Corona virüsü salgını dolayısıyla geçen yıl sanal olarak gerçekleşen Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, dün 76’ncı kez toplandı. Aralarında ABD Başkanı Joe Biden, Brezilya lideri Bolsonaro ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın da olduğu çok sayıda lider konuşma yaptı.
Salgın dolayısıyla güvenlik önlemlerin ve kuralların artırıldığı BM Genel Kurulu’nda Cumhurbaşkanı Erdoğan Afganistan, corona virüsü salgını, Doğu Akdeniz’deki gerilim ve mülteci konusu başta olmak üzere birçok konuda açıklamalarda bulundu. Fakat Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasından uluslararası kamuoyu ve medyanın en çok ilgilendiği konular ise Paris İklim Anlaşması ve Keşmir konusunda yaptığı açıklamalardı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında birçok konuda açıklamalarda bulundu.
PARİS İKLİM ANLAŞMASI BATININ İLGİSİNİ ÇEKTİ
Başta Reuters, AP, AFP gibi uluslararası haber ajansları olmak üzere birçok medya kuruluşu Erdoğan’ın “Paris İklim Anlaşması’nı önümüzdeki ay meclisimizin onayına sunmayı planlıyoruz” açıklamalarını “son dakika” ibaresiyle abonelerine ve okurlarına duyurdu.
Türkiye, İran, Irak, Libya ve Eritre ile birlikte Paris İklim Anlaşması’nı imzalamayan ülkeler olarak dikkat çekerken bu açıklama büyük yankı uyandırdı.
Öte yandan Erdoğan’ın mülteciler konusundaki açıklamaları da İspanya ve Polonya basını başta olmak üzere Avrupa medyasında yer aldı.
2019’DA “ABLUKA ALTINDA” DEMİŞTİ
Fakat dünya kamuoyunun çok farklı bir noktasında Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın en çok dikkat çeken sözleri ise Keşmir krizi ile ilgili olandı. 2019 yılındaki BM Genel Kurulu’ndaki konuşmasında Keşmir konusunda daha sert bir açıklama yapan Erdoğan, Keşmir’in abluka altında olduğunu dile getirmişti.
Erdoğan o dönemde yaptığı açıklamada, “Uluslararası toplumun halâ yeterince ilgi göstermediği sorunlardan biri de 72 yıldır çözülemeyen Keşmir ihtilafıdır. Güney Asya'nın istikrarı ve refahı Keşmir meselesinden ayrı düşünülemez. Şu anda Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi'nin, Birleşmiş Milletler'in almış olduğu karara rağmen Keşmir adeta abluka altında ve sekiz milyon insan Keşmir'den ne yazık ki dışarı çıkamıyor. Keşmirlilerin, Pakistanlı ve Hintli komşularıyla birlikte güvenli bir geleceği bakabilmeleri için buradaki sorunun çatışma değil, adalet ve hakkaniyet temelinde diyalogla çözümü şarttır” ifadesini kullanmıştı.
Erdoğan’ın bu açıklamalarının ardından Pakistan Başbakanı İmran Khan, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a teşekkür etmişti.
Siasat Daily, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Keşmir konusundaki açıklamaların geçen yıllarda yaptıklarından daha hafif olduğunu aktardı.
BİR CÜMLEYLE ANLATTI
Fakat dün Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın konuşmasında Keşmir krizini “bir cümle” ile kısaca geçmesi hem Hindistan hem de Pakistan basınının gündemine oturdu. Erdoğan, dünkü konuşmasında, “Keşmir'de 74 yıldır süregelen sorunun, taraflar arasında diyalog yoluyla ve ilgili Birleşmiş Milletler kararları çerçevesinde çözülmesinden yana olan tavrımızı sürdürüyoruz” ifadesini kullandı.
Geçen yıllarda çok daha sert ve uzun ifadelerle konuyu BM gündemine taşıyan Erdoğan’ın Keşmir konusunu Uygur Türklerine uygulanan zulmün ardından bir cümleyle aktarması yeni bir tartışmayı başlattı.
Hindistan basını Erdoğan’ın sözlerine dikkat çekti ve kapsamlı analizler hazırladı. Ülkenin çok okunan haftalık dergilerinden Outlook India, “Recep Tayyip Erdoğan, yine Keşmir sorununu BM Genel Kurulu’nda gündeme getirdi. Geçen yılki toplantıda da benzer açıklamaları dile getiren Erdoğan’ın açıklamalarını Hindistan reddetmiş ve tamamen kabul edilemez olduğunu duyurmuştu. Hindistan, Türkiye’nin diğer ülkelerin toprak bütünlüğüne saygı duyması gerektiği konusunda uyarıda bulunmuştu” hatırlatmasını yaptı.
“AÇIKLAMA HAFİF KALDI”
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Pakistan’ın yakın bir müttefiki olduğunu ve Keşmir konusunu daha önce de sık sık dile getirdiğini aktaran Outlook India’nın yanı sıra ülkenin önde gelen televizyon kanallarından India TV’de de açıklamalar gündem oldu. India TV de Erdoğan’ın sık sık bu konuyu farklı ortamlarda gündeme getirdiğini izleyicilerine ve okurlarına aktardı.
Hindistan’ın popüler gazetelerinden Siasat Daily ise olaya farklı bir açıdan baktı. Gazete, “Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, BM konuşmasında Keşmir konusundaki tonunu düşürdü” başlığını kullandı.
Gazete, “Cumhurbaşkanı Erdoğan yine BM’de Keşmir sorununu gündeme getirdi. Fakat açıklamaları iki yıl önce yaptıklarının yanında hafif kaldı” ifadesine yer verdi.
KEŞMİR KRİZİ NASIL BAŞLADI?
Pakistan, Çin ve Hindistan arasında yer alan Keşmir, Hint Yarımadası’nın İngiliz sömürüsünden kurtularak Hindistan ve Pakistan olarak ayrı ayrı bağımsızlıklarını ilan etmesiyle bir sorun haline geldi.
O dönemde prenslik şeklinde yönetilen Keşmir’in Hindistan ya da Pakistan’a dahil olması konusunda bağımsızlık verildi. Fakat o dönemde nüfusunun yüzde 90’ı Müslüman olan Keşmir halkı Pakistan’a katılmak istese de Prens, Hindistan ile birleşmeye karar verdi.
Bu karar bölgede büyük tepki çekerken Pakistan ve Hindistan bölgeye asker gönderdi ve bölge üzerindeki ilk savaş 1947’de çıktı. İki ülke daha sonra Keşmir konusu sebebiyle 1965 ve 1999’da da savaştı.
Fakat Keşmir sorunu Hindistan’ın anayasasında Cammu Keşmir’in demografik yapısını korumak amacıyla oluşturulan 370’inci maddeyi kaldırmasıyla yeniden tırmandı. Bu yasa çerçevesince 1947’den beri kendi yasalarını çıkarabilen ve özerk bir yapıda olan Cammu Keşmir’in özel statüsü 5 Ağustos 2019’da kaldırıldı.
O günden beri bölgede tansiyon yüksek olurken, bölgede yaşayanların Hint vatandaşlarına uygulanan yasalarla idare edilmesine karar verildi.