Yeni Kıbrıs Derneği ile Lefkoşa Üniversitesi, adanın her iki yanında düzenlediği kamuoyu araştırma sonuçlarını açıkladı.
Kıbrıs sorununun en kritik eşiğini oluşturan ‘göçmenlerinin evlerinin ve mülklerinin iadesi’ni Kıbrıslı Rumlar’ın % 22’si olanaklı bulurken, Türk(iyeli) göçmenlerin adadan ayrılmaları yönündeki inanç ise % 9’da kalıyor.
Ankette her iki toplumda da seçilen kimlik tanımlaması “Kıbrıslı” oldu. Kıbrıslı Rumların yarısına yakını (%48) kendilerini “Kıbrıslı” olarak nitelerken, %34’ü de kendilerini “hem Kıbrıslı hem de Grek/Helen” olarak hissettiklerini ifade etti. Kıbrıslı Türklerin büyük bir çoğunluğu (%88) kendilerini “Kıbrıslı” olarak tanımladı.
Araştırma, Kasım – Aralık 2014 zaman aralığında Kıbrıslı Rum ve Kıbrıslı Türk bireyleri arasında, 500 kişiyle yapıldı.
‘Üniter’ devlet ve ‘federasyon’
Ankette, çözüm modeli olarak Kıbrıslı Rumlar’ın çoğu ‘üniter’ devleti, Kıbrıslı Türkler’in çoğunluğu ise ‘federasyon’u işaret ediyor.
Kıbrıs’ta tercih edilen devlet şekli sorusuna verilen yanıtlar da benzerlik taşıdı. Kıbrıslı Rumların çoğunluğu (%44) üniter devlet şeklini, daha küçük bir oranı (%24) da federasyon şeklini tercih ediyor. Buna karşılık Kıbrıslı Türkler, iki devlet (%29) ile federasyon (%30) arasında eşit olarak bölündü.
‘Ortak kimlik’ vurgusu
Araştırmaya göre, Kıbrıslı Rumlar ve Kıbrıslı Türkler’in önemli bir çoğunluğu “Ortak bir Kıbrıslı kimliği geliştirilmesinin yararlı olacağına” inanıyor.
Kıbrıslı Rumlar’ın % 67’si, Kıbrıslı Türkler’in ise % 80’i, ortak bir kimliğin geliştirilmesinin yararlı olacağını görüşünü paylaştı.
Yine her iki toplumdan örneklerin, kendilerini bireysel olarak öncelikle ‘Kıbrıslı’ olarak tanımladıkları da araştırma sonuçlarına yansıdı.
‘Ortak kimlik’ konusunda 18-24 yaşındaki gençlerin yanıtlarının oranı, toplam ortalama orandan daha yüksek oldu.
Toplumlar arası ilişki alt düzeyde
Ankette “öteki toplumun üyeleriyle bir ilişkiniz ya da temasınız var mı?” sorusuna verilen yanıtlar, böylesi bir ilişkinin alt düzeyde olduğunu ortaya çıkardı.
Kıbrıslı Rumlar’ın % 26’sı, Kıbrıslı Türkler’in ise % 24’i ‘öteki’ toplumla ilişkisi olduğunu söyledi.
Farklılıklar
İki toplum arasındaki görüş farklılıkları anketteki değerlendirmeye şöyle yansıdı:
“Kıbrıs sorunun gelecekte yapılacak olan “hesaplaşma” ile ilgili konulardır ve bu konuların 1974’ten sonra ortaya çıkan “gerçekliklere” ne kadar bağlı olduğudur – göçmenlerin yerlerine dönmesi, yerinden edilen insanlara mülklerinin iadesi ve Türkiye ana karasından gelen yerleşiklerin ayrılışı. Her iki toplumun da bu etmenlerden hangilerinin düzeltilebileceği konusunda oldukça kötümser (belki de gerçekçi!) olmalarına rağmen Kıbrıslı Türklere oranla Kıbrıslı Rumların kuşkusuz daha büyük beklentiler içinde oldukları izleniyor.”