Türkiye Cumhuriyet döneminin ilk hava harp şehidi Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel'in hatırası, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde (KKTC) Lefke bölgesinde yer alan Şehit Hava Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı'nda yaşatılıyor.
Türk Hava Kuvvetlerinin 8 Ağustos 1964'te Kıbrıs'ta uyarı uçuşunda uçağı isabet alan ve paraşütle atlamasının ardından Rum askerlerince esir alınarak şehit edilen Şehit Yüzbaşı Topel'e ait izler, anıtında ziyaretçilerle buluşuyor.
Şehit Cengiz Topel Anıtı, Lefke ve Güzelyurt ilçelerini bağlayan sahil yolundaki bir park içerisinde yer alıyor. Yeşilyurt-Gemikonağı arasındaki sahil tarafında kalan anıt, Lefke ilçe merkezine 7,5 ve Güzelyurt ilçe merkezine 17 kilometre uzaklıkta bulunuyor.
Bölgenin en çok görülen yerlerinden birinde olan anıt, 1990'da ziyarete açıldı.
Cengiz Topel Anıtı'nın yer aldığı parkta, Cengiz Topel'in paraşütle atlayışını gösteren kabartma, Türk Hava Kuvvetleri Anıtı, Kıbrıs tarihi ile Türkçe ve İngilizce bilgilerin yer aldığı panolar ve Topel'in vurulan uçağının parçaları yer alıyor.
Öte yandan anıtta, Topel'in özgeçmişi ve fotoğrafları ile Kıbrıs ve Türkiye'deki cenaze törenlerine ait fotoğraflar da bulunuyor.
AÇILIŞA BAKAN AKAR DA KATILDI
Şehit Pilot Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı'nda geçen yıl, uçak parçalarının tadilattan geçirilmesi ve çevre düzenlemesini de kapsayan bir çalışma yapıldı.
Anıt, çalışmanın ardından geçen yıl 8 Ağustos'ta törenle açıldı. Törene KKTC Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Başbakan Ersin Tatar, Cumhuriyet Meclisi Başkanı Teberrüken Uluçay, bakanlar ve milletvekillerinin yanı sıra Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve TSK'nın komuta kademesi de katılmıştı.
Yapılan düzenleme çerçevesinde Topel'in 1964'te düşürülen F-100 savaş uçağının bire bir benzeri, anıt önündeki bir kaide üzerine yerleştirildi.
Şehit Yüzbaşı Cengiz Topel Anıtı'nın içinde büst de bulunuyor.
YÜZBAŞI TOPEL, İŞKENCEYLE ÖLDÜRÜLDÜ
Rumlar, 5 Ağustos 1964'te Erenköy ve Mansur bölgelerine denizden hücumbotları, karadan ise tanklarla takviyeli piyade birlikleriyle ani saldırıya geçerken, Türk kasabaları ve sahildeki Türk balıkçı teknelerine ateş açtı. Ada'daki Birleşmiş Milletler Barış Gücü'nün bu katliama sessiz kalması üzerine Türkiye'den ilk yardım 7 Ağustos'ta 4 uçakla yapıldı.
Rum kesiminin Kıbrıs'taki Türklere karşı işlediği suçlarda caydırıcı etki amacıyla Türk jetlerinin Kıbrıs üzerinde uyarı uçuşu yapmasına karar verilmesinin ardından, Pilot Yüzbaşı Topel, 8 Ağustos 1964'te Eskişehir'den Kıbrıs'a, dörtlü kol komutanı olarak gönderildi.
Topel'in F100 jeti, ikinci dalışına hazırlanırken yerden isabet alarak düşürüldü.
Paraşütle atlamak zorunda kalan Topel, Lefke, Gaziveren, Elye ve Çamlıköy Türk yerleşim birimleri arasında bulunan Peristeronori isimli Rum köyü yakınlarında bir asfalt yola indi ancak olay yerine gelen 3 Rum askerince esir alındı.
Topel'in başına gelenler konusunda birtakım rivayetler olsa da kendisinin uluslararası savaş hukukunun esirleri kapsayan maddelerine aykırı olarak yapılan işkenceler sonucu öldürüldüğü belirtiliyor.
Topel'in adı, Türkiye ve KKTC'de çok sayıda park, cadde, sokak, müze, bina ve anıtta yaşatılıyor.