Kabızlık Problemi Olanlara Beslenme Önerileri

Gaye TAŞKENTLİ

Kabızlık, bağırsak hareketlerinin normale göre az çalışmasıdır. Bağırsak fonksiyonu, bireyden bireye farklılık göstermektedir. Genel olarak haftada 3’ten az tuvalete çıkmak kabızlık olarak nitelendirilir. Yetersiz posa alımı, az su tüketimi, hareketsizlik, dışkılamanın sürekli ertelenmesi, bazı ilaçlar,  çeşitli hastalıklar (hipotroidizm, kanser vs.) ve stres gibi sebepler kabızlığın ortaya çıkmasına neden olur. Ayrıca hamilelik döneminde meydana gelen hormonal değişiklikler, bağırsak hareketlerinde yavaşlamalara yol açabilir. Kabızlığın kadınlarda görülme sıklığı erkeklere oranla daha fazladır. Kabızlık durumunda besinlerin vücuttan atılma süresi uzadığı için karında ağrı ve şişkinlik gibi şikayetler gözlenebilmektedir. Düzenli besin tüketimi bağırsak hareketlerinin de düzenli çalışmasını sağladığı için öğün atlanmamalıdır. Yapılan çalışmalar kahvaltı yapmayan kişilerde, yapanlara göre kabızlığın daha sık görüldüğünü ortaya koymuştur. Kabızlıkta hangi besinler tüketilmelidir? Posa, bitkisel besinlerin vücutta sindirilmeden atılan kısmıdır. Dışkı miktarını ve yumuşaklığını artırdığı için özellikle kabızlık probleminde posalı besinlerin tüketilmesi önemlidir. Posa sebze, meyve, kurubaklagil, kepeği ayrılmamış tahıl ürünleri ve yağlı tohumlarda (fındık, fıstık, ceviz vs.) bulunur. Beslenmemizde posa alımını arttırmak için kuru baklagiller haftada 2-3 kez tüketilmelidir. Beyaz ekmek yerine tam buğday ya da çavdar ekmeği, pirinç pilavı yerine bulgur pilavı tercih edilmelidir. Salatalara ya da haşlanmış sebzelere zeytinyağı eklenmesi bağırsakların daha iyi çalışmasını sağlar. Kabukları ile yenilebilen meyveler, soymadan tüketilmelidir.  Kayısı, incir, üzüm, armut gibi meyveler taze veya kompostosu yapılarak da tüketilebilir. Kabızlıkta muz tercih edilmemelidir. Kuru meyveler (kuru kayısı, kuru incir, kuru erik, kurutulmuş hurma vs.) bağırsak hareketlerini hızlandırır. Sabah aç karnına 1 bardak ılık su ile 2 adet kuru kayısı veya kuru erik tüketilmesi, bağırsakların çalışmasına yardımcı olur. Gün içerisinde, bir ara öğün olarak meyveyle birlikte yağlı tohumlar da tüketilebilir. Su tüketimine, sindirimi hızlandırıcı, barsak hareketlerini kolaylaştırıcı etkisinden dolayı önem verilmelidir. Günde 2-2.5 litre (10-12 bardak) su tüketmeye çalışılmalıdır. Probiyotik besinler (yoğurt, kefir vs.) bağırsakların düzenli çalışmasına yardımcı olmaktadır. Keten tohumu da kabızlığa iyi gelen besinlerdendir. Yoğurda ya da salatalara bir kaşık keten tohumu eklenebilir. Fiziksel aktivite bağırsak hareketlerinin düzene girmesini sağlayarak, kabızlığın giderilmesine yardımcı olmaktadır. Bu nedenle düzenli yapılmasına önem verilmelidir. Fast-food türü hazır besinlerin tüketiminden mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. Bağırsak hareketlerini yavaşlattığı için siyah çay, koyu kahve, kola gibi kafeinli içecekler ve alkol fazla tüketilmemelidir. Sağlıklı beslenin, sağlıklı yaşayın.