Kamu bankalarının haziran ayında uzun vadeli düşük faizli ödemesiz dönemli konut kredisi kampanyasıyla birinci el konutta aylık yüzde 0,64 seviyelerine kadar düşen konut kredisi faizleri bu hafta itibariyle yüzde 1 sınırını aştı. Sadece Halkbank’ın birinci el konut kredisi faizi yüzde 0,99 ile yüzde 1’in hemen altında kalırken tüm bankaların faiz oranları yüzde 1’in üzerine çıktı. 26 Haziran haftasında yıllık olarak da yüzde 9,01 ile en düşük seviyelerine gerileyen konut kredisi yıllık faiz oranları 4 Eylül haftası itibariyle de yüzde 13,80’e çıktı. Yıllık faiz de 2019 Ağustos’undan bu yana en yüksek seviyesine çıkmış oldu. Merkez Bankası’nın 7 Haziran’dan bu yana sürdürdüğü sıkılaştırma adımları çerçevesinde yükselen ağırlıklı ortalama fonlama maliyetinin etkisiyle konut kredisi faizlerinde yükselişin devam etmesi bekleniyor.
Konut kredisi kampanyası konut satış istatistiklerine de yansımış aynı zamanda ilk kez konut kredisi kullananların sayısı da temmuz ayı itibariyle 100 bin kişiye ulaşarak rekor kırmıştı. Önceki gün açıklanan konut satış rakamlarına göre ise ağustosta geçen yıla göre yüzde 54 artmış, temmuza göre ise yüzde 26 düşerek 170 bin 408 adet olmuştu. Haziran ve temmuz aylarında gözlenen konut satışında sıçrama ağustos itibariyle ivme kaybetmişti. Konut kredisi faizleri yüzde 1,1’in üzerine gelmesi hatta bazı bankalarda yüzde 1,49’a kadar yükselmesiyle eylülde konut satış rakamlarının yavaşlaması öngörülüyor. Özellikle kredi kampanyalarıyla ipotekli satışlar rekor kırmış ve toplam satışlar içindeki payı yüzde 25’ten yüzde 45’e kadar yükselmişti.
Faiz artışı talebi sınırlayabilir
REIDIN-GYODER Yeni Konut Fiyat Endeksi verilerine göre de ağustos ayında peşinat kullanım oranı yüzde 43,65, banka kredisi kullanım oranı yüzde 36,23 ve senet kullanım oranı yüzde 20,12 olarak gerçekleşti. Temmuz ayında peşinat kullanımı yüzde 37,51, banka kredisi kullanımı yüzde 44,16, senet kullanımı yüzde 18,33 olarak gerçekleşmişti.
Tera Yatırım Ekonomisti Enver Erkan Merkez Bankası’nın politika sıkılaştırmasının fonlama kanalıyla devam ettiğini vurgulayarak fonlama faizindeki artışın banka faizlerine de yansıdığını belirtti. Erkan, “Bankalar tüketici konut ve ticari kredi faizlerine bu maliyetleri yansıttılar. Merkez Bankası son günlerde Geç Likidite Penceresi kanalıyla yaptığı fonlamayı da artırdı. Bankalar yüksek bantlardan borçlanıyor. Kredi faizleri artmaya devam edebilir” diyerek faiz artışının talebi sınırlayıcı bir etki yaratacağına dikkat çekti.
Merkez Bankası verilerine göre bankaların konut kredisine uyguladıkları yıllık faiz oranı 4 Eylül haftasında yüzde 13,80’e yükseldi. 1 yıldır görülen en yüksek seviyeye çıkan konut kredisi faiz oranlarında son üç haftada hızlı bir yükseliş yaşandı. 14 Ağustos haftasında yüzde 9,99 ile çift hane sınırında olan konut kredisi yıllık faiz oranı 21 Ağustos’ta yüzde 11,66’ya, 28 Ağustos’ta ise yüzde 13,31’e yükselmişti. 4 Eylül haftasında ise bir haftalık değişim yaklaşık 50 baz puan oldu.
Kredi artış ivmesi yavaşladı
Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu (BDDK) haftalık verilerine göre de 4 Eylül haftasında konut kredisi hacmi 275 milyar 396 milyon lira oldu. Ancak 14 Ağustos haftasından itibaren konut kredisi hacmindeki artış hızı ivme kaybetti. 4 Eylül haftasında artış hızı yüzde 0,40’a geriledi. Konut kredisi faizlerinin tarihi en düşük seviyesini gördüğü 19 ve 26 Haziran haftalarında konut kredisi artışı yüzde 3,653,53 seviyelerinde oldukça hızlı idi. 12 Haziran haftasında da haftalık artış yüzde 3’ü geçmişti. Merkez Bankası’nın sıkılaştırma politikaları ve faizlerde yaşanan artışla beraber haftadan haftaya konut kredisi miktarının yükselişi de hız kaybetti. 14 Ağustos haftasında yüzde 1,8’e, 21 Ağustos’ta yüzde 0,84’e, 28 Ağustos’ta ise yüzde 0,55’e indi. Analistler kredi hacminin artışında da hız kaybının artarak yerini yavaşlamaya bırakmasını bekliyor.