Kepek; kafa derisinin üst tabakasında bulunan ölü hücrelerin parçalarının pul pul dökülmesi sorunudur. Kepek, hem kadınların hem de erkeklerin saçlarında görülebilen bir cilt sorunudur. Basit bir sorun olarak görülen kepek, birçok kişinin hayatını derinden etkilemektedir. Kepek aslında dünyada en çok karşılaşılan cilt sorunlarından bir tanesidir. Birçok kişinin hayatı boyunca karşılaştığı bir sorun olan kepek nasıl geçer? Saçların bakımsız ve estetik açıdan kötü görünmesine neden olan saçtaki kepeğe ne iyi gelir?
Kepek dünyada çok sık karşılaşılan bir cilt sorunudur. Yapılan araştırmalar kepeğin insanlarda görülme oranının %50 olduğunu göstermiştir. Yani dünyada her iki kişiden bir tanesi kepek ile mücadele etmektedir. Bu oldukça ciddi bir orandır. Ne yazık ki bu oranın da çoğunluğunu erkekler oluşturmaktadır. Peki kepek neden oluşur ve kepeğe ne iyi gelir?
KEPEK NEDİR?
Kepek, hem kadınlarda hem de erkeklerde görülebilen, beyaz ve gri cilt pullarının saç derisinde ya da saçın üzerinde görünmesine neden olan, yaygın bir cilt sorunudur. Yapılan çalışmalara göre, erkeklerde kadınlara göre daha yaygın olmakla birlikte, her iki kişiden birinde kepek görülür. Kepek kişiden kişiye bulaşıcı özellik göstermez ancak estetik açıdan sıkıntı yaratan bir durumdur.
KEPEK NEDEN OLUR?
Hem kadınlarda, hem de erkeklerde görülen kepek, özellikle estetik olarak büyük bir soruna yol açmaktadır. Bu nedenle de kepek sorunu yaşadığını fark eden herkes, hemen bir çözüm aramaya başlamaktadır. Peki hayatımızı zorlaştıran bu kepek neden olur? Kepek oluşumuna birçok şey neden olabilmektedir. Araştırmalar kepeğin oluşmasını kesin bir nedene bağlayamamıştır. Lakin kepek oluşumuna neden olduğu belirlenen bazı olayla bulunmaktadır. Kepek genellikle şu nedenlerden dolayı oluşmaktadır;
- Cilt kuruluğu,
- Soğuk hava,
- Çok sıcak duş alınması,
- Çok soğuk duş alınması,
- Saçların taranma sıklığının az olması,
- Sık ve yoğun bir şekilde saç spreyi, jöle, köpük vb. ürünler kullanmak,
- Saç bakımının aksatılması,
- Çok sık aralıklar ile saç boyanması,
- Düzenli stres,
- Çok sık ya da çok az saç yıkamak,
- Cilt hastalıkları (egzama ve sedef gibi),
- Bağışıklık sisteminin zayıf olması,
- Bazı nörolojik hastalıklar,
- B vitamini eksikliği,
- Çinko vitamini eksikliği,
- Saç derisinde mantar olması,
- Yaş ve cinsiyet.
KEPEĞE NEDEN OLAN HASTALIKLAR NELERDİR?
Kepek aynı zamanda çeşitli cilt rahatsızlıklarından kaynaklanarak da oluşabilir. Kepeğin tedavisi öncelikle altta yatan hastalığın tedavisi ile desteklenmelidir. Kepek oluşumuna neden olabilecek rahatsızlıklardan bazıları şunlardır:
- Seboreik dermatit:
Derinin, yüzün ve vücudun bazı bölgelerinin pullu, kaşıntılı hale gelmesine ve kızarmasına neden olabilen yaygın bir cilt hastalığıdır. Nedeni tam olarak bilinmeyen, oluşumunda birçok faktörün rol oynadığı bir hastalıktır. Bu faktörler stres, androjenler, depresyon, yorgunluk, mikroanjiyopatik olabilen vasküler bozukluklar, basınç değişiklikleri gibi atmosfer değişiklikleri, mevsimler, giyim, beslenme biçimleri ve yiyecek alerjileri, otoimmünite, Malassezia furfur (bir çeşit maya), başka nedenlerle alınan ilaçlar, riboflavin, piridoksin, biyotin eksiklikleri olarak sıralanabilir.
