Aile Hekimleri Dernekleri Federasyonu İkinci Başkanı Yusuf Eryazgan, taslak algoritmanın kabul edilmesi halinde bir kişinin grip aşısına ulaşabilmesi için ‘Charlson Risk Skoru’na göre 5 puanı geçmesi gerektiğini ifade etti.
Söz konusu taslak algoritmaya göre kişiler yüksek, orta ve çok düşük riskli olarak aile hekimleri tarafından puanlandırılacak.
Risk skorunda yer alan hastalıklardan hiçbirine girmeyen kişilere 0 puan verilerek ‘risksiz’; 1-2 puanı olanlar ‘çok düşük riskli’ kabul edilecek. Bu kişilere grip aşısı yapılmayacak.
3-4 puanda olanlar ‘orta riskli’ kabul edilecek ancak bu kişiler aşı için ikinci fazı bekleyecek.
Skor tablosuna göre 5 ve üstünde puanı olanlar ise ‘yüksek riskli’ kabul edilecek. Bu kişiler aile hekiminin skoru belirlemesinin ardından reçeteyle eczaneden ilacını alacak ardından tekrar aile hekimine giderek aşısını yaptırabilecek.
‘Liste daraltıldı’
Taslağın İstanbul Eczacılar Odası tarafından Türkiye İlaç ve Tıbbi Kurumu’na (TİTCK) sunulduğunu kaydeden Eryazgan, Sağlık Bakanlığı’nın bu konuya ilişkin resmi bir ilanı veya açıklaması bulunmadığını belirterek, şöyle konuştu: “Aşının azlığından dolayı bakanlığın da bunu henüz nasıl çözeceğini bilemediğinden, eczacılar bunu kendi üzerlerinden atmak için daha önce bilimsel yayınlanmış bir algoritmayı bakanlık kabul etmiş gibi lanse ediyor.”
Diyabetli hasta
Eryazgan şöyle devam etti:
“Geçen dönem biz diyabetli hastaya direkt aşı yaparken şimdi diyabetli hastanın komplikasyonlarının olması lazım. Şekerinin gözüne vurması, böbreğinin zarar görmüş olması lazım. Bir tarafının felç geçirmiş olması gibi. Daha önce 65 yaş üstüne direkt aşı yaparken şimdi 65 yaş üstünün başka hastalıklarının olması lazım. İyice daraltmış liste. Bu da vatandaşın aşıya ulaşmasında büyük engel. Bir de bu aşıya ulaşmak için üç kere ASM-eczane arasında vatandaş mekik dokuyacak.”
KOAH listede yok, lenf kanseri 2 puan
Charlson Risk Skoru’na göre 65 yaş üstünün tek başına bu puanlama ile aşıyı hak etmediğini belirten Eryazgan, listede yer alan hastalıkları ve puanlamaları şöyle açıkladı:
“KOAH hastaları bu listede hiç yok. Kalp damarlarında tıkanıklığı, akciğerinde ya da midesinde problem olanlar, beyin kanaması geçirmiş buna benzer rahatsızlığı olanlar ve karaciğer rahatsızlığı olan hastalar 1 puan alabiliyor. Aşı için toplam puanın en az 5 ve 5’i geçmesi lazım. Eğer şekeriniz var, gözünüzde problem var veya böbreklerinize şeker vurmuşsa 2 puan alabiliyorsunuz. Böbrek hastalığınız orta veya ağır derecede ise 2 puan. Felç geçirdiyseniz 2 puan. Etrafa çok fazla dağılmayan bir kanser türü varsa 2 puan. Lenf kanseriyseniz 2 puan. Karaciğerinizde orta ve ağır derecede bir rahatsızlık varsa 3 puan alabiliyorsunuz. Eğer çevreye yayılmış bir kanser türünüz varsa, AIDS iseniz o zaman 6 puan alabiliyorsunuz. Bu taslak kabul edilirse bir kişi grip aşısı için 5 ve 5’in üzerinde puan alması gerekmekte.”