Milletvekili transferleri tarih oldu, kadın kotası açıklandı… Dün Cumhuriyet Meclisi oybirliği ile aldığı karar ile siyasal hayatta önemli çağdaş bir açılıma imza attı.
SİYASET GÜVEN TAZELEYECEK
Ülkemizde siyasete olan güvenin azalmasında ciddi rolü olan ve 1975 yılından bu yana yürürlükte bulunan Siyasi Partiler Yasası, dün Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda oy birliğiyle onayladı. Yasa ülkemizdeki siyasal partilerin yapısında ciddi değişimleri öngörüyor.
NE DEĞİŞTİ?
Siyasi partiler yasasında milletvekili transferine yasak geldi ve partisinden istifa eden milletvekilinin dönem sonuna kadar bağımsız kalması ve bakan olamaması sağlandı. %3 barajını aşan partilerin devlet katkısı alabilmesinin önü açılırken partilerin hesaplarının da daha denetlenebilir yapıya kavuşturulduğu gözlemlendi. Partilere %30 cinsiyet kotası uygulanırken, eş başkanlık sisteminin de önü açıldı.
Cumhuriyet Meclisi dün Meclis Genel Kurulu’nda devrim niteliğindeki bir yasa önerisini oy birliği ile kabul etti. Siyasi Partiler Yasa Önerisi, ülkede siyasette yaşanan kirlenmenin, mali yönden ortaya çıkan belirsizliklerin önüne geçmek için ciddi bir adım attı. Öte yanda mecliste kadınların da söz sahibi olması için kadın kotası uygulamasın da devreye soktu.
%10 barajını aşamayan siyasi partilerin meclise girememesi nedeni ile devletten mali katkı alamamasının da önüne geçildi ve %3 ülke barajı çok sesliliğin ve siyasal yapının güçlenmesinin de önemli bir anahtarı oldu.
Meclis’ten onay alan ve Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı’nın onayına gönderilen tasarı, Cumhurbaşkanı’ndan onay aldıktan sonra Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Yeni yasa, 1975 yılından beri yürürlükte olan Siyasi Partiler Yasası’nı ortadan kaldıracak.
DEĞİŞİM BAŞLIYOR
Siyasi partilerin çağdaş bir yapıya kavuşturulması amacıyla yenilikler içeren yasa yürürlüğe girince, milletvekili transferini engelleyecek, siyasi partilerde eş başkanlık uygulamasına fırsat verecek, siyasi partilere daha güçlü mali denetim getirecek.
Meclis’in onayladığı Siyasi Partiler Yasa Önerisi uyarınca siyasi partiler seçimlerde her cinsiyetten en az yüzde 30 aday göstermek zorunda olacak. Ayrıca yüzde 5’lik seçim barajını aştığı halde milletvekili çıkaramayan siyasi partiler de devlet katkısından yararlanabilecek.
CTP-BG Milletvekili Asım Akansoy dün Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu’nda konuştu ve, yasa önerisine katkı koyan herkese teşekkür etti. Akansoy, komitedeki görüşmeler sırasında ortaya çıkan sorunları müzakere yolu ile aştıklarını belirterek ortaya çıkan çalışmanın ülke için önemli bir adım oluşturacağını ifade etti.
Siyasal partilerin bu yasa ile yeni bir yola başlayacağını ifade eden Akansoy, siyasilerin partilerindeki iç işleyişleri ele alması gerektiği söyledi.
Akansoy, kontenjan sisteminin ortadan kalkmasının ve seçmene tercih hakkının verilmesinin önemli bir değişiklik getireceğine inanç belirtti.
Asım Akansoy, konuşmasında Anayasa değişikliği konusuna da değinerek, bunun sadece hükümetin değil Meclis’in görevi olduğunu ve tüm siyasi partilerin sivil bir sistemin yaratılması için anayasa ile ilgili çalışmanın düşünülmesi gerektiğini söyledi.
Aynı zamanda yasa önerisini hazırlayan milletvekili olan CTP-BG Milletvekili Tufan Erhürman da, öneri hakkında detaylı bilgi vererek, temel hak ve özgürlükler çerçevesinde herkesin siyasi parti kurabileceğine dikkati çekti.
Erhürman, öneride yer alan maddelerin Anayasa’ya uygunluk içerisinde olduğunu söyledi.
Tufan Erhürman, siyasi partilerin mali denetiminin transfer konusunun gölgesinde kaldığını da ifade ederek bu konudaki değerlendirmesine yer verdi.
SİYASİ PARTİLER YASASINDA NE DEĞİŞTİ:
- Milletvekili transferi yasaklandı, partisinden istifa eden milletvekili dönem sonuna kadar bağımsız kalacak ve bakan olamayacak.
- Partilerin mali hesapları daha aktif denetlenecek, hesap vermeyenlerle ilgili yaptırımlar uygulanacak
- %3 oyu aşan partiler Meclise girmese bile devlet katkısı alabilecek
- Tüm siyasal partiler adaylarını belirlerken %30 cinsiyet kotası uygulayacak
- Siyasi partiler Eş Başkanlık sistemini uygulayabilecek
- Genel Başkanlara %20 kontenjan hakkı kullanma hakkı verildi
Hanife Lefkaralı