- Tinea capitis:
Halk arasında saçkıran olarak da bilinen saçlı derinin mantar enfeksiyonudur.
- Alerjik temas (kontakt) dermatiti:
Saç boyası, saç spreyi, saç jölesi veya köpük gibi saç derisinde kullanılan ürünlere cildin gösterdiği reaksiyonlardır. Kişi sadece bir ürün kullandığında saçları kepekleniyor ve bu ürünü kullanmayı kestiğinde kepek kesiliyorsa bu temas dermatiti sebebiyledir.
- Sedef hastalığı:
Gümüş pullarla kaplı cildin kırmızı, kabuklu lekelerine neden olan bir cilt hastalığıdır.
KEPEK NASIL GEÇER?
Kepek sorunu çeken kişilerin en çok merak ettikleri soruların başında kepek nasıl giderilir sorusu gelmektedir. zaten her iki kişiden birinde görülen bir cilt hastalığı olduğu için, birçok araştırmacı da bu sorunun cevabını aramaktadır. Kepek ile ilgili araştırmalar halen devam etmektedir. Kepeğin yok edilmesi aslında oldukça kolaydır. Peki kepek nasıl gider? Bazı yöntemlerle kepek gidermek mümkündür. Şu yöntemler kepeğin yok olmasına yardımcıdır;
- Saçları düzenli yıkamak,
- Saçları düzenli taramak,
- Düzenli saç bakımı yapmak,
- Uzun saçlı kişiler için saçları sık toplamamak,
- Stresi azaltmak,
- Çok sıcak yıkanmamak,
- Çok soğuk yıkanmamak,
- Saçları çok sık boyatmamak,
- Jöle, saç spreyi, köpük gibi saç bakım ürünleri kullanımını azaltmak,
- Güneş ışığından faydalanmak,
- B vitamini takviyesi almak,
- Çinko vitamini takviyesi almak,
- Kepeğe uygun şampuan kullanmak.
Yukarıda sayılanları uygulamak kepek oluşumunu önleyeceği gibi kepeğe iyi gelerek, yok olmasını da sağlamaktadır. Yani kepeğe ne iyi gelir sorusunun cevabı yukarıdaki gibidir. Lakin kepeğe karşı iyi gelen en etkili yöntem, kepek şampuanlarının düzenli olarak kullanılmasıdır. Kepek şampuanları direkt olarak kepeği hedef almakta ve onu yok etmeye çalışmaktadır.
KEPEĞE NE İYİ GELİR?
Kepeğin miktarını azaltmak ya da kepek tedavisini desteklemek için çeşitli bitkisel ürünlerden faydalanılabilir ve yaşam tarzlarında değişiklikler yapılabilir. Bununla birlikte saçtaki kepek nasıl gider noktasında alınabilecek pek çok önlem, dikkat edilmesi gereken çok sayıda durum söz konusudur. İşte kepeğe iyi gelen doğal yöntemler ve bitkisel çözümler...
- Çay ağacı yağı (tea tree oil):
Çay ağacı yağı, tarih boyunca sivilceden sedef hastalığına kadar değişen cilt rahatsızlıklarının tedavisinde kullanılmıştır. Ayrıca kepek belirtilerini hafifletmeye yardımcı olabilecek güçlü antimikrobiyal ve antienflamatuar özelliklere sahip olduğu kanıtlanmıştır. Yapılan bir araştırmaya göre, çay ağacı yağı, hem seboreik dermatit hem de kepek oluşumuna neden olabilen bir mantar türüyle mücadelede etkilidir. Hassas cilde sahip olanlarda, çay ağacı yağı tahrişe neden olabilir. Bu nedenle doğrudan cilde uygulamadan önce Hindistan cevizi yağı gibi bir yağ ile seyreltilmelidir.
