“GÜKAD Salı Söyleşileri” kapsamında dün akşam, Kıbrıslı Türklerin Siyasal Yaşamı, Seçim Sistemi ve Seçim Analizleri” konusu tartışıldı. Ortak kanı:
“ SEÇİM YASASI, TADİL EDİLMELİ”
• Evre: “Yeni seçim sisteminin pek de pratik olmadığını gördük. Göreve gelen hükümetin, Yüksek Seçim Kurulu ile istişare içerisinde, seçim sistemine yönelik bazı yeni düzenlemelere gideceğini beyan etmesini olumlu buluyorum”.
• Hasgüler: “Siyaset, insanların sorunlarını çözmek için bir amaçtır, seçimlerse, bu amaç doğrultusunda bir araçtır ancak neredeyse siyasetsiz bir seçim dönemi geçirdik. Mevcut seçim sistemi de buna çanak tuttu”.
• Gökçe: “Her konuda koalisyonlara inanıyorum.. Hayat zaten bir koalisyon, bugünkü koalisyon modeli umut vericidir bu anlamda”.
--------------------------------------------------------------------------------------
Güzelyurt Geliştirme ve Kalkındırma Derneği’nin (GÜKAD) gelenekselleşen ‘Salı Söyleşileri’ kapsamında dün akşam, “Kıbrıslı Türklerin Siyasal Yaşamı, Seçim Sistemi ve Seçim Analizleri” konusu tartışıldı.
Güzelyurt Milletvekili Armağan Candan, Hasan Büyükoğlu ve Lefke Milletvekili Salahi Şahiner’in de hazır bulunduğu söyleşiye, Güzelyurtlular yoğun bir katılım gösterdi.
GÜKAD Lokali’nde ve Kıbrıs Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Ali Baturay’ın moderatörlüğünde yapılan söyleşide, Akademisyen Mehmet Hasgüler, Ulaş Gökçe ve Akademisyen Bülent Evre konuşma yaptı.
Söyleşinin ilk konuşmsını yapan Akademisyen Bülent Evre, 1976 yılından bu yana Kıbrıslı Türklerin gerçekleştirdiği genel seçimlere uygulanan sistemler hakkında bilgi verdi.
KKTC’DEKİ SEÇİM SİSTEMİ, NİSPİ TEMSİL ESASINA DAYALI...
‘Nispi’ temsil ve ‘Çoğunlukçu’ anlayışa dayalı seçim sistemleri hakkında da bilgi veren Evre, KKTC’de Genel Seçimlerin, ‘Nispi Temsil’ esasına dayalı bir seçim sisteminin yer aldığını belirtti.
YENİ SEÇİM SİSTEMİ, TADİL EDİLMELİ...
Seçim sisteminde yapılan son değişiklikle, ‘çarşaf liste’ denilen uygulamaya geçildiğine değinen Evre, yaşanan bazı teknik sıkıntıların olduğunun altını çizdi.
“Mevcut yeni seçim sisteminin pratik olmadığını gördük. Bu seçim sistemi devam ederse, istikrarlı bir hükümet kurma şansı pek olmaz” diye konuşan Evre, göreve gelen hükümetin, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) ile istişare içerisinde bazı yeni düzenlemelere gideceğini beyan etmesini, olumlu karşıladığını söyledi.
DAR BÖLGE SEÇİM SİSTEMİ, GÜÇLÜ HÜKÜMET MODELİ ŞANSI VERİR AMA DEMOKRATİK TEMSİL AÇISINDAN DEZAVANTAJLARI VAR....
Bülent Evre, bazı ülkelerde uygulanan dar bölgeye dayalı seçim sistemleri haakkında da bilgi verdi.
Dar bölgeye dayalı uygulamanın, güçlü bir hükümet modeli şansı verdiğini fakat, küçük oy oranına sahip siyasi partilerinin temsili konusunda adaleti sağlamayan bir yöntem olduğunu belirten Evre, ‘çift oylu sistem’ diye adlandırılan uygulamayla hem dar bölge, hem de nispi temsil sistemi mantığının sentezslenerek daha adil bir uygulamanın mümkün kılınabileceğini kaydetti.
ÇİFT OYLU SİSTEM...
Çift oylu sistem hakkında detay da veren Evre, her seçmenin iki oyunun olduğunu; birini partiye mühür kullandığını, diğerindeyse, Belediye Başkanı seçer gibi tek adaya oy verebildiğini söyledi.
ÇOK PARTİLİ KOALİSYONLARDA BAŞARININ SIRRI NEDİR?
Çok partili koalisyon modellerinin dünyada var olduğunu belirten Evre, bu modellerin başarılı olmasının sırrının çok iyi “iletişim, istişare, konsensuz ve uzlaşı” anlayışından geçtiğini belirtti.
DÖRTLÜ KOALİSYON, YENİ DÖNEMDE, PATRONAJ SİSTEMİNE DAYALI YÖNETİM ANLAYIŞININ OLMAYACAĞI İZLENİMİ VERİYOR...
Akdemisyen Bülent Evre, Kuzey Kıbrıs’ta bugüne kadar “patronaj” anlayışına dayalı bir yönetimin egemen olduğuna da değindiği konuşmasında, yeni kurulan 4’lü koalisyon hükümetinin, bu anlayışı yıkacağına dair bir izlenim verdiğini kaydetti.
