Meclis Genel Kurulu’nda Genel Tarım Sigortası Fonu 2016 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı oy çokluğuyla kabul edildi.
TÖRE
Bütçeyle ilgili ilk sözü alan UBP Milletvekili Zorlu Töre, kuraklığa dikkat çekerek, bütçenin genel gelirlerini 19 milyon 700 bin olarak tahsis edilmesinin öngörüldüğüne dikkat çekerek, bu gelirin ne kadar yeterli olacağının bilinmediğini kaydetti.
Tarımda yetersiz gelirden dolayı verilmesi gereken mücadelenin verilemediğini ifade eden Töre, Genel Tarım Sigortası Fonu’nun gelirlerinin arttırılarak, kapsamının arttırılması gerektiğini kaydetti. Tarım sektöründe dünyada uygulanan, tarımda özel sigortacılığın uygulanması gerektiğine dikkat çeken Töre, ayrıca tarımda fon sisteminin kurulması ve yasayla bunların düzenlenmesi gerektiğini vurguladı.
DİNÇYÜREK
Bağımsız Milletvekili Hakan Dinçyürek, Tarım Sigortası Fonu’nun yapısının, sigortacılıktan uzak olduğunu, bunun bir fon mu sigorta mı olduğunu sorarak, adından başlayarak bunun bir çelişkiler yumağı olduğunu kaydetti.
Bunun düzeltilmemesi halinde ciddi sıkıntılar yaşanacağını söyleyen Dinçyürek, bunun hem çiftçi hem de hayvancının 2016’yı geçirmesinde sıkıntıya sokacağını vurguladı. Yapısal reformların oldukça yavaş, ya da hiç olmadığını, tarımda sonuca yönelik bir reformum görülmediğini ifade eden Dinçyürek, sürdürülebilir, şeffaf bir sistem kurulması gerektiğini belirtti.
Genel Tarım Sigortası Fonu’nun sisteminin değiştirilerek, tarımda reformun gerçekleştirilmesi gerektiğini ifade eden Dinçyürek, 2015 yılı içerisinde TÜK’ün üreticiden ürünü teslim aldığını ve ürün bedellerinin bir kısmının ödenebilmesi için Tarım Sigorta Fonu’nun kaynaklarının kullanıldığını hatırlattı. Dinçyürek bunun ne kadar doğru olduğunu sordu.
Tarımda reformun ötelenmeden cesur adımlarla hayata geçirilmesi gerektiğini de belirten Dinçyürek, Tarım Sigorta Fonu kavramının yok etmenin zamanı geldiğini profesyonel tarım sigortasının hayata geçirilmesi gerektiğini kaydetti.
TATAR
UBP Milletvekili Ersin Tatar da, beklenen yağmurların yağmadığını, bunun da kuraklık yaşandığı anlamına geldiğini ve hükümetin işin zor olduğunu söyledi.
Fonun yılda toplamda 20 milyon TL kadar geliri olduğunu belirten Tatar, yağmurların azalışı ve kuraklığın artıyor olmasının fonun kuraklık giderlerini artırdığını söyledi.
Fondan Toprak Ürünleri Kurumu’na para aktarıldığını belirten Tatar, bu durumu eleştirdi. Tatar, hükümetin çalışmalarını hızlandırması ve sorunlara çözüm bulunması gerektiğini de kaydetti.
ANGOLEMLİ
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli de, Genel Tarım Sigortası Fonu’nda yaşanan sıkıntılara değinerek, neredeyse iki yılda bir kuraklık yaşandığını, fonun ve Türkiye’den gelen yardımların kullanılırken hiç dikkatli davranılmadığını savundu. Fonda biriken meblağın ne kadar olduğunu ve bu paradan kime ne kadar verildiğini ilgili bakana soran Angolemli, şimdiden ilgili bakanlığın çalışma yapması gerektiğini ve fona başka bir kaynak yaratmak gerektiğini kaydetti.
Haziran geldiğinde, hasat zamanı ödemelerin yapılabilmesi için şimdiden bütçe içindeki kaynakları değerlendirip, ödeme için yapılabilecekleri değerlendirmek gerektiğine dikkat çeken Angolemli, hükümetin üreticilerin sorunlarını çözmek için üzerine düşen görevleri yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
Hüseyin Angolemli, enginar üreticilerinin sorunlarına da değinerek, enginar üreticileri gibi, küçükbaş hayvancılığı sigortalamak için de hükümetin altyapı çalışmaları yapması gerektiğini kaydetti. Arpa ve buğday üreticilerine ödemelerin de bir an önce yapılması gerektiğine değinen Angolemli, ürettiği ürünün karşılığını alamazsa geçimini sadece çiftçilik ve hayvancılıkla sağlayan insanların nasıl yaşayacağını sordu.
