İstanbul Florence Nightingale Hastanesi Göz Hastalıkları Bölümü'nden Yrd. Doç. Dr. Rıfat Rasier, göz sağlığına dikkat çekti. Rasier, göz sağlığı için tüketilmesi gereken besinleri şöyle sıraladı:
Esansiyel yağ asitlerini tüketin: Yağlar, insan diyetinin gerekli bir parçasıdır. Sinir sistemi, yakıt hücrelerinin bütünlüğünü korumakta ve bağışıklık sistemini güçlendirmekte rol alırlar. İki omega-3 yağ asidinin görsel gelişim ve retina fonksiyonu için önemli olduğu gösterilmiştir.
Retinayı çinko ile koruyun: Çinko temel bir mineraldir ve yardımcı molekül olarak adlandırılır. Çinko, retinaya koruyucu pigment üretmek için karaciğerden A vitamini getirerek önemli bir rol oynar.
C Vitamini ile katarakt savaşları başlasın: C vitamini (askorbik asit) meyve ve sebzelerde bulunan bir antioksidandır. Bilimsel çalışmalar C vitamininin katarakt ilerlemesi riskini azalttığını ve diğer esansiyel besinlerle birlikte alındığında sarı nokta hastalığının ve görme azaltmasının ilerlemesini yavaşlattığını göstermiştir.
4-E Vitamini: E vitamini biyolojik olarak en aktif antioksidanlardan biridir. Göz dokumuza zarar veren serbest radikal adı verilen kararsız elementlerden koruduğu düşünülmektedir.
Sarı nokta hastalığına karşı “Lutein & Zeaksantin”: Lutein ve zeaksantin özellikle yeşil yapraklı sebzelerde ve yumurta gibi besinlerde bulunan önemli maddelerden ikisidir. Birçok çalışmada lutein ve zeaksantinin sarı nokta hastalığı ve katarakt gibi kronik göz hastalıklarının riskini azalttığı gösterilmiştir.
Göz sağlığının kraliçesi balık: Tüm annelerin çocuklarına yedirmeye çalıştığı balık gerçekten de göz sağlığı için çok yararlıdır. Balıkta asıl yararlı olan madde omega-3 yağ asitleridir ve en çok soğuk su balıklarından somon balığı, ton balığı ve sardunyada vardır. Omega-3 özellikle kuru göz, sarı nokta hastalığı ve katarakt gelişimi açısından yararlıdır. Balık çok tüketmiyorsanız bile günde bir kapsül balık yağı almanızı şiddetle tavsiye ederim, göz sağlığı yanında vücutta birçok yararı vardır.
Yeşil yapraklı sebzeleri tüketin: Sarı nokta hastalığı ve katarakt gelişiminde çok olumlu etkileri olan lutein ve zeaksantin denilen çok yararlı maddeler yeşil yapraklı sebzeler içinde en çok ıspanak, lahana ve kara lahanada vardır. Ayrıca daha az olmakla birlikte avokado, brokoli ve bezelyede de bu güçlü antioksidan maddeler vardır. Büyük bir çalışmada beslenmesinde luteinden zengin gıda tüketenler kadınlarda katarakt gelişiminin daha az sayıda olduğu gösterilmiştir.
Kahvaltıların olmazsa olmazı yumurta: Yumurtada lutein ve A vitamini vardır. Vitamin A gece körlüğü ve kuru göz açısından çok önemli bir vitamindir. Bu nedenle yumurta da göz sağlığı açısından önemli bir besindir.
Bol bol renkli meyve ve sebzeleri tüketin: Vitamin C katarakt gelişimini ve sarı nokta hastalığı gelişimini yavaşlatan bir antioksidandır. Havuç, domates, çilek, kabak ve mısır Vitamin C ve Vitamin A için mükemmel kaynaklardır. Karotenoidler bu meyve ve sebzelere kırmızı, turuncu ve sarı rengini veren pigmentlerdir ve çoğu göz hastalığı riskini azaltan da bu pigment maddesidir. Özellikle portakal, greyfurt ve limon içerdiği yüksek C vitamini ile göz sağlığı açısından çok kritiktir. İyi fonksiyon yapması için yeterli seviyede C vitaminin alınması çok önemlidir. Bu antioksidan katarakt gelişimini yavaşlatır. Bu meyvelerden kayısı özellikle gece görme konusunda sıkıntı yaşayan hastalar için çok önemli bir besin kaynağıdır. Kayısı beta karotenden zengin bir besindir. Bu madde kaotenoidler sınıfındadır ve Vitamin A'ya dönüştürülür. Araştırmalar beta karotenin gece görüşü için çok önemli olduğunu göstermiştir.
Sarı nokta hastalığına karşı et: Et çinko içerir ve vücudun vitamin A emilimini arttırır. Bu sayede sarı nokta hastalığı risklerini azaltır.
Çerezler çekmecenizden eksik olmasın: Fıstık, fındık, badem omega-3 ve E vitamini açısından çok zengin besinlerdir. Çekirdek E vitamini ve çinko açısından çok zengindir.
Baklagiller, tahıllar ve göz sağlığı: Bioflanooid ve çinko içerir ve retinanız için koruyucudur. Retina hastalıkları retinanın bozulması ve dejenere olması sonucu olur ve retinayı korumak için beslenme ve güneş gözlüğü dışında elimizde bir şey yok. Tabii ki bir de sigara kullanımını bırakmakta retina için kurtarıcıdır. Özellikle tahıllar insülin düzeyini çok yükseltmediği için sarı nokta hastalığı gelişimini yavaşlatır, hatta koruyucudur. E vitamini, çinko, niasin içeren tahıllar gözün sadece bir bölümü değil tümü için yararlıdır.
Göz sağlığı açısından özellikle kuru göz, katarakt gelişimi ve sarı nokta hastalığının ilerlemesi ve hatta başlaması beslenme ile yakından ilişkilidir. Bu anlamda ultraviyoleden güneş gözlüğü ile korunma, sigara içmemek gibi göz sağlığı ile yakından ilişkili durumların arasına doğru beslenmeyi de konumlandırmak gerekmektedir. Eğer doğru beslenecek zamanımız ya da imkanımız yoksa doğru besin takviyelerini alarak birçok kişinin hayatını çok ciddi anlamda etkileyen göz rahatsızlıklarını durdurmak elimizdedir. Unutmamak gerekir ki ilaçlar sonuçları, yani sizde ortaya çıkan şikayetlerinizi oluşturan bulguları düzeltir fakat bu rahatsızlığı oluşturan neden halen devam ediyordur. Bu noktada yapılan çalışmalar gösteriyor ki göz rahatsızlıklarının nedenlerini düzeltmek içinse yapmamız gereken her gün beslenmemize dikkat etmektir.
Kaynak: İHA