Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı ve Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in dünkü görüşmesinde taraflar arasındaki büyük anlaşmazlık ve görüş ayrılığının yeniden teyit edildiği, liderlerin daha önceden varılmış cep telefonları ve elektrik şebekelerinin bağlantısı anlaşmasını aktifleştirdiği iddia edildi.
Rum basınında manşetlerde yer alan dünkü görüşme Alithia’da “GYÖ’lerde Anlaşma, Özde Anlaşmazlık… Akıncı-Anastasiadis Görüşmesinin Küçük ve Büyük Resmi” başlık ve spotlarıyla yer aldı.
Görüşmeden biri büyük diğeri küçük iki resim ortaya çıktığını yazan gazete “büyük” resmi “iki tarafın görüş ayrılıklarının ve büyük anlaşmazlıklarının yeniden teyit olması”; “küçük” resmi ise yeni güven yaratıcı önlemler ilan edilmesi ve liderlerin, gayrı resmî görüşmelerine devam etme uzlaşıları olarak tarif etti.
Gazete haberi “Kıbrıslı Türklerin olumlu oyu, desantralizasyon konusunda engel. Güvenlik ve Garantiler de referans şartlarında anlaşmaya varılmasını zorlaştırıyor” yorumuyla iç sayfasında detaylandırdı. Görüşme sonrasında BM tarafından yapılan açıklamaya atıf yaparak Anastasiadis’in desantralizasyona dair fikirler ortaya koyduğunu kaydeden gazete, iki liderin ana ilkeleri derinlemesine görüştüğünü ancak her ikisinin de Kıbrıslı Türklerin bir olumlu oyu konusundaki tutumunu değiştirmediğini yazdı.
Kıbrıs Türk tarafının olumlu oyu ön şart koştuğunu ve Cumhurbaşkanı Akıncı’nın bütün konularda bir olumlu oy hakkında ısrar ettiğini belirten gazete Anastasiadis’in bunu görüşme sonrasında yaptığı açıklamada yinelediğini ve “Kıbrıslı Türklerin olumlu oyu her yerde değil, Kıbrıslı Türklerin haklarına zarar verme ihtimali olan yerlerde kullanılmalı” dediğini belirtti.
"ÖZLÜ BİR DİYALOG YENİDEN BAŞLIYOR ANLAMINA GELMİYOR”
İki liderin bu konuyu kapatmayıp, görüşmeye devam etme kararı aldıklarını belirterek, bunu olumlu diye niteleyen gazeteye göre, Anastasiadis “görüşme, olumlu oyun kabul edilmesi için değil, desantralizasyonla ilgili konuların görüşülmesi için devam edecek” dedi. Rum lider şöyle devam etti:
“Bu, özlü bir diyalog yeniden başlıyor anlamına gelmiyor; biz istemediğimiz için değil, şimdilik buna dair ön şartlar görünmediği için. Ancak Sayın Akıncı’nın, ilettiklerimi inceledikten sonra, Kıbrıs Türk toplumunun kararlarda belirleyici rolü olması gerektiğinde ısrar ederse yapıcı bir diyaloğa gitmeyeceğimizi anlaması umuduyla, ortaya koyduğum görüşlerin görüşülmesi için devam edecek”
“REFERANS ŞARTLARINDA DA GÖRÜŞ AYRILIĞI”
Gazete, görüş ayrılığının yeniden teyit olduğu ikinci meselenin ise referans şartları olduğuna işaret etti. Anastasiadis’in “Konu tezlerde ısrardır . Biz garantiler, müdahale hakkı ve askerin varlığını da içeren güvenlik konusun referans şartlarına girmezse olmaz dedik” dediğine işaret eden gazete, bu konudaki zorluğun büyüklüğüne ve Rum tarafının verdiği öneme de işaret ederek “anlaşmazlıklar aşıla Kıbrıs sorunu da çözülür” dediğine dikkat çekti.
Habere göre, Anastasiadis, Akıncı’nın ortaya koyduğu görüşlerin sorulması üzerine, “Birinin güvenliği ötekinin güvenliğine tehdit teşkil etmemeli ana ilkesinde ısrar etmesine rağmen Türkiye tarafından da dile getirilen tezleri benimsiyor” cevabını verdi.
Gazete, “görüşme çok iyi dostane havada geçmiş olsa da görüşülen öze ilişkin konulardaki anlaşmazlıkların yeniden teyit edildiğine” işaret ederek “bu da, önümüzdeki dönemde ilerleme ve referans şartlarında mutabakat beklenmesinin yersiz olacağı anlaşılır çünkü iki taraf da kendi tezlerini geçirmeye çalışıyor” yorumunu yaptı.
