KKTC’de şu anda “rakı” adıyla iç piyasada ürün satışı yapılsa da, Kıbrıs dışına bu adla ürün satılamıyor. Türkiye’de rakının coğrafi tescili sırasında Kuzey Kıbrıs’ın da dâhil edilmemesi nedeniyle, yıllardır Kıbrıs’ın rakısı sınır dışına çıkmıyor. Öte yandan hellimin Türkiye’de de Kuzey Kıbrıs adına tescillenmiş olmasına karşın birçok firma hellim üretimi yapıyor. KKTC iç piyasasında rakı üretimi ve satışının “gayri yasal” olduğu belirtilirken hellimdeki uygulama “ikiyüzlülük” olarak nitelendiriliyor.
Rana SARRO
KKTC’de şu anda “rakı” adıyla iç piyasada ürün satışı yapılsa da, Kıbrıs dışına bu adla ürün satılamıyor. Türkiye’de rakının coğrafi tescili sırasında Kuzey Kıbrıs’ın da dâhil edilmemesi nedeniyle, KKTC iç piyasasında rakı satışının gayri yasal olduğu belirtiliyor.
Kıbrıs Türk Sanayi Odası Başkanı Ali Çıralı, rakı konusunda yaşanan sıkıntılarla ilgili Detay Gazetesi’ne konuştu.
Ali Çıralı, “Türkiye’deki tescile biz de başvurduk ancak sonuçta biz bu coğrafyaya dahil edilmedik. Buradaki üreticilerimiz rakı adını kullanamıyor. Halen iç piyasada kullanılıyor ancak o da tehlikededir. Rakı adıyla Kıbrıs dışına içki satamıyoruz” diye konuştu. Ali Çıralı, rakı üretimi ve pazarlanmasında yaşanan sıkıntılarla ilgili şunları anlattı:
“Türkiye Cumhuriyeti rakının coğrafi tescili yapmıştır. Türkiye coğrafyasında üretilirse, ancak ‘rakı’ ismi kullanılabilir. KKTC’de iç piyasada üretilenler, rakı adını kullanırlar ama ihracat yapamazlar ve Türkiye’ye gönderemezler. Sadece Türkiye’deki firmalar, fıçıların içinde rakıyı buraya ülkemizdeki tesislere gönderir. Burada fason olarak şişelenir. Ve Dutty Free’lere gönderilir. Yani Türkiye içerisine girmez. Sadece gümrüksüz satışı olur. Yani rakı Türkiye’den gelir, burada şişelenir.”
“KKTC’DE RAKI SATIŞI GAYRİ YASALDIR”
Coğrafi tescile göre, Türkiye’de üretilme şartı olduğu için, burada üretilip de ‘rakı’ adı kullanılamaz. Çünkü tescilini yaptırdılar ve Türkiye’deki üreticiler, bu tescile KKTC’yi dâhil etmediler. Dolayısıyla burada üretip de rakı adını kullanmak gayri yasaldır.
HELLİM ÜRETİMİNDE DURUM FARKLI
Hellim’İn coğrafi işaret tescil süreci önce KKTC’de daha sonra Türkiye’deTürk Patent Ensütüsü tarafından yapıldı. Hellimin coğrafi tescilinin Kuzey Kıbrıs adına Türkiye’de gerçekleşmesine karşın haksız b,r rekabet yaşanıyor. Bu coğrafi ürünün tescil sahibi ise KKTC adına Kıbrıs Türk Sanayi Odası tarafından gerçekleştirildi. Fakat Türkiye’de 70’in üzerinde imalatçı ’Hellim’ adı altında üretim yapıyor. Kıbrıs Türk Sanayi Odası’nın, bu üretimden vazgeçilmesi için gerekli uyarıları defalarca yaptığı ve zaman tanıdığı da gözlemlenirken.Türkiye’de bu hellim Kıbrıs fiyatlarının altında üretilmeye ve pazarlanmaya devam ediyor. Rakı üretiminde Kıbrıslı Türklere yetkililer tarafından hiç müsemma tanınmazken, hellim üretiminde ise Türkiyeli üreticiler açık şekilde destekleniyor.