Recep Tayyip Erdoğan, son günlerde TL'de yaşanan sert değer kayıpları için ABD'yi suçladı.
Erdoğan, döviz hareketlerine ilişkin, "Döviz, faiz, kurla ilgili sıkıştırma operasyonu ters tepti, şimdi TL bulamıyorlar. Tüm bunlar Batı'nın, başta Amerika'nın Türkiye'yi sıkıştırma operasyonlarıdır. Türk Lirası biriktirin, çok isabetli olur" diye konuştu. Erdoğan'ın sözlerinin ardından dolar tekrar yukarı yönlü hareketlenerek, 5.61 seviyelerine geldi. Euro ise 6.34'ten işlem görmeye başladı.
ERDOĞAN: DÖVİZ OPERASYONU TERS TEPTİ
Türkiye'nin asıl sıkıntısının enflasyon olduğunu söyleyen Erdoğan, orada aşağı yönlü hareket için faizlerin düşmesi gerektiği görüşünü tekrarladı.
Erdoğan, konuşmasında şu değerlendirmeyi yaptı:
"Bütün bunlar, batının, başta ABD'nin Türkiye'yi sıkıştırma operasyonlarıdır. Son olarak döviz, faiz, kur bununla ilgili sıkıştırma operasyonu ters tepti. Şimdi TL bulamıyorlar. İş ters döndü. Bunu yapamayınca da TL prim yaparken, dolar düşmeye başladı. Dün akşam 5,3 civarlara kadar düşmüş vaziyette. Biz kendimize güveniyoruz, iyi bir konumdayız. Seçimden sonra diyorlar... Bu oyunu oynayan bankalar 'Seçim zamanları rapor açıklamayacağız' demeye başladı. Açıklasan ne yazar? Bundan önce yaptınız tutmadı, yine tutmayacak. Bu siyasi bir dayatmadır. Bu yerel seçim. Türkiye'ye ekonomik yaptırım uygulayamazsınız. 4,5 senelik bu süreç içinde de Türkiye olarak yolculuğumuzu kararlı bir şekilde devam ettireceğiz. Kabinemiz belediyelerle uyumlu olduğu zaman çok daha uyumlu olacaktır. Bir sıkıntımız var o da enflasyon. Enflasyonda düşüş başladı. Burada asıl sıkıntı faiz konusu. Faizi düşürdükçe enflasyon düşecektir. Asıl mesele faizdir. Ben de bir ekonomistim. Benim iddiam şudur, Keynes ve Smith'in farklı yaklaşımları vardır. Ters orantılı yaklaşımda siz faizi düşürürseniz enflasyon çıkar. Doğru orantılıda ise faizi düşürürseniz enflasyon düşer. Biz bunu yaparsak başarırız. Piyasadaki fiyatları da kontrol altında tutmamız lazım. Spekülatörleri de terbiye etmemiz şart."
LOKALLERİN DÖVİZE YÖNELİMİ SÜRÜYOR
Türkiye'nin döviz rezervleri geçen son yılda TL'nin değerini koruma girişimleri nedeniyle ciddi şekilde azalırken, lokaller birikimlerini dolara kaydırmaya çalışıyor ve şirketler yurt dışındaki borçlarını yeniden finanse etmekte zorlanıyor.
Merkez Bankası'nın döviz rezervlerindeki düşüş Türkiye'nin ödemeler dengesi, dış borçlarını çevirebilmesi ve gerekirse acil durum rezervlerini nasıl ve kimden temin edeceği konusunda rahatsız edici sorular gündeme getirdi.
Bu esnada lokallerin dövize yönelik tükenmez talebi yetkililerin TL'yi ve ülkenin finansmanını yönetme kabiliyetine yönelik kritik bir güven ölçüsü haline geldi.
MERKEZ BANKASI REZERVLERİNDE GERİLEME
TCMB verilerine göre, TCMB'nin brüt döviz rezervi 15 Mart itibarıyla bir önceki haftaya göre 3.18 milyar dolar azalışla 73.78 milyar dolara geriledi.
Ayrıca yaklaşık altı aydır döviz birikimlerini kesintisiz artırmaya devam eden bireylerin yabancı para cinsinden mevduat ve fonları 15 Mart haftasında 1.64 milyar dolar artışla 105.7 milyar dolar ile tarihi zirveye yükseldi.
Londra'daki GAM'de yatırım direktörü Paul McNamara, "Döviz rezervlerinin Türkiye kadar düşük olduğu çok az ülke var. Rezervlerin bu seviyeye düşmesiyle, gerçekten de hataya hiçbir müsamaha yok ve güven eksikliği var, bunun ele alınması gerekiyor" diye konuştu.
Bu veriler TL'nin sert şekilde değer kaybetmesine yol açtı. TL'nin değer kaybetmesi üzerine ise BDDK, bankaların müşterilerini "yanıltıcı ve manipülatif" şekilde döviz alımına yönlendirmeleri konusunda soruşturma başlattı. Türk bankaları ülke dışına TL likidite sağlamaktan kaçındı ve yabancı yatırımcılar için Türkiye'de yatırım maliyeti dayanılmaz seviyelere yükseldi.
Ancak veriler sadece rezervlerdeki düşüşü değil, para politikasının yönünü hakkında sert ifadeler kullanan Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın başında bulunduğu ülkede Merkez Bankası'nın ne rol oynayabildiğini de gösteriyor.