“ÇOK ZOR BİR DÖNEMDEN GEÇİYORUZ”
Habere göre, bu konuda “ne iyimser, de kötümserim” diyen Anastasiadis, “Çok zor bir aşamadan geçiyoruz. Kıbrıslı Türk lider ile yaratıcı ve etkin bir diyaloğa girmemize olanak tanıyacak referans şartlarının oluşması için bütün gücümüzle çalışmaya karar verdik” dedi.
Gazete, her iki liderin de bu tür gayrı resmî görüşmeleri yinelemeye niyetli ve istekli olduklarını belirttiklerini ancak yeni bir gayrı resmî görüşme için zaman belirtmediklerini, BM tarafından yapılan ortak açıklamaya da değinmediklerini yazdı.
ANASTASİADİS 21 MADDELİK YENİ GYÖ LİSTESİ SUNDU
Gazete, liderlerin dün kararlaştırılan ve ilan edilenler dışında bir dizi güven yaratıcı önlem daha görüştüğünü ancak daha ileri istişare gerektirdiğinden karara bağlanamadığını yazdı.
Haber, şöyle devam etti:
“Başkan Anastasiadis, Sayın Akıncı’nın önüne toplam 21 güven yaratıcı önlemden oluşan bir liste koydu. Listede, uzlaşılarak ilan edilenler dışında Piroi (Gaziler) ve Kokkina (Erenköy) geçitlerinin açılması, Maraş konusu için inceleme hazırlayacak özel komitenin oluşturulması da vardı. Bir hükümet kaynağına göre, gerek mutabakat sağlanan, gerek sağlanmayan güven yaratıcı önlemler ortamın iyileşmesine katkı koyabilir. BM Genel Sekreteri’ne ve özel danışmanı Jane Holl Lute’a bu yönde çaba harcandığı mesajı verebilir.”
Alihtia, BM tarafından yapılan ortak açıklamada yer aldığı şekliyle dün ilan edilen güven yaratıcı önlemleri “Kararlaştırılan Yeni Güven Yaratıcı Önlemler: Telefonlar, Elektrik Enerjisi ve Sanat Eserlerinin Teatisi” başlığı altında aktardı.
Politis manşet haberine “Lute’u Beklerken GYÖ’lere İlerlediler… Cep Telefonlarını ve Elektrik Şebekelerinin Bağlanmasını ‘Çözdürdüler’… Başkan Bir Olumlu Oya Dair Israrı Yineledi… Akıncı:
Desantralizasyonla İlgili Başka Detaylar Da Bekliyorum” başlık ve spotlarını attı.
Gazete, liderlerin dünkü görüşmelerinde, daha önceden uzlaşılmış cep telefonları ve elektrik şebekeleri bağlantılarını uygulamaya koyma konusunda ilerleme sağladığı ve Yeşil Hat Tüzüğü’ne yeni ürünler eklenmesi gibi diğer bazı muhtemel güven yaratıcı önlemleri görüştüklerine işaret etti.
YUNANİSTAN’IN TERCİHİ TÜRKİYE İLE İKİLİ TEMASLAR
İç sayfasında detaylandırdığı haberinde BM Genel Sekreteri’nin geçici özel danışmanı Lute’un dün Yunanistan Dışişleri Bakanı Yorgos Katrugalos’la görüştüğünü kaydetti. Habere göre, Katrugalos Lute’a Yunanistan’ın “garantilerin kaldırılması ve Türk askerinin çekilmesine” dair tezlerini iletti; Akyar iddialarını gündeme getirerek, “BM Barış Gücü’nün Ada’daki varlığının gerekliliğine” vurgu yaptı.
Gazete, Yunanistan’ın da, diğer garantörlerin de kendi iç öncelikleri olduğuna işaret eden gazete, Yunanistan’ın önceliğinin AP seçimleri olduğunu, Türkiye’nin de AP seçimleri ve Avrupa’daki yeni siyasi sahnenin şekillenmesini beklediğine dikkat çekti. Yunanistan’ın tercihinin, Türkiye-Yunanistan ikili temasları olduğunu, güvenlik ve garantiler konusunun da aynı çerçevede görüşülüp, yeni bir prosedürden önce gerekli ön hazırlığı da teşkil edebileceği görüşünü ortaya koyduğunu yazdı.
