Kıbrıs Türk Esnaf ve Zanaatkarlar Odası, 2011 yılında kırsalda üretilen niş yerel ürünlerin ekonomiye kazandırılmasıyla ilgili ilk çalışmalarını başlattığında bazı paydaşları bu çalışmaların sonucunun hayal olacağını düşünüyordu. Oysa Avrupa Birliği çoktan bölgesel kalkınma stratejilerinde kümelenme modelini kullanmaya başlamış ve bu konuda desteklenen projeler sayesinde birçok gelişmekte olan bölgede niş ürün ve hizmetlerin değeri ortaya konarak başarı hikayeleri geliştirilmişti.
2015 yılında Esnaf ve Zanaatkarlar'ın Avrupa Birliği'nden bu konudaki teknik destek talebi, kamu tarafında Avrupa Birliği Koordinasyon Merkezi ve KOBİGEM'in de destek vermesiyle kabul edildi. 2016 yılı boyunca pilot bölge seçilen Karpaz'da Büyükkonuk ve çevresinde zeytin ürünleri, ve Mehmetçik ve civar köylerinde üzüm ile ilgili kümelenme fizibilite çalışmaları gerçekleştirildi. Olumlu çıkan fizibilite sonucunda 2017'de iş planları tamamlandı ve bu uğraşları koordine edecek, Oda, köy kooperatifleri ve üreticileri buluşturan EZKOOP 2018 yılında kuruldu. EZKOOP, yani bir diğer adıyla Esnaf, Zanaatkarlar ve Üreticiler Pazarlama Kooperatifi şemsiye görevini üstlenerek ürünlerin kalitesini, markalaşmayı, finansa erişimi, yerel ve dış pazarlara ürünün pazara erişimini sağladı. 2018 yılında EZKOOP'un ilk ürünü 'Taş Değirmen Zeytinyağı' uluslararası akredite laboratuvarlardan AB standartlarına uygunlukta tam not aldı ve iç piyasaya sunuldu. 2019 yılında ise Kuzey Kıbrıs tarihinde bir ilk gerçekleşerek 'Taş Değirmen Zeytinyağı' İngiltere'de ve Avustralya'da raflarda yerini aldı. Bu sayede, doğru üretim politikası ile kalitesi yüksek niş ürünlerimizin Avrupa ve uluslararası pazarlarda yer alabileceği ıspatlandı.
Yıl 2020'ye geldiğinde sıra üzüm ürünlerine geldi. Uzun uğraşlar ve yoğun çabaların ardından, fizibilite planlarının tamamlanmasından üç yıl sonra Mehmetçik ve civar köylerden üzüm üreticilerinin bir araya gelmesiyle 'Alaf Zivaniya' doğdu. Bu sayede EZKOOP'un elbirliği ile üretilen geleneksel ürünler grubuna bir niş ürün daha eklendi. Bu yıl 40 üreticinin katkısı ile üretilmeye başlanan Alaf Zivaniya, 16 Aralık Çarşamba akşamı Bedesten'de gerçekleştirilen lansman etkinliği ile zivaniya severlerin beğenisine sunuldu.
Yerel pazarda Esenem Ltd'nin dağıtacağı Alaf Zivaniya raflarda, restaurantlarda ve meyhanelerde yerini almaya başladı. Yaş üzümlerden şekersiz ve katkısız olarak üretilen 'Alaf Zivaniya' uluslararası akredite analiz belgesine de sahip. Pazarlama, markalaşma ve yönetim danışmanlığı konusunda destek verdiğimiz EZKOOP'un önümüzdeki dönemde planı, kardeş ürünü Taş Değirmen gibi Alaf Zivaniya'yı da uluslararası pazarlara sunarak Kıbrıs Türk'ünün ürünlerini yaygınlaştırmak.
Niyal Öztürk