BİRLEŞMİŞ MİLLETLER BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun, Cenevre-2 Konferansı'na İran'ı da davet ettiklerini belirterek, İran'ın, müzakerelerde Suriye'de tam yetkili geçiş hükümeti kurulmasını hedefleyen Cenevre Bildirgesi'nin hayata geçirilmesinin amaçlandığını kabul ettiğini söyledi. Ban, New York'ta düzenlediği basın toplantısında, Cenevre-2 Konferansı'nın Montrö'de düzenlenecek uluslararası bölümü için yeni ülkelere de davetiye gönderildiğini kaydetti. Bu ülkeler içinde İran'ın yanı sıra Belçika, Avusturalya, Yunanistan, Bahreyn, Hollanda, Güney Kore, Vatikan, Lüksemburg, Meksika'nın bulunduğunu ifade eden Ban, "Toplantının daha geniş katılımlı olması Suriye hükümeti ve muhalefeti arasında gerçekleşecek müzakerelere destek verme açısından önemli" dedi. İran'ın Suriye'de çözüm için düzenlenecek bir toplantıda mutlaka yer alması gerektiğini daha önce de dile getirdiğini hatırlatan Ban, şöyle devam etti: "İran Dışişleri Bakanı Cevad Zarif'le son günlerde uzun görüşmeler gerçekleştirdim. Zarif bana, diğer davet edilen ülkeler gibi, Cenevre-2 Konferansı'nın Cenevre-1'de kabul edilen bildiri temelinde ve bunun uygulamasına yönelik olacağını anladıklarına ilişkin teminat verdi. Zarif ve ben müzakerelerin amacının Suriye'de karşılıklı rızaya dayalı tam yetkili bir geçiş hükümeti kurulması olduğu konusunda fikir birliğine vardık." Zarif'in bu temeldeki bir konferansta İran'ın olumlu ve yapıcı bir rol oynayacağı güvencesi vermesi üzerine ev sahibi kuruluş olarak İran'ı davet etme kararı aldıklarını bildiren Ban, sorunun çözüm yerinin müzakere masası olduğunu vurguladı. Toplam 40 ülke davet edildi Daha önce Cenevre-2 Konferansı için aralarında Türkiye'nin de yer aldığı 30 ülkeye davetiye gönderilmiş ancak Rusya ve ABD arasında anlaşama sağlanamadığı için İran'a davetiye gönderilmediği belirtilmişti. Cenevre-2 Konferansı'nın ilk bölümü uluslararası seviyede BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un başkanlığında İsviçre'nin Montrö kentinde davetli 40 ülkenin katılımıyla 22 Ocak'ta gerçekleştirilecek. Konferansın Cenevre bölümünde ise BM ve Arap Birliği'nin Suriye Özel Temsilcisi El-Ahdar el-İbrahimi'nin arabuluculuğunda Suriye hükümet ve muhalefeti bir masa etrafında bir araya gelecek. ABD: "Eğer İran, Cenevre Bildirisi'ni tam ve açık biçimde kabul etmezse davet iptal edilmeli" ABD yönetimi, İran'ın tam ve açık biçimde Cenevre Bildirisi'ni kabul etmemesi halinde davetin iptal edilmesi gerektiğini belirtti. ABD Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Jen Psaki, BM Genel Sekreteri Ban Ki-mun'un, Cenevre-2 Konferansı'nın Montrö'de yapılacak uluslararası bölümüne İran'ı da davet etmesiyle ilgili yazılı açıklama yaptı. Psaki, açıklamasında şunları kaydetti: "ABD, BM Genel Sekreteri'nin İran'ı yaklaşan Cenevre-2 Konferansı'na davetini, İran'ın, karşılıklı rızaya dayalı tam yürütme yetkilerine sahip bir geçiş hükümeti kurulması dahil Cenevre Bildirisi'nin tam olarak hayata geçirilmesine açık ve kesin desteğini koşullu olarak görmektedir. Bu, İran'ın kamuoyu önünde daha önce hiç yapmadığı ve bizim uzun süredir yapılması gerektiğini net olarak vurguladığımız bir şey. Ayrıca, İran'ın, bölgede aşırılık ve istikrarsızlığın artmasına katkıda bulunan, Esed rejiminin kendi halkına karşı acımasız kampanyasına desteğinden derin kaygı duymaktayız. Eğer İran, Cenevre Bildirisi'ni tam ve açık biçimde kabul etmezse davet iptal edilmeli." Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Prens Suud el-Faysal, Katar Dışişleri Bakanı Halid bin Muhammed el-Atiyye ve Birleşik Arap Emirlikleri (BAE) Dışişleri Bakanı Abdullah Bin Zayid Al Nahyan'ın, Muhalif ve Devrimci Güçler Ulusal Koalisyonu'nun (SMDK) Cenevre-2 Konferansı'na katılacak olmasını memnunlukla karşıladıkları bildirildi. İran resmi davet aldığını teyit etti Dışişleri Bakan Yardımcısı Hüseyin Emir Abdullahiyan, resmi haber ajansı IRNA'ya yaptığı açıklamada, 22 Ocak’ta İsviçre’nin Montrö kentinde Suriye krizine çözüm bulunması hedefiyle düzenlenecek Cenevre-2 Konferansı'na resmi davet aldıklarını söyledi ancak katılıp katılmayacaklarına ilişkin bilgi vermedi. İran Dışişleri Bakanı Muhammed Cevad Zarif, daha önce yaptığı açıklamalarda, konferansa katılma konusunda hiçbir önkoşulu kabul etmeyeceklerini söylemişti. Bu arada İran Genelkurmay Başkan Yardımcısı tuğgeneral Mesud Cezayiri ise yerel basına yaptığı açıklamada, Cenevre-1 Konferansı'nda alınan kararlara ilişkin, “Yabancı güçlerin çıkarları doğrultusunda alınan önceki kararlar gelecek görüşmelere esas teşkil edemez. Belirleyici olacak olan sadece Suriye halkının, ülkelerinin geleceği hakkında verecekleri kararlardır” dedi. Suriye hükümetinin Cenevre-2 Konferansı'na ihtiyatla yaklaşması gerektiğini söyleyen Cezayiri, “Suriye, Cenevre-2 Konferansı tuzağına düşmemek için dikkatli olmalı. ABD ve terörist grupları destekleyenler, Suriye’yi hedef alan yıkıcı planlarında başarısızlığa uğramalarının ardından şimdi de siyasi yollarla yenilgilerini telafi etmeye çalışıyorlar. Bu nedenle Cenevre-2 Konferans'ına katılacak Suriye hükümetinin temsilcileri uyanık olmalı ve muhataplarına şüpheyle yaklaşmalı” diye konuştu. Suriye’de yaşanan savaşın gerçekçi şekilde ele alınması gerektiğini ifade eden Cezayiri, “Cenevre-2 Konferansı'nda elde edilecek sonuç, ABD ve bölgedeki ülkelerin terörizmi desteklemeye son vermeleri olmalıdır” ifadesini kullandı. Muhabir: Mustafa Keleş/Zeynep Biçkioğlu