VASİLİU: “200 SANAT ESERİ BÜYÜK BİR SAYGIYLA TOPLANDI, SAKLANDI VE İADE EDİLİYOR”
Gazete, BM aracılığıyla yapılan ortak açıklamada yer alan, kültür konulu güven yaratıcı önlemle ilgili olarak iki toplumlu Kültür Miras Komitesi’nin Rum Başkanı Andrula Vasiliu’nun web sitesinden şu açıklamayı yaptığını aktardı:
“1974’ten sonra Mağusa’daki çeşitli evlerde ve kamu alanlarında bulunan 200 civarında sanat eseri saygılı bir şekilde Kıbrıslı Türkler tarafından toplandı, korundu ve Sayın Akıncı, İki Toplumlu Kültür Komitesi aracılığıyla yasal sahiplerine iade edileceklerini açıkladı”
YEŞİL HAT TÜZÜĞÜNE EKLENECEK YENİ ÜRÜNLER
Gazete dün görüşülen ancak sonuçlandırılamayan güven yaratıcı önlemlerle ilgili edindiği bilgileri de aktardı. Gazeteye göre, Yeşil Hat Tüzüğü üzerinden Güney Kıbrıs’a götürülebilecek ürünlere tahin, marmelat, zeytinyağı, pekmez ve helva gibi işlenmiş ürünlerle nar ve portakal gibi doğal meyve sularının eklenmesi de var. Rum yatırım camiasının Rum tarafından, Rum ürünlerinin de
KKTC’de satılabilmesi için buna, ‘karşılıklı ticaretin’ de eklenmesini istediğine de işaret edildi.
Fileleftheros her iki liderin de görüşme sonrasındaki açıklamalarında yaz dönemine kadar boşluğu doldurmak için yeni gayrı resmi görüşmeleri ihtimal dahilinde tuttuğuna işaret ettiği manşet haberini “Kıbrıs Sorunu GYÖ’lerle İlerliyor… Akıncı ve Anastasiadis Önlemlerde İlerleme Başardı, Güvenlik ve Yönetimde Yok” başlık ve spotlarıyla verdi.
SİYASİ PARTİLERİN İLK DEĞERLENDİRMELERİ
Gazete, Rum siyasi partilerin dünkü gayrı resmi liderler görüşmesiyle ilgili birbirinden farklı değerlendirmeler yaptığına dikkat çekerek, birer özetine yer verdi.
Habere göre, DİSİ, gerek yeni perspektifler açılmasını, gerek yeni güven yaratıcı önlemler açıklanmasını kutladı ve Anastasiadis’e tam destek beyan etti. AKEL, Anastaisiadis’in bilgilendirme yapmasını beklemeyi tercih ederek, değerlendirme yapmazken merkez kanat partileri eleştirilerde bulundu.
DİSİ açıklamasında “var olan zorlukları küçümsemiyoruz. Taksim fikrine ve işgal emrivakilerinin kalıcılaşmasına da asla rıza göstermeyeceğiz” ifadelerini kullandı.
AKEL liderlerin görüşmesinin bile tek başına olumlu gelişme olduğuna işaret etti. Anastaiadis’in Saray’a dönüşünde yaptığı açıklamayı da olumlu bulan AKEL, “iki liderin temas çabası muhtemel yeni görüşmelerle devam etmeli” görüşünü ortaya koydu.
DİKO dün ilan edilen yeni GYÖ’lere tamamen karşı olduğunu kaydettiği açıklamasında, Türk tarafının Kıbrıs sorununun bütün yönlerinde tezlerinde ısrar ettiği bir dönemde yeni önlemlerin, “sahte devlet” diye nitelediği KKTC’yi siyasi açıdan yükselttiği görüşünü ortaya koydu. DİKO, “Kıbrıs Rum tarafı ilk kez yasa dışı işgal varlığı ile bir üçüncü ülke veya üçüncü kişi arasında anlaşma yapılmasını kabul ediyor” ifadesini kullandı.
EDEK, Anastasiadis’in görüşmenin içeriğine dair bilgilendirme yapmasını bekleyeceğini açıklamasına rağmen “bugüne kadarki deneyim, kararlaştırılan GYÖ’lerin Kıbrıs sorununun çözümünün değil işgal rejiminin işine geldiğini göstermiştir” görüşünü ortaya koydu.
Vatandaşlar İttifakı, Anastasaiadis’i, Rum Ulusal Konseyi’ni toplayıp, bilgilendirmeye çağırarak “milli mesele, daima birlikte istişareyi gerektirir” vurgusu yaptı.
Dayanışma Hareketi, “sürpriz olmaması gereken yetersiz sonuç” nitelemesi yaptı. Ekologlar ise liderler görüşmesinden çıkan sonucu “temcit pilavı” olarak niteledi.
Haravgi de manşet haberine “GYÖ’lerde ve İzahatta Kaldılar” başlığını attı.