Küresel koronavirüs salgını karşısında merkez bankalarının aldığı önlemler yetersiz kalırken, yatırımcıların kriz algısının artmasıyla dolara dönerek, nakitte kalma eğilimleri artıyor.
ING’nin Küresel Piyasalar Bölüm Başkanı Chris Turner, “Eğer nakit kralsa, nakit dolar da şu anda dünya başkanı. Satılabilecek her şey satılıp dolara dönüldü” dedi.
ABD dolarının diğer altı önde gelen para biriminden oluşan sepete karşı değerini ölçen ICE Endeksi, 100 puanı geçerek son üç yılın en yüksek düzeyine ulaştı. Dolar/TL paritesi, 2018 sonbaharından bu yana ilk kez 6,50 düzeyini geçerken, dolar, sterlin karşısında da 1985 yılından bu yana en yüksek düzeyine ulaştı.
Bank of America’nın hazırladığı bir raporda kullandığı EPFR Global verilerine göre, 11 Mart’ta sona eren beş günlük dönemde yatırımcılar 137 milyar dolarlık nakit ve nakit benzeri yatırım aracı topladı.
Bankanın fon yöneticileri arasında yaptığı bir araştırmada da, birikimler içerisinde nakdin oranı yüzde 4’ten yüzde 5,1’e yükseldi ve tüm zamanların en yüksek dördüncü aylık artışını kaydetti.
Bloomberg ajansına konuşan Barclays’in Hisse Türev Stratejisi Birim Başkanı Manees Deshpande, nakdin son dönemde en çok tercih edilen araç olduğuna dikkat çekti.
Deshpande, “Kısa vadeli kamu fonlarının çok ciddi mevduatlara sahip olması ve geçen hafta içerisinde yaklaşık 13 milyar dolarlık bir fon girişinin görülmesiyle nakit kral oldu” dedi.
Her şeye satış geliyor, önlemler işe yaramıyor
Yatırımcıların risk algısının arttığı dönemlerde tercih ettiği, güvenli yatırım aracı olarak bilinen altın ve ABD Hazine tahvilleri de değer kaybetti.
Piyasa uzmanları, güvenli yatırım araçlarına satışların artmasının dolar talebini artırdığını ve bunun da bir kısır döngü yarattığını söylüyor.
Reuters haber ajansına konuşan Avustralya’da bulunan aracı kurum Pepperstone’nun Araştırma Direktörü Chris Weston, “Şu anda alıcı yok, likidite yüksek değil ve herkes piyasalardan çıkmaya çalışıyor” dedi.
Dolara olan talebin ve buna bağlı olarak değerinin artması, ABD’deki mali koşulların sıkılaşmasını ve bu para birimiyle borçlananların maliyetinin artmasına yol açıyor. Dolardaki bu yükselişin dünya genelinde makroekonomik dengeleri olumsuz etkileyebileceği belirtiliyor.
Piyasalarda koronavirüs salgını nedeniyle görülen satışların ardından ABD, Avrupa, İngiltere ve Japonya gibi ülkelerin merkez bankaları likiditeyi artırıcı önlemler açıkladı.
Ancak bu önlemler de mevcut satış eğilimlerini değiştirmeye yeterli olmamış gibi görünüyor. Reuters haber ajansına konuşan Sydney merkezli varlık yönetim şirketi Value Point’in İdari Direktörü Daniel Cuthbertson, piyasaların bir süre daha yönünü kaybetmiş şekilde hareket etmesini beklediklerini söyledi.
Cuthbertson, “Piyasaların şu aşamada yatırım yapılamaz olduğunu söyleyebilirim. Küresel anlamda çıkışlar kontrol altına alınana kadar piyasalar yönünü kaybetmiş bir şekilde hareket edecek” dedi.
Karantina endişeleri piyasaları tedirgin ediyor
Dünyanın önde gelen finans merkezleri olarak nitelendirilen bazı şehirlerde karantina uygulamasına gidileceği yönündeki söylentiler de yatırımcıların ve işlemcilerin tedirginliğini artırıyor.
Dünya genelinde şu ana kadar tespit edilen koronavirüs vakası 220 bini geçerken, can kayıpları da 9 bini aştı.
Özellikle Avrupa’da hem vaka hem can kayıplarındaki artışın devam etmesi hükümetleri de bazı sert önlemler almaya zorluyor.
Bu durumun yaratacağı etkilerin sadece ülke değil, küresel ekonomi üzerinde de olumsuz etkiler yaratması bekleniyor.
JP Morgan ekonomistler, ABD ekonomisinin önümüzdeki çeyrekte yüzde 14; Çin’in de yüzde 40’tan fazla küçülebileceğini tahmin ediyor.