SİYASETİN AMACI; SORUNLARI ÇÖZMEK, SEÇİMLER DE BU AMACA ULAŞMAYA YARAYAN ARAÇTIR.
Söyleşide ikinci konuşmayı Akademisyen Mehmet Hasgüler yaptı.
GÜKAD’ı böyle bir söyleşi organize ettiği için tebrik eden Hasgüler, “Bu söyleşide başta siyasiler olmak üzere, toplum için öğretici sonuçların çıkacağını ümit ediyorum” dedi.
Siyasetin insanların sorunlarını çözmek için amaç; seçimlerinse, bu amaç doğrultusunda bir araç olduğuna işaret eden Hasgüler, neredeyse siyasetsiz bir seçim dönemi geçirdiğimizi, mevcut seçim sisteminin de buna çanak tuttuğunu söyledi.
“Hayata müdahil olunduğunda insanlar siyasi partilere ve seçimler aktif olarak katılır” diyen Hasgüler, son seçimlerde sandığa gitmeyen seçmenlerin oranının yüksek olduğunu ancak, ilgili siyasi partilerin buna yönelik bir çözüm üretememesini, siyasetsiz bir seçim geçirilmesine bariz bir örnek olarak gösterdi.
TÜRKİYE’DEKİ OALAĞANÜSTÜ HAL UYGULAMASI, KIBRIS’A DA GERGİNLİK OLARAK YANSIDI...
Akademisyen Hasgüler, Türkiye’de yürürlükte olan ‘Olağanüstü Hal’ uygulamasının bir şekilde Kuzey Kıbrıs’a da gerginlik olarak yansıdığını ifade ederek, Kıbrıs Türkü’nün alçak gönüllü olduğunu ve Ankara’dan isteğinin, siyasi iradesine saygı duyulması olduğunu belirtti.
ANKARA, KKKTC İLE DOĞRU İLETİŞİM KURMAYI BAŞARMALIDIR... Son zamanlarda Ülkede yaşanan gerginlikleride, daha çok Ankara’nın KKTC ile doğru iletişim kurmayı başaramamasının etken olduğunun altını çizen Hasgüler, “Kıbrıs, Kıbrıslıların Anavatanıdır ve GÜKAD gibi sivil toplum örgütlerinin Ülkede, ‘gelişim perspektifi’ oluşturulmasına yönelik ciddi rolü olabilir” dedi.
DÖRTLÜ KOALİSYON BİR NEVİ FEDERASYONDUR...
“Kurulan 4’lü koalisyon hükümetini bir nevi federasyon olarak görebiliriz” diyen Hasgüler, bu durumun toplumsal uzlaşı kültütünün geliştirilmesine yönelik bir fırsat içerdiğini inanç belirtti.
İKTİDARLAR GÜÇLÜ OLMAMALI, PARÇALI OLMALI...
Söyleşinin son konuşmacısı Ulaş Gökçe de, kendisinin her konuda koalisyonlara inandığını ifade ederek, “ İktidarlar güçlü olmamalı. İktidarlar parçalı olmalı” fikrini savundu.
HAYAT ZATEN BİR KOALİSYON, BUGÜNKÜ KOALİSYON MODELİ UMUT VERİCİDİR BU ANLAMDA...
“Hayat zaten bir koalisyondur. Koalisyon kültürü ile yaşamayı öğrenmeliyiz” diyen Gökçe, bugünkü 4’lü koalisyon modelinin, bu anlamda umut verici olduğunu söyledi.
UBP KKTC’DE RANT DAĞITMAYA DAYALI YÖNETİM KONUSUNDA UZMAN...
Ulusal Birlik Partisi’nin (UBP) KKTC’de ‘rant’ dağıtmaya dayalı yönetim konusunda uzman olduğunu ve bu konuda çok başarılı olduğunu söyleyen Gökçe, diğer siyasi partilerin, özellikle solda yer alan siyasi partilerin, UBP yöntemleriyle icraat yapmalarının ne kendilerine ne de topluma bir fayda sağlayacağını belirtti.
Bu anlayışın orijinal partisinin UBP olduğunu söyleyen Gökçe, “Yurttaş, orijinali varken taklitlere niye oy versin ki” dedi.
ÜLKEYE AŞIRI NÜFUS AKIŞININ MUTLAKA DURUDURULMASI LAZIM...
Ülkede kriminal olaylarda çok ciddi bir artış olduğuna da değinen Gökçe, aşırı nüfus artışıyla ilgili mutlaka önlem alınmasının gerektiğini söyledi.
Son yıllarda toplum ve siyasi partilerin amaçsız kaldığını, bundan dolayı da ciddi bir kısım insanın sandığa gitmediğini kaydeden Ulaş Gökçe, siyasi partilerin, bu durumun önüne geçme amacıyla mutlaka ortak bir proje bulmasının gerektiğini söyledi.
Gökçe, sözlerini, “Toplumda biz çözülme var ve bunun halledilmesi lazım” diyerek tamamladı.
Konuşmaların ardından, soru yanıt kısmına geçildi ve etkinlik, saat 23,00’kadar devam etti.
GÜKAD KURUCU ÜYESİ, AKADEMİSYEN İLKSOY ASLIM ONORE EDİLDİ...
Etkinliğin sonunda, GÜKAD Kurucu Üyesi Akademisyen İlksoy Aslım’a, bugüne kadar derneğe yaptığı katkılardan ötürü plaket taktim edildi.