ERCİLASUN: ‘’ÖNEMLİ OLAN SÜT VE SÜT ÜRÜNLERİNİ ETKİN PAZARLAYABİLMEK’’
Ülkemizde özellikle son aylarda süt ve süt ürünlerinin pazarlanması, talep fazlası (eksik talep) gibi birçok süt ürünleri sorunu gündeme gelmektedir. Ziraat Mühendisleri Odası Başkanı Mehmet Ercilasun yaptığı açıklamada ‘’önemli olan süt ve süt ürünlerini etkin pazarlayabilmek’’ dedi.
Ercilasun, süt ve süt ürünlerinde yaşanan sorunları aşabilmek adına süt ve süt ürünleri üretim ve pazarlanmasında ciddi bir başarı yakalamış Hollanda örneğinden yolla çıkarak bazı dersler çıkarabileceğine değindi.
‘’Süt Endüstri Kurumu tarafından yılda 145 milyon litre süt toplanılıyor’’
Ercilasun, ‘’Hollanda’nın özellikle süt ve süt ürünleri konusundaki başarısını taktir etmemek elde değil. Aslında niyetimiz tam olarak Hollanda ile KKTC süt ve süt ürünlerini kıyaslamak değil sadece bu konuda bir ışık alabilmektir’’ dedi. Ülkemizde sütün toplama ve pazarlamasında tek yetkili olan Süt Endüstri Kurumu tarafından yılda 145 milyon litre süt toplandığına dikkat çeken Ziraat Mühendisleri Odası başkanı Mehmet Ercilasun, toplanan sütün yaklaşık 140 milyon litresinin inek sütü, 5 milyon litresinin de küçükbaş sütünden oluştuğunu vurguladı.
Ercilasun açıklamalarına şöyle devam etti;
‘’Üretilen bu sütün yaklaşık % 40’ı iç piyasada, % 60 dış piyasada tüketilmektedir. 2016 yıllında özellikle süt ve süt ürünlerinin pazarlanmasında büyük sorunlar yaşandı. Zaman zaman üreticinin ürettiği sütler ellerinde kaldı. Türkiye piyasasının daralması ve diğer ihracat pazarlarının sınırlı olması bugünkü pazarlama sorunlarının ana sebebidir. Bununla birlikte Avrupa Birliği’nde 2015 yılından itibaren süt kotalarının kaldırılması ve süt fiyatlarının düşmeye başlaması Dünya süt piyasalarındaki rekabet şansımızı azaltmaktadır.’’
Ercilasun, ülkemizde yaygın olarak kullanılan bazı Hollanda peynirlerine de dikkat çekerek,
Hollanda’da süt sektörünün % 82’sinin kooperatifçilik çatısı altında üretim yaptığını vurguladı.
Tek elden yapılan pazarlamanın hem fiyat istikrarı açısından hem de sürdürülebilirlik açısından çok önemeli olduğuna vurgu yapan Ercilasun, Kooperatif dışındaki herhangi bir üreticinin bu peynirleri üretebileceğini ancak belirlenen koşul ve şartlarda üretim yapmasının şart olduğunu ifade etti. Ercilasun, üreticinin şartları yerine getirilmediği takdirde cezaya tabi tutulduğunu belirtti.
‘’Üretim Turizmin parçası olmalıdır’’
Hollanda’da yapılan uygulamanın turizmin bir parçası haline geldiğini ifade eden Ercilasun, ülkemizde de bunun turizmin bir parçası olması gerektiğini söyledi.
Ercilasun öneriler sunarak; ‘’Özellikle bu tanıtımlar süt güğümleri, kazanları bir demo olarak kullanılarak ürünler sergilenir ve folklorik kıyafetlerle bir seronomi şeklide tanıtımı yapılabilir. Ülkemizde ise bu tür organizasyonlar hemen hemen hiç yapılmıyor. Başta Hellim olmak üzere bazı yerlerde özellikle Lefkoşa’da Büyükhan, Girne’de Antik Liman, Mağusa’da Surlar içinde bulunan turistik yerlerde bu tip tanıtım ve pazarlama sürecin başlaması çok önemlidir. Bu noktadan hem özellikle süt ürünleri içerisinde rekabet edilebilir ürünümüz olan hellimin tanıtımı yapılmış olacak hemde gelen turistlerin bir kısmı bu ürünlerden alarak üretimize katkı sağlayacaktır. Bu tanıtım diğer niş ürünlerimizde de yapılabilir. Ercan havalanın da birçoğumuzun gelip giderken gördüğü bir buzluk içerisinde hellim ürünümüzün var olduğunu görmekteyiz. Helliminin havaalanında bu şekilde sergilenmesi yada satışa sunulmasının hiçbir albenisi olmakla berber dikkat çekmekten de uzaktır. Çünkü gelen turiste daha güzel bir ortamda tanıtım, tadım yapacak kişiler olması gerekir. Bu tip tanıtım ve pazarlama yerleri KOOP süt ve SÜİB ( Süt Ürünleri İmalatçıları Birliği) tarafından organize edilip yapılabilir. Bu tip yerlerin yapımı ciddi profesyonel firmalar tarafından yapılmasında çok önemlidir.’’
‘’Süt ürünleri işleme tesis sayısı ve kapasitesi hiç de azımsanmayacak bir düzeye ulaştı’’
‘’Ülkemizde 4-5 Haziran Tarihlerinde süt sektörü ile ilgili bir çalıştay yapılmıştır. Bu çalıştayda KKTC’de süt ürünleri işleme tesis sayısı ve kapasitesi hiç de azımsanmayacak bir düzeye ulaştığını gördük. Ülkemizde süt işleme tesisleri kapasitesi şu anda işlemekte oldukları süttün yaklaşık iki katını işleme kapasitesine sahiptirler. Tabii bu işletmelerin önemli bir bölümü küçük üreticilerdir. Bazıları ise kendi markalarıyla piyasada varlıklarını sürdürecek ölçeklerde ihracat yapmaktadırlar.
Kıbrıs’ın yaklaşık 4,5 kat büyüklüğünde olan Hollanda’nın süt ürünleri pazarlamasındaki başarıyı bahsi etmemek mümkün değildir. Küçük bir coğrafyaya sahip olmasına rağmen süt üretiminde ilk sıralarda yer almaktadır. Hollanda'nın 2014 yılı tarımsal ihracatı 90 milyar dolardır.Özelikle nüfus başına en fazla süt üreten ülke konumundadır. Pazarlama konusunda AB üyesi olması ve yağışlı bir coğrafyaya sahip olması avantajlar arasındadır.
Hollanda’nın süt üretimi 2015 yılında bir önceki yıla göre %6,8 artışla 13.3 milyon tona, peynir üretimi %9,7 artışla 847 bin tona, tereyağı üretimi %6,7 artışla 150 bin tona, süt tozu üretimi ise %2,3 artışla 210 bin tona ulaşmıştırHollanda'nın tarımdaki başarısının ardında verimli üretim modeli, Ar-Ge, kooperatifleşme, pazarlama, piyasa denetimi gibi faktörler yatıyor
Sonuç itibariyle bu başarı şans eseri yakalanmamış. İşin içinde teknoloji de var, kooperatifleşme de; Ar-Ge de var, pazarlama stratejileri de. Ve tabii ki uzun vadeli, sürdürülebilir tarım politikaları.’’