Kuzey Kore ve Malezya'dan karşılıklı çıkış yasağı

Kuzey Kore ve Malezya arasında Kim Jong-nam'ın ölümünün ardından başlayan gerilim sürerken Kuzey Kore, ülkesindeki Malezya vatandaşlarının ülkeyi terk etmesini yasakladı.

Malezya da bu yasağa Kuzey Korelilerin Malezya'yı terk etmesini yasaklayarak yanıt verdi.

Kuzey Kore lideri Kim Jong-un'un üvey kardeşi olan Kim Jong-nam'ın Malezya'da VX sinir gazı ile öldürülmesinin ardından Malezya'nın soruşturma yürütmesi ve otopsi yapması Kuzey Kore'nin tepkisini çekmişti.

Malezya bu suikastla ilgili Kuzey Kore'ye bir suçlama yöneltmese de cinayetin ardında bu ülkenin olabileceği düşünülüyor.

Kuzey Kore ise iddiaları reddederken Kim'in cenazesinin bir an önce kendilerine teslim edilmesi gerektiğini söylüyor.

İki ülke de birbirlerindeki büyükelçilerini geri çekmişti.

Kuzey Kore'nin son hamlesi ne?

Devlet ajansı KCNA, Salı günü yaptığı açıklamada "Malezya'daki olay düzgün bir şekilde çözülene kadar tüm Malezya vatandaşlarının Kuzey Kore'yi terk etmesi yasaklandı" ifadelerini kullandı.

Ajans, bunun Malezya'daki Kuzey Kore vatandaşları ve diplomatlarının güvenliği için yapıldığını yazarken ülkede bulunan Malezya vatandaşlarının yaşamlarına normal bir şekilde devam edebileceğini duyurdu.

Malezya nasıl yanıt verdi?

Malezya bu hamleye sert bir yanıt verdi ve tüm Kuzey Korelilerin Malezya'yı terk etmesini yasakladı.

Malezya Başbakanı Najib Razak bunun "bütün uluslararası hukuk ve diplomatik normları ihlal eden nefret uyandırıcı bir adım" olduğunu ifade etti.

Razak, Kuzey Kore'deki Malezya vatandaşlarının rehin tutulduğunu söyledi:

"Yurttaşlarımızın güvenliği ilk önceliğimdir ve tehdit altında bulundukları zaman hiçbir adımı atmaktan çekinmeyiz".

Yasaklar kaç kişiyi etkileyecek?

Malezyalı yetkililer Kuzey Kore'de çoğu diplomat 11 Malezya vatandaşı bulunduğunu, Malezya'da ise yaklaşık bin Kuzey Koreli bulunduğunu tahmin ediyor.

Malezya geçen hafta Kuzey Korelilerin ülkeye vizesiz girme imkanını kaldırmıştı.

Yasaklar yasal mı?

Bu tür adımlar son derece sıra dışı. Birlemiş Milletler İnsan Hakları Beyannamesi'nin 13. maddesine göre "Herkes, kendi ülkesi de dahil olmak üzere, herhangi bir ülkeden ayrılmak ve ülkesine yeniden dönmek hakkına sahiptir".

Malezya bu beyannameyi imzalamış olsa da Kuzey Kore imzalamadı.

Bu yasaklar ayrıca iki ülkenin de imzacısı bulunduğu Diplomatik İlişkiler üzerine Viyana Konvansiyonu'nu da ihlal ediyor.

Soruşturma ne aşamada?

Kim'in cenazesi üzerinde yapılan otopsi, kitle imha silahı olarak tanımlanan VX sinir gazı ile öldürüldüğünü ortaya çıkarmıştı.

Bugüne kadar yalnızca iki kişi, Endonezya ve Vietnamlı birer kadın cinayetle suçlandı.

Kadınlar, yaşananların bir kamera şakası olduğunu sandıklarını söyledi.

Gözaltına alınan bir başka Kuzey Koreli ise delil yetersizliği nedeniyle serbest bırakıldı.

Malezya, biri diplomat olmak üzere birden fazla Kuzey Koreliyi hâlâ arıyor.

Ülkedeki emniyet yetkililerinden Khalid Abu Bakar iki şüphelinin Kuala Lumpur'daki Kuzey Kore Büyükelçiliği'nde saklandığını düşündüklerini açıkladı:

"Büyükelçiliğin dışında bekleyeceğiz ve gerekirse beş yıl oradan ayrılmayacağız. Sonunda elbet çıkacaklardır".

Malezya basını elçiliğin dışına çok sayıda polis gönderildiğini ve elçiliğin kordon altına alındığını duyurdu.