Şamata ve Tantana…

Kıvanç BUHARA

Rahmetli dedem Cemal  Usta;  elde oyma kapı, pencere, çeyiz sandığı  yapan iyi bir doğrama ustasıydı. 1908 yılında, İzmir’de  “ Zanaat Mektebini” bitirdikten sonra , Kıbrıs’a gelmek için bindiği gemi, fırtınaya  yakalandı; Larnaka yerine, MISIR’IN  İskenderiye limanına sürüklendiler. Aylar sonra; Aç, susuz, parasız, pulsuz; Ayakkabılarını ve ceketini Araplara satarak; Deyim yerinde ise “ nü” vaziyette , Kıbrıs’a gelmeyi  başardı. Kıbrıs’ta , alet çantası ile köyleri gezer, evlenecek kızların çeyizlerini yapardı. Bizim köyde bulunduğu sırada, rahmetli Pembe nenemi görmüş; “- Bu kızın yürüyüşü çok güzel, kendi de güzel olmalı” diyerek; Nenemi  Allah’ın emrine  büyük dedemden istemiş… Keyfi yerinde olduğu bir gün, dedeme sordum : “- Dede, evlenmeden önce nenemin yüzünü gördün mü ?” Dedemin  gözleri parladı, elindeki  rendeyi  bıraktı, bize dönerek : “- Kara çarşafın altında yüzü görünmezdi, lakin gözleri çok güzeldi” dedi. Sonra birden sinirlendi… “- Sizin işiniz yok mu” diye  bağırdı. Kendi kendine söylenerek; “- Muallimlerde iş yok, al sopayı eline, falakaya yatır, bak nasıl terbiye  olur bu musibetler.” Türkçesi  çok düzgündü rahmetlinin. .. Küçük testerelerle oyma işlerini yaparken , “ İzmir’in kavakları” türküsünü mırıldanırdı. Atölyesinde rahatsız edilmek istemezdi. “ Gidin başımdan, ŞAMATA yapmayın “ derdi. “ Dede, şamata ne demek?” “Patırtı, gürültü etmeyin demek” Bir de yanlış kullandığımız tantana sözcüğü var. Örneğin:  “ 20 Temmuz , Barış Harekatının  40. Yıldönümü TANTANALI törenlerle kutlandı” Burada; tantana, ŞAMATA anlamına gelmez.Görkemli, gösterişli anlamındadır. Zaman zaman  bu sözcükleri yanlış  yerlerde kullandığımızdan; “ Git işine, fazla tantana çıkarma” derken; fazla şamata etme demek isteriz... Şimdi; Nereden çıktı bu tantana, şamata  hikayesi… Bana göre,20 Temmuz törenleri TANTANADIR. Bazılarına göre ŞAMATADIR. Bizim tantanalarımız ; 1955’ten beri gidip de bir daha evlerine dönemeyen kayıp kişilere; EOKA’nın  acımasız işkencelerine maruz kalanlara; Cephede; veya cephe gerisinde vurularak, kanı bu  lanetli toprağa akanlara; Bu uğursuz toprak altında postalları ile gömülen tertemiz , günahsız Anadolu gençlerine ve onların hayatta olan ailelerine armağan olsun... ŞAMATA zaten;