- Hindistan cevizi yağı:
Hindistan cevizi yağının potansiyel antimikrobiyal özellikleri, kepek oluşumuna neden olabilecek mikrobik faktörlerle savaşır. Nemlendirme özelliği ise cildin nemini artırır, egzama ve kepek belirtilerini azaltabilir.
- Aloe Vera:
Aloe Vera'nın da antimikrobiyal ve antifungal özellikleri bulunur. Araştırmalar Aloe Vera'nın bu özellikleri ile kepeğe iyi gelebileceğini belirtir.
- Probiyotik alımını artırmak:
2017 yılında yapılan bir çalışmada, 56 gün boyunca Lactobacillus paracasei NCC2461 ST11 türü probiyotik alımının orta ve şiddetli kepek sorununu azalttığı gösterilmiştir. Tam etki mekanizması bilinmese de probiyotiklerin bağışıklık sistemini kuvvetlendirerek kepek oluşumunu azalttığı tahmin edilmektedir.
- Omega-3 alımını artırmak:
Omega-3 yağ asitleri, cilt sağlığı için hayati öneme sahiptir. Cildin yağ üretimine ve nemlendirmeye yardımcı olurken, yara iyileşmesini destekler ve erken yaşlanmayı önler. Omega-3 yağ asitlerindeki eksiklik, kuru saçlar, kuru cilt ve hatta kepek gibi bir dizi belirtiye neden olabilir. Somon, alabalık ve uskumru gibi yağlı balıklar mükemmel bir Omega-3 yağ asidi kaynağıdır. Ayrıca bir balık yağı takviyesi alabilir ya da keten tohumu, chia tohumu ve ceviz gibi diğer Omega-3 bakımından zengin gıdaların alımını artırabilirsiniz.
KEPEĞE KARŞI DOĞAL ŞAMPUAN
Kepeğe karşı şampuanlarda dikkat edilmesi gereken birtakım noktalar vardır. Kepeğe karşı şampuanlarda aşağıdaki bileşenlerden minimum bir tanesinin bulunması gerekmektedir:
- Çinko pirition,
- Kömür katran,
- Selenyum sülfür,
- Ketokonazol,
- Salisilik asit.
KEPEK PROBLEMİNE İYİ GELEN ŞAMPUANLAR
Kepek probleminden doğal yolarla kurtulamayanlar kepek karşıtı şampuanları deneyebilirler. Ayrıca sakalında kepek probleminden muzdarip olanlar hem yukarıda bahsettiğimiz doğal yolları hem de bu şampuanları uygulayarak kepek sorunlarını hafifletebilirler. İşte kepek karşıtı etkili şampuanlar…
- Katran bazlı şampuanlar
Kafa derisindeki cilt hücrelerinin giderilmesi ve pul pul dökülmesini önler.
- Salisik asit içeren şampuanlar
Bu şampuanlar kepek probleminin giderilmesine yardımcı olabilir.
- Selenyum sülfürlü şampuanlar
Boyalı saçlara uyguladığında saç boyasının akasına neden olabilir. Bu nedenle kullandıktan sonra iyice durulamaya özen gösterin.
- Ketoconazole şampuanlar
Antifungal özelliği ile kepeğin sebep olduğu mantarlarla savaşamaya yardımcı olur.
Bu tip şampuanları kullanmadan önce talimatlarını mutlaka okumanız gerekir. Prospektüsünde haftada ne kadar uygulayacağınız ve kullanmanız gereken miktar ayrıntılı bir şekilde yazacaktır.