Bu tür durumlarda sağlıklı ve mutlu bireyler yetiştirmek için yapılması gerekenleri Çocuk ve Ergen Psikiyatri Uzmanı Yrd. Doç. Dr. Emel Sarı Gökten anlatıyor…
EN ÖNEMLİ HATA KURALLAR VE SINIRLAR KONUSUNDA TUTARSIZLIK
Çocuk yetiştirme konusunda annelerin yaptığı en önemli hata ne?
Türk toplumunda çocuk yetiştirirken annelerin en sık yaptığı hatalardan biri kurallar ve sınırlar konusunda net ve tutarlı olmamak. Gerekli gereksiz her konuda, her hareketinde çocuğu uyarmak ve sonra uyardığı konunun takibini hiç yapmamak, bir süre sonra çocuğun bu uyarılara duyarsızlaşmasına neden oluyor. Bunun sonucunda da gerçekten uyarılması gereken durumlarda çocuğun bu sınırlara uymakta zorlandığını görüyoruz.
Hız çağında yaşadığımızdan anneler bazen çocuklarına yetemediklerini düşünüyorlar. Bu tür durumlarda annelere ne yapmalarını önerirsiniz?
Çocuklarımıza hak ettikleri ilgi ve sevgiyi verebilmek için öncelikle annenin kendisini düşünmesi gerekiyor. Çünkü hayatından memnun olmayan, stresli bir anne çocuğuna zaman ayırsa da bu durum çocukla ilişkisine yansıyor. O nedenle anneler önce hayattan keyif almalı ve mutlu olmalı ki çocuklarıyla da verimli zaman geçirebilsin ve ona ilgi gösterebilsinler. Ama yine de annenin çocuğuna yetemediğini düşündüğü durumlar varsa o zaman profesyonel yardım almaktan çekinmemelidir.
HER PROBLEMİ ANNEYE BAĞLAMAK YANLIŞ
Kendine güvenen, topluma yararlı, başarılı bireyler yetiştirmede annenin rolü nedir?
Anne, çocuğun dünyaya geldiği ilk günden itibaren ilişki kurduğu ve bağlandığı insan olması nedeniyle çocuğun ilerideki sosyal ilişkilerini ve dolayısıyla nasıl bir hayat süreceğini belirlemede kritik bir öneme sahip. Bu süreçte çocuğun yapısal özellikleri, babası ve sosyal çevresi de büyük önem taşıyor.
Çocukların eğitim sürecinde ebeveynlerin kullandığı kelimelerin ve davranış şekillerinin çocuklara etki oranı nasıl?
Çocuklarınızı eğitirken kullandığınız kelimelerden ziyade davranışlarınız çok daha önemli. Örneğin çocuğunuza onu çok sevdiğinizi söylemeniz onun ruhsal gelişimine bir birim olumlu etki yaparken, çocuğunuzla keyifli bir oyun oynayıp eğlenmeniz veya keyifli bir sohbet etmeniz üç birim olumlu etki yapar. Örneğin, onu diş fırçalaması için banyoya göndermek belki size biraz kızmasına ya da baştan savma fırçalamasına neden olacakken, “Hadi birlikte fırçalayalım” demeniz onu çok daha fazla mutlu eder ve dişlerini keyifle fırçalamasına neden olur.
ANNE-ÇOCUK İÇİN KEYİFLİ AKTİVİTELER YAPMAK ÖNEMLİ
‘Çocukla geçirilen kaliteli zaman' kavramının tanımını yapar mısınız?
Kaliteli zaman, çocukla göz teması, bedensel temas ve sözlü iletişimin olduğu, anne ve çocuk için keyif verici aktivitelerin yapılmasıdır.
Burada önemli olan, annenin bunu yapması zorunlu bir ödev gibi değil de kendisinin de eğlendiği ve keyif aldığı bir zaman dilimi olarak görmesi ve yaşamasıdır.