Vazektomi nedir?
Vazektomi, küçük bir cerrahi müdahale ile sperm taşıyan kanalların kesilmesi ve bağlanması işlemine dayanan bir doğum kontrol yöntemidir. Bu sayede meni içerisine sperm geçişi önlenir. Vazektomi yaptıran bir erkek boşalabilir ancak penisten dışarı çıkan sıvının içerisinde hiç sperm bulunmadığı için gebeliğe neden olamaz. Vazektomi kalıcı bir doğum kontrol yöntemidir. Sperm kanalının işlevi ortadan kaldırıldığı için testislerde sperm üretilmeye devam etse bile, cinsel ilişki sırasında bu spermlerin dışarı çıkması ve kadının yumurtalıklarına ulaşması engellenmiş olduğu için gebelik oluşmaz. Vücutta normal bir şekilde üretilmeye devam eden sperm hücreleri, diğer tüm hücreler gibi sürekli olarak yenilenmeye devam ederler ancak vücut dışına çıkamazlar. Vazektomi cinsel organda kalıcı bir hasara neden olmaz ve cinselliği herhangi bir şekilde etkilemez. Sertleşme ve boşalma üzerinde herhangi bir olumsuz etkisi bulunmaz. Meni sıvısının %3’ünü oluşturan spermler vazektomi işlemi sonrası artık bu sıvıya karışmaz ancak salgılanan meni miktarını da azaltmaz. Diğer tüm doğum kontrol yöntemlerinde olduğu gibi, vazektominin de gebelikten koruma ihtimali %100 değildir. %1 ihtimal de olsa, vazektomiye rağmen gebelik oluşma ihtimali vardır.
Vazektomi nasıl yapılır?
Vazektomi basit ve hızlı gerçekleşen bir cerrahi işlemdir. Lokal anestezi kullanılarak muayenehane koşullarında yapılabilmektedir. Bölge uyuşturulduktan sonra testis kesesi üzerinden cilt altındaki sperm kanalı bulunur ve bir alet yardımıyla sabitlenir. Sperm kanalının üzerindeki cilt dokusuna 3-5 mm boyunda çok küçük bir kesi yapılır ve sperm kanalının bir kısmı bu kesiden dışarı çıkarılarak kesilir ve uç kısımlar birbirine bağlanarak kapatılır. İşlemden sonra açılan kesinin dikilmesine gerek kalmaz. Operasyon ortalama 20 dakika kadar sürer.
Vazektomi işleminden sonra ne yapmak gerekir?
Vazektomiden sonra ağrı kesici ve enflamasyon önleyici ilaçlar kullanılması gerekebilir. Operasyondan sonraki ilk 24 saat boyunca testislerin desteklenmesi, aralıklara bölgeye soğuk kompres uygulanması şişlik ve ağrı şikayetini azaltmaya yardımcı olacaktır. İşlemin ertesi günü banyo yapılabilir ancak sonraki ilk hafta, spor ve benzeri aktivitelerden kaçınılması önerilir.
Vazektomiden sonra ne zaman cinsel ilişkiye girilebilir?
Vazektomi işlemi sonrasında 7 gün boyunca cinsel ilişkiye girilmesi önerilmez. 7 gün sonra normal bir şekilde cinsel aktiviteye devam edilebilir. Ancak doğum kontrol etkisi hemen oluşmayacağı için kondom ve benzeri başka bir doğum kontrol yöntemi kullanılması mutlaka önerilir.
Vazektomi ne zaman etkili olur?
Vazektomi genellikle 12 hafta içerisinde etkisini gösterir. Kimi doktorlar bunu 20-25 boşalma sonrasında gerçekleştiğini ve menideki sperm oranının tamamen yok olduğunu söyler.
Vazektomi kimler için uygundur?
18 yaşını doldurmuş tüm erkeklere vazektomi işlemi yapılabilir. Türkiye’de evli erkeklerin vazektomi yaptırmadan önce eşlerinin de onayının alınması gerekmektedir. Aynı şekilde geri dönüşü olmayan bir işlem olarak düşünüldüğü için 35 yaşın altındaki çocuksuz erkeklere vazektomi yaptırmadan önce kondom gibi diğer korunma seçeneklerini de düşünmeleri önerilir.
Vazektomi ağrılı bir işlem midir?
Vazektomi sırasında herhangi bir ağrı duyulmaz ancak sperm kanalı dışarı çekilirken ufak bir çekme hissi ile rahatsızlık duyulabilir. Testis bölgesinde vazektomi işleminden sonra hafif bir ağrı ve şişlik görülebilir ama bu belirtiler genellikle birkaç gün içinde kaybolur.
Vazektominin geri dönüşü var mı?
Vazektomi işlemi sırasında bağlanan sperm kanalı yeniden açılarak cerrahi müdahale ile eski haline getirilebilir ancak bu işlem daha zahmetlidir ve başarı şansı da vazektomi işleminin üzerinden ne kadar zaman geçtiğine bağlı olarak azalır. Yani vazektomi yaptırmış bir erkeğin yeniden çocuk sahibi olabilme ihtimali vardır ancak geri dönüş operasyonunun başarı şansı düşüktür.