Son iki haftada hem Amerikan ilaç firması Pfizer ile Alman biyoteknoloji firması BioNTech hem de ABD'li ilaç şirketi Moderna, başarılı koronavirüs (Covid-19) aşısı test denemelerini duyurdular. Aşı denemelerinin başarılı sonuçlar verdiğini ilk kez Pfizer ve BioNTech açıkladı.
PFIZER VE BIONTECH'İN AŞISI VİRÜSE KARŞI YÜZDE 95 ETKİLİ
Pfizer ile Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin'in kurucu ortağı olduğu Alman biyoteknoloji firması BioNTech'in koronavirüse karşı geliştirilen potansiyel aşının virüse karşı yüzde 90’dan fazla etkili olduğu bildirilmişti. Fakat bugün yapılan açıklamada, Covid-19'a karşı geliştirilen aşının 3'üncü aşama denemelerinin sonuçlandığı ve aşının virüse karşı yüzde 95 etkili olduğu açıklandı. Aşının yaş, etnik grup ve cinsiyete karşı tutarlılık gösterdiği belirtilen açıklamada, aşının 65 yaş üstü kişilerde ise yüzde 94 etkili olduğu kaydedildi.
BİRKAÇ GÜN İÇİNDE FDA'YA BAŞVURULACAK
Aşının, ABD Gıda ve İlaç İdaresinin (FDA) gerekli güvenlik kriterlerini karşıladığı ve herhangi bir ciddi güvenlik endişesi olmadığı belirtildi. Aşının risk altındaki gruplara acil tatbiki için birkaç gün içinde FDA'ya başvurulacağı ve dünya genelindeki diğer ilgili kurumlarla da veri paylaşımı yapılacağı aktarıldı.
Açıklamada, 2020'de aşıdan 50 milyon doz, 2021'in sonuna kadarsa 1.3 milyar doz üretilmesinin planlandığı ifade edildi.
MODERNA'NIN AŞISI YÜZDE 95 ETKİLİ
BioNTech'in ardından Amerikan biyoteknoloji şirketi Moderna'dan da koronavirüse karşı geliştirilen aşıyla ilgili ümit verici haberler geldi. Moderna, hala süren çalışmadan elde edilen ilk verinin, aşısının yüzde 95 etkili olduğunu ortaya koyduğunu açıkladı.
NE KADAR AŞI ÜRETİLECEK?
Koronavirüs aşılarından olumlu sonuçlar gelirken, peki aşılara ne zaman erişebileceğiz sorusunu da beraberinde getirdi. Pfizer/BioNtech ve Moderna, RNA aşısı diye bilinen bir aşı geliştirdi. Burada deneysel bir yöntem kullanılıyor. Virüsün genetik kodunun bir parçası, bağışıklık sistemini eğitmek için vücuda enjekte ediliyor. Pfizer, yıl sonuna kadar dünya geneline 50 milyon doz sağlayabileceğini, 2021 sonuna dek 1.3 milyar doz üretilebileceğini bildirdi. Moderna ise yıl sonuna kadar koronavirüs aşısından 20 milyon doz üretecek.
AŞILARIN YAN ETKİLERİ NELER?
Aşılarda önemli güvenlik endişeleri bildirilmedi. Moderna aşısının kullanıldığı bazı kişilerde enjeksiyon sonrası kısa süreli yorgunluk, baş ağrısı ve ağrı bildirildi. Imperial College London'dan Prof. Peter Openshaw, "Bu etkiler, çalışan ve iyi bir bağışıklık tepkisi sağlayan bir aşıdan bekleyeceğimiz şeylerdir" dedi.
Pfizer ve BioNTech aşısının yan etkilerinin çoğunlukla hafif ila orta derecede olduğu ve hızla ortadan kalktığı belirtildi. Aşılananların yüzde 2'sinden fazlasını etkileyen tek ciddi yan etki, ikinci dozdan sonra kişilerin yüzde 3.7'sini etkileyen yorgunluk.
AŞILARIN BİRİ EKSİ 20 DERECEDE, DİĞERİ EKSİ 75 DERECEDE SAKLANIYOR
Moderna'nın aşısı, eksi 20 derecede altı aya kadar stabil kaldığı ve standart bir buzdolabında bir aya kadar saklanabildiği için daha kolay saklanıyor gibi görünüyor. Pfizer'in aşısının ise eksi 75 derecede ultra soğuk depolanması gerekiyor, buzdolabında ise beş gün saklanabiliyor.
COVID NE ZAMAN BİTECEK?
Şimdiye kadarki veriler, geliştirilmekte olan diğer korona aşılarının da başarılı olacağına dair umutları artırıyor, ancak şimdi de tüm dünyada milyarlarca insanı aşılamak için büyük bir lojistik çaba gerekiyor. Uzmanlardan koronavirüs ne zaman bitecek sorusuna çeşitli yorumlar geliyor. Bazı uzmanlar normal hayata dönüş için ilkbahara işaret ederken, bazıları da gelecek kışa kadar bekleneceğini söylüyor. Bazıları da önümüzde uzun bir yolculuk olduğunu düşünüyor.