Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Dursun Oğuz, hayvan üreticileri desteği ile Doğrudan Gelir Desteklerinin Salı (yarın) ya da en geç Çarşamba gününe kadar ödeneceğini duyurdu. Bakan Oğuz, ‘’Bize sözünüzde durmuyorsunuz deniyor fakat biz o gün de bir prosedür olduğunu ve bazı kurallar olduğunu dile getirmiştik. Biz, o toplantıda 15 Haziran tarihini vermiştik. Bu bizim sorumluluğumuzdur ödeyeceğiz fakat ek bütçenin gecikmesi prosedürü uzamıştır’’ dedi.
Bakan Oğuz, bugün BRT’de Pembe Paşaoğulları’nın Haber Kritik programına katılarak, Doğrudan Gelir Destekleri ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Bakan Oğuz’un açıklamları şöyle:
‘’Covid sonrası dünyada emtia fiyatlarında öngörülemeyen yükselişler yaşandı. Ukrayna - Rusya savaşının etkisi ile akaryakıt, petrol ve gaz fiyatlarının yükselmesi de emtia fiyatlarında artış oldu. TL’nin değer kaybı da insanların alım gücünü düşürürken, girdi maliyetlerinde de yükseliş oldu. Biz üretmenin ve üretimin ne denli zor olduğunu ve herkesin ürettiğinin karşılığını almak istediğinin bilincindeyiz. Tabii ki duyarsız değiliz. Ne kadar zor bir süreçten geçtiğimizin farkındayız, fakat ülkede bir gelir gider dengesi var. Maliyenin topladığı gelirler ve vergiler var. Maliye kendi içerisinde bir bütçe yaparken, bu bütçenin direk ve dolayı olarak halka yansımaları var.
“BÜTÇE İÇİNDE GEREKLİ DAĞILIMI EN VERİMLİ ŞEKİLDE YAPMAKLA MÜKELLEFİZ”
Bu kapsamda bir önceki hükümet döneminde uzun süre arpa bulmak adına çok zorlu bir süreç yaşadık. Kaynak bulamadık. Türkiye Cumhuriyeti bize bu konuda da yardımcı oldu. Çiftçilerimiz zaman zaman serzenişte bulunarak ‘’bu çiftçi yerlidir’’ diyor. Fakat bu ülkenin çiftçisinin yerli olduğu gibi hayvancısı da yerlidir. Bu çiftçilerimizin yarısı da hayvancılık yapmaktadır. Genel perspektife bakarak konuşmak gerekirse bu ülkenin hayvancısı da yıllardan beri büyük zorluklarla ayakta kalmaya çalışıyor. Emtia fiyatlarının artması ile maliyetler de artmaya devam etti. Biz ne şimdi, ne daha önce “çiftçi önceliğimizdir, hayvancı önceliğimizdir, narenciye önceliğimizdir ya da seracılık önceliğimizdir” diye bir bakış açısı içerisinde olmadık. Bizler, bütçe içerisinde gerekli dağılımı en verimli şekilde yapmakla mükellefiz.
Maalesef bazı süreçlerde ‘’ona çok, bize az verildi’’ gibi eleştiriler de aldık. Biz covid döneminde yok olan hayvancılığı ayakta tutabilmek için çok özveri gösterdik. Özellikle arpada 0,30 krş başlayan teşviki 3,5 TL’ye kadar çıkardık. 2022 bütçesindeki 434 milyonun neredeyse tamamı sadece arpaya ve bütçede karşılığı olmayan arpa teşviğine ayrıldı. Tabii bunların yanında bütçe çerçevesinde Tarım Bakanlığı’nın birçok da mükellefiyeti vardır.
Bunlar için de ek bütçe yaptık. Zaten ek bütçe yapılmazsa bu ülkede tarım ve hayvancılığın yapılamayacağını dile getirmiştik. Hükümet değişikliğinin olması bazı şeylerin aksamasına neden oldu. Eğer hükümet değişikliği olmasaydı, bu bütçe geçmiş olacak ve bugün hayvancının ve çiftçinin beklemiş olduğu ödemeler de yapılmış olacaktı. Ancak siyasi durum bizi bugünlere getirdi.
Hükümet, eldeki imkanlara göre büyük fedakarlık yaparak 234 milyon ana bütçe bitmiş olmasından dolayı, ek bütçeye 520 milyon daha koydu ve Tarım Bakanlığı’nın bütçesini 754 milyona çıkardı. Dünyada gelişen konjonktürde tarımın öne çıkması, önemsenmesi ve değerli olması, buradan birçok insanımızın ekmek parası kazanmasından ötürü bu bütçe yükseltildi. Bu yeterli mi? Elbette ki değildir. Çiftçiye, hayvancıya dağılımın nasıl yapılacağına dair bir planlama yaptık. Ancak gelişen süreçte akaryakıtta meydana gelen değişim, çiftçinin akaryakıt giderlerini daha da artırdı. Tüm sektörler bundan etkilendi. Bu maliyet artışları tüm dünyayı etkiledi. Artan maliyetlerden dolayı çiftçilerimiz bize gelerek bunun sürdürülemez olduğunu vurguladı. Bizler de bütçe çerçevesinde 1,1 TL olan teşviği 4 TL yapma kararı aldık. Her zaman olduğu zaman bunu bütçeye yansıtmak mümkün değildir. Süreç içerisinde anomalik olursa ekstra iyileştirme yapılabilir.
Ek bütçe geçen hafta geçti ve Cumartesi günü de 520 milyonluk Tarım Bakanlığı’nın ek bütçesinin nereye harcandığını kalem kalem hesapladık ve o günün gece yarısı bu yayınlandı. Küçükbaş hayvan destek ödemeleri var ve onlar da gecikti. Blokeler yazıldı ve Maliye Bakanlığı’na gönderildi. Salı (yarın) ya da en geç Çarşamba gününe kadar hayvancı desteği ile Doğrudan Gelir Destekleri ödenecektir. Bize ‘’sözünüzde durmuyorsunuz’’ deniyor fakat biz o gün de bir prosedür olduğunu ve bazı kurallar olduğunu dile getirmiştik. Biz o toplantıda, 15 Haziran tarihini vermiştik. Bu bizim sorumluluğumuzdur ödeyeceğiz fakat prosedürün uzaması sonucunda yaşanan süreç uzamıştır.