Paranın Laneti…

Kıvanç BUHARA

Ekonomi ve para politikaları ile ilgili söz söylemek ne haddime… Ekonomi, maliye, para, kambiyo… Hiç bilmediğim, hem zaten hiç ilgilenmediğim konular! Hele de; Söz konusu olan kapitalist sistemin ekonomi çapulculuğu olunca, hiç merakımı çekmedi doğrusu… Bildiğim tek şey, kapitalizmin soygun düzeninde, “para” kimdeyse gücün onda toplandığıdır! Ve doğal olarak, güçlü olan gücünü ispatlamak için, herkesi döver, tehdit eder, zorla el koyar…  Cem Karaca’nın şarkısındaki gibi… “ – Muhtar anamı kaçırdı, eheyybabooo…” Yani, bu düzende “ ağanın bokinin üzerine bok yapmaya kalkarsan, vay haline…!” Kapitalist düzen kabaca bu…   *** Peki, bir dönem, 1917-1990 yılları arasında uygulanma şansı bulan sosyalist sistemde nasıldı? Para vardı tabii ki… Ancak parayı biriktirmek, bankaya koymak, faiz geliri elde etmek, menkul – gayrı menkul satın almak, kısacası zengin olmak, yani gücü elinde bulundurmak olası değildi! Devlet, herkese çocuk sayısına göre daire verir, eşit işe eşit ücret verir, sağlık, eğitim, ulaşım, kreş, okul, üniversite tamamıyla bedavaydı… Sosyalist sistemde, maden- kömür ocaklarında çalışan işçiler en fazla ücreti alırlardı ve ocakta çalışma süresi, dört saatten fazla değildi… İyi mi? Şimdi okuyucularım soracaklar: “ – Sovyetlerde sosyalist rejim niye yıkıldı o halde. Refah bir yerlerine mi batmıştı?” Dikkatinizi çekmek isterim… Sosyalizmi yıkan halk değildi… Halk isyan etmedi, “ sosyalizm yıkılmalı, kapitalizm istiyoruz” diye sokağa dökülmedi… Nasıl yıkıldı peki? Polit bürodan, Komünist Partisi Merkez Komitesinden, Genel Sekreter Gorbaçov’dan başladı çözülme… Yeniden yapılanma ( perestroyka) diye diye, kapitalizme doğru evrildi, uğruna milyonlarca insanın öldüğü / öldürüldüğüsosyalizm! Ve ertesinde ne olduğunu hepiniz bilirsiniz de, ben yine de hatırlatayım… Milyonlarca Rus bayan, Batı’yı istila etti… Rusya’da erkekler çocuklara bakarken, kadınlar Batı’da çalıştı, ülkelerine para gönderdiler!   *** Orada yaşamış ve sosyalist rejimi tanımış birisi olarak… … bunları yazmak ağırıma gidiyor…! *** Avroya ( Yuro, evro her ne ise ) geçtik geçiyoruz tartışmaları başladı ya… Aklımda hep yanıtlayamadığım bir soru var: “ – Şu hınzır İngilizler niye Avrupa para birimi avroya geçmediler?” Avrupa uzmanlarından birisi, bizi aydınlatırsa mutlu olacağız…