Nesli tehlikede olan küçük akbabaların Türkiye’de üreme popülasyonu yoğunluğunun bulunduğu Eskişehir’de, Doğa Koruma ve Milli Parklar (DKMP) Genel Müdürlüğü, Eskişehir Büyükşehir Belediyesi, Kuzey Doğa Derneği, Koç Üniversitesi, Iğdır Üniversitesi ve ABD’den Utah Üniversitesi’nin iş birliğiyle 15 gün önce çalışma başlatıldı. Kurulan kapanlarla ‘Midas’, ‘Frig’ ve ‘Doğa’ adı verilen 3 küçük akbaba zarar verilmeden yakalandı. Sırtlarına uydu vericisi takıldıktan sonra doğaya salınan akbabalardan ilk uydu verileri alınmaya başlandı.
‘1 GÜNDE KÜTAHYA’YA GİTMİŞ’
Kuzey Doğa Derneği Bilim Koordinatörü Emhah Çoban, küçük akbabaların hangi alanlarda, nasıl hareket ettikleri bilinmediğini belirterek, İlk olarak ‘Midas’ ismini verdiğimiz akbabayı yakaladıktan sonra ‘Frig’ ve ‘Doğa’ isimli akbabaları da yakaladık. Şu ana kadar Eskişehir’de uydu vericisi taktığımız 3 akbaba oldu. Veriler gelmeye başladı. ‘Midas’tan gelen veri bizi şaşırtmıştı. ‘Frig’ daha da şaşırttı. Son yakaladığımız ‘Doğa’, bizi bambaşka bir yere götürdü. ‘Doğa’, Kütahya’nın Tavşanlı ilçesine gitmiş. İlk yakaladığımız ‘Midas’ şu anda Eskişehir sınırları içerisinde Kalabak köyü etrafında kendine bir yuvalanma alanı buldu. İkinci yakaladığımız ‘Frig’ ise Sarıcakaya civarında bir üreme alanı tespit etti ve orada kendine bir hayat kurmaya başladı. Bu veriler bizi oldukça heyecanlandırıyor. Eskişehir’de, özellikle küçük akbabaların hangi alanlarda nasıl hareket ettikleri bilinmediği için bu her gün gelen yeni verilere biz heyecanla bakıyoruz diye konuştu.
‘KANAT AÇIKLIKLARI 1 METRE 65 SANTİMETRE’
Küçük akbabanın 10 günde yaklaşık 500 kilometrelik uçuş mesafesine ulaştığını kaydeden Çoban, Verileri incelediğimizde 3 akbaba da yüksek kilometrelere uçmuş ve büyük genişlikte alanları kullanmışlar. İlk yakaladığımız ‘Midas’ yaklaşık 500 kilometrelik uçuş mesafesine sahip. 1300 metre yüksekliğe çıkmış ve 76 kilometre hıza ulaşmış. Onu hemen arkasından ikinci yakaladığımız ‘Frig’ takip ediyor. ‘Frig’ yaklaşık 180 kilometrelik uçuş mesafesine sahip. O biraz daha güneyde, sıcağı biraz daha seviyor. Bu veriler geldikçe bizim incelemelerimize daha da yoğun devam etmemiz lazım. Akbabalar çok farklı kuşlar. Onlar leşle beslendikleri için kanat açıklıkları diğer kuşlara göre daha büyük. Enerji harcamadan leşleri bulmaları gerekiyor. Leş bulmaları o kadar kolay değil. Küçük akbabanın kanat açıklığı ortalama 1 metre 65 santimetre geliyor. Bölgemizde kara, kızıl ve sakallı akbaba da var. Bunların kanat açıklıkları ise yaklaşık 3 metre. Bu da onların leş bulmak için termal hava akıntılarını kullanarak daha uzun mesafeler gitmelerini sağlıyor. Bu sadece çalışmamızın başlangıcı. Çalışmamızın ikinci etabı da hayata geçtiği zaman Eskişehir’deki küçük akbabaların hareketlerini daha iyi anlamış olacağız dedi.
‘2 BİN 500 SAAT ÇALIŞARAK 3 AKBABAYA VERİCİ TAKTIK’
Eskişehir Hayvanat Bahçesi Müdürü Nurben Koptekin ise yaklaşık 5 ay boyunca uydu vericilerinden gelen bilgileri takip edeceklerini söyledi. Çalışma kapsamında 2 bin 500 saat çalışma gerçekleştirdiklerini kaydeden Koptekin, Eskişehir Hayvanat Bahçesi olarak başlattığımız küçük akbaba koruma ve takip çalışmamızda 15 günden fazladır çalışıyoruz. Farklı bölge ve kapanlarda toplam 2 bin 500 saat çalışarak 3 akbabamıza uydu vericisi taktık. 3 akbabamızdan da veriler gelmeye başladı. Artık işin başlangıç kısmını geçtikten sonra, bu hayvanları önümüzdeki yaklaşık 5 ay boyunca uydu vericilerinden gelen bilgilerle takip edeceğiz diye konuştu.