Angolemli, Tarım Sigortası Fonu’nun şimdiden 24 saat ara vermeden çalışması gerektiğini ifade ederek, şimdiden kuraklığın geleceğinin ortada olduğunu kaydetti. Kooperatifçiliğin önemine dikkat çekten Angolemli, bunun üreticiyi koruyacağına değindi.
HAMZAOĞLULARI
CTP Milletvekili Biray Hamzaoğluları da, tarımda çok sıkıntılar olduğunu belirterek, bunların statükonun getirdikleri olduğunu söyledi. Bugüne kadar hep büyükbaş hayvancılığın gündeme getirildiğini, küçükbaş hayvancılığa değinilmediğini ifade eden Hamzaoğluları, “Çünkü orada hegemonyasını kuran insanlar var” dedi.
Küçükbaş hayvancılıkta yaşanan diğer sıkıntılara da değinen Hamzaoğluları, tarım sektöründe yaşanan sıkıntıların, bugüne kadar Tarım Bakanlığı’na gelen insanları radikal kararlar alamamasıyla alakalı olduğunu savundu. Küçükbaş hayvancıların hemen hemen hepsinin batmış durumda olduğuna işaret eden Hamzaoğluları, birilerinin daha cesur-radikal kararlarla ve kaliteli memurlarla memleketi daha iyi yerlere taşıması gerektiğini belirtti.
ŞAHALİ
Tarım, Doğal Kaynaklar ve Gıda Bakanı Erkut Şahali eleştirilere cevaben söz alarak, Genel Tarım Sigortası Fonu 2016 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı’nın görüşüldüğünü belirterek, TÜK’e yüzde 12’lik faizle 10 milyon liralık kredi verildiğini söyledi.
TÜK’ün zahire bedellerinin üreticilere ödenmesi gereken bedellerle ilgili bilgi veren Şahali, “Üreticilere ödeyeceğimiz 14 milyon bedelin 8 milyonluk bedeli hazır durumdadır” diyerek bu hafta içerisinde 8 milyonluk ödemenin hazırlığını yapmış olacaklarını da kaydetti.
Bu paranın 6 milyonluk kısmının ise ithal edilecek arpaya teminat gösterildiği için harcanabilir durumda olmadığına işaret eden Şahali, en kötü ihtimalle çiftçilere 8 milyon TL’lik bir ödeme yapılabileceğini, gerisinin ise TÜK’ün alacaklarını tahsis etmesine bağlı olduğunu söyledi.
Şahali, hem ülkede, hem de bölge coğrafyasında kurak bir yıl olacağını ve tazminat ihtiyacının hasıl olacağının görüldüğünü belirterek, bunun miktarının da önümüzdeki günlerde saptanabileceğini söyledi. Bu yıl üzerinde en son tartışma yaşanan konun ise, fonun arazi beyanlarını almakta gecikmiş olması olduğunu belirten Şahali, mera alanları, askeri yasak bölgeler hatta ara bölgede beyanlı araziler olduğunu ve bunlarla ilgili beyan sorunları yaşandığına değindi.
Fonun her zaman devlet katkısına, yeni gelirlerin yaratılmasına ihtiyacı olduğunu belirten Şahali, 2014 yılında TC’nin sağladığı kaynakla kuraklık tazminatlarının ödenmesini buna örnek gösterdi. Üreticilerin kooperatifleri aracılığı ile çalışmalarının da önemli olduğunu ifade eden Şahali, yıllar itibarı ile istatistiki bilgilere sahip olunmadığı için ön görüde bulunurken zorluklar yaşandığını kaydetti.
Yeni düzenlemelere de değinen Şahali, hayvan refahının artırılacağını belirterek yapılan çalışmaların fonun da önünü açacağını söyledi.
Bakan Şahali’nin konuşması sonrasında rapor ve tasarının bütünü üzerindeki görüşmeler tamamlandı. Genel Tarım Sigortası Fonu 2016 Mali Yılı Bütçe Yasa Tasarısı 25 kabul 7 ret oyu ve oy çokluğu ile kabul edildi.