ve uluslararası örgütün yardım gönderme sözü verdiğine işaret eden Aquino, özel sektörün iletişim hizmetlerinin tekrar sağlanması, hasar gören altyapının düzeltilmesi gibi alanlarda seferber olduğunu belirtti. Hükümetin toplu konut programının kapsamını tayfunda evsiz kalanları içerecek şekilde genişlettiklerini kaydeden Aquino, afet fonları ve ihtiyat fonlarından 430 milyon doların tayfunun yaralarının sarılması için kullanılacağını açıkladı. Tayfunun en büyük yıkıma Leyte ve Samar eyaletlerinde yol açtığını söyleyen Aquino, sözlerine şöyle devam etti: "Yerel yetkililerden gelen talepler doğrultusunda düzenin sağlanması için bölgeye 800 asker ve polis gönderildi. Her gün 55 bin aileye gıda paketleri dağıtmak için üç merkez kuruldu. Tacloban'da dün 24 bin aileye gıda paketleri dağıttık. Halihazırda iki su arıtma tesisi hizmet veriyor. Ulaşım ve İletişim Bakanlığı, yardım malzemelerinin en çok ihtiyaç duyulan bölgelere gönderilmesini üstlendi. Şu an en önemli önceliğimiz, tayfundan en çok etkilenen bölgelere gıda, içme suyu ve tıbbi malzeme ulaştırılması." Gelecekte bu tür yıkımlar yaşamamak için ellerinden geleni yapacaklarına dikkat çeken Aquino, halka sağduyulu davranmaları, dua etmeleri, yetkililerle işbirliği yapmaları ve birbirlerine yardımcı olmaları çağrısında bulundu. Amerikalı generalden tüyler ürperten açıklama ABD Donanması'ndan General Paul Kennedy, felaketten etkilenen bölgedeki yıkımın inanılmaz boyutlarda olduğunu söyledi. Tayfundan etkilenen bölgeler üzerinden helikopterle uçan General Kennedy, gördükleri her binanın ya yıkılmış ya da oturulmayacak derecede hasar görmüş olduğunu belirtti. İki askeri kargo uçağı ile Tacloban'a insani yardım malzemesi getiren Kennedy, "Her yerde ceset var. Kimileri suda yüzüyor. Devasa ağaçlar, devrilip yolları kapatmış. Böylesi bir yıkımı betimleyecek sözcük bulamıyorum" dedi. BM, çadır ve yaşam malzemesi ulaştıracak Birleşmiş Milletler Mülteciler Yüksek Komiserliği'nden (BMMYK), yapılan yazılı açıklamada, tayfundan yaklaşık 9,8 milyon insanın etkilendiğinin tahmin edildiğini ve ilk etapta BMMYK'nın Cotabato ve Mindanao şehirlerindeki depolarından bin 400 korunma ve hijyen paketinin tayfunun etkisini en çok gösterdiği Tacloban şehrine gönderildiği belirtildi. Örgütün Dubai'deki bölgesel merkezinden 2 bin 500 çadırın çarşamba günü havayoluyla ülkeye gönderilerek Cebu şehrinde Filipinli yetkililere teslim edileceği ifade edilen açıklamada, daha fazla yardım malzemesinin taşınması konusunda da çalışmaların yürütüldüğü bildirildi. Açıklamada ifadelerine yer verilen BM Mülteciler Yüksek Komiseri Antonio Guterres de "Gördüğümüz yıkımın boyutları tamamıyla inanılmaz" ifadesini kullandı. BMMYK'nın genellikle çatışmalarla ilgili durumlara odaklandığını anımsatan Guterres, bu trajik durumun istisnai doğasının, ihtiyaç duyan herkese yardım etmek için bütün gayretleri göstermeyi gerektirdiğini kaydetti. Bölgede hayatta kalanların yaşadığı travmayla birlikte, yağmalama ve hapishanelerden kaçma olaylarının da yaşandığına işaret edilen açıklamada, BMMYK'nın bölgeye ek bir yardım ekibi de göndermekte olduğu belirtildi. Açıklamada, BMMYK'nın Filipinler'deki yardım faaliyetleri için üç milyon doları serbest bıraktığı ve önümüzdeki üç ay içinde bu miktarın 10 milyon dolara ulaşacağı bildirildi. 25 milyon dolarlık acil fon kuruldu BM İnsani Yardım Koordinasyon Ofisi (OCHA) Operasyonlar Direktörü John Ging ise düzenlediği basın toplantısında, Filipinler'deki felaket nedeniyle, Merkezi Acil Durum Fonu (CERF) tarafından insani yardım kuruluşlarının felakete cevabını hızlı bir şekilde harekete geçirmek için 25 milyon dolarlık bir acil fonun kurulduğunu bildirdi. Ging, fonun, acil gıda yardımı, acil barınak malzemeleri ve ev eşyalarının alımıyla acil sağlık hizmetleri, güvenli su temini ve sanitasyon tesislerinin sağlanmasında ve lojistik faaliyetlerde kullanılacağını belirtti. İHH ekipleri acil yardım çalışması başlattı İHH'dan yapılan açıklamaya göre, kurban organizasyonu için bölgeye giden ve bayramda meydana gelen deprem nedeniyle Cebu'da kalan İHH ekipleri, tayfunun ardından da afet bölgelerine gitti. Acil yardım çalışması başlatan ekiplere takviye olarak, Türkiye'den dört kişilik bir arama kurtarma ekibi de bölgeye gönderildi. "En çok pirinç ve suya ihtiyaç var" Tayfunun vurduğu adalardan Ormoc'ta bulunan İHH Yönetim Kurulu Üyesi Ömer Kesmen, adanın her yerinde cesetlerin olduğunu, resmi rakamlara göre 700 kişinin öldüğünü ve binlerce kişinin kayıp olduğunu belirtti. Adada elektrik ve suların kesik olduğunu aktaran Kesmen, "Bölgenin altyapısı çökmüş durumda. Adaya ulaşım ve iletişim çok zor. Ormoc adeta ölü bir şehre dönmüş durumda" ifadelerini kullandı. Yardım çalışmaları hakkında da bilgi veren Kesmen, şunları kaydetti: "Dünden beri yardım çalışması yapıyoruz. Afetzedelere, pirinç, şeker, makarna, hazır gıda ve benzeri yardımlar dağıttık. Ancak burada en çok pirinç ve suya ihtiyaç var." Ömer Kesmen, bölgede ikinci bir tayfun için de alarm verildiğini bildirdi.Bu arada ABD, Haiyan Tayfunu’nun vurduğu Filipinler’deki arama kurtarma çalışmalarına yardımcı olması amacıyla gemi ve uçak gönderiyor. Kanada da Filipinler’e, içinde insani yardım malzemeleri ve arama-kurtarma timi bulunan C-17 askeri ağır nakliye uçağı gönderiyor.