Sessizce Bir Veda: Pembe Marmara

Uzm.Çağın ZORT (M.A)

25 Aralık 1925 tarihinde Lefkoşa’da doğdu.31 Ocak 1984 tarihinde doğduğu kentte yaşama veda etti.İlkokul öğretmeni olarak hayata atılan Pembe Marmara Kıbrıs Türk Edebiyatı’nda, 194O'lı yılların önde gelen şairlerindendir. Şiir çizgisini 1950'li yılların sonlarına değin sürdürmüştür. 1943 Çığ grubunun ardından 1950’li yıllarda Kıbrıs Türk Edebiyatı’nda isim yapmıştır. “Gülen Gaye, Nevin Lale, Lafazan, Meçhul, Funda, Fırtına” gibi takma isimler kullanmıştır.  Şiirlerinde pek çok konuyu işlemiştir: Ulusal konular, aşk, aile bireyleri, toplum sorunları işlediği bazı konulardandır.  Şair ayrıca takma adlarla taşlama şiirleri de yazmıştır. Öncü bayan şairlerimizden olan Marmara; şiirlerini hece ölçüsüyle ve serbest olarak yazmıştır. Şiirleri ölümünden sonra kardeşi Selma Yusuf Saygın tarafından 1986 yılında yayımlanmıştır.Kızkardeşi Selma Yusuf , bir vefa örneği olarak: “Ablacığım, bu kitabı hazırlarken senin arzuna en yakın gelebilmek için çok gayret sarfettim. Hatalarım varsa beni bağışla”  diyerek 1986 yılında, ablasının 1945 yılından itibaren yayımladığı şiirlerini Şiirler adıyla yayımlar. “Şiir bir mânâ ve his yağmuru halinde ruhumuzu yıkadıkça şiirdir, şiirde kafiyeli veya serbest diye bir ayırım yapmamakla beraber biraz muhafazakârım. Şiirde his, mânâ ve akılcılık, müzik ararım” diyen Pembe Marmara, değerli edebiyat tarihçilerinden Nihat Sami Banarlı’nın da çok takdir ettiği bir şairdir.Türkiye’nin tanınmış şairlerinden Ümit Yaşar Oğuzcan ile uzun süre mektuplaştı ve onunla güzel bir aşk yaşadı. Şimdi de onun şiirlerinden örneklere göz atalım : YEŞİL şiirinde kendi duygu ve düşüncelerini dile getirmiştir.Yeşile duyduğu sevgiyi ve onda uyandırdığı duyguları anlatmıştır: Yaşamak arzusu çırpınır durur Tebessüm saçılır şen gönüllere Yeşil!., en güzel renk nabzımda vurur  Hayat damla damla süzülür yere Tebessüm saçılır şen gönüllere...   Yeşil! hem kanımda hem canımdasın Yeşille yeşerir hep duygularım Zerresi yok sende feryadın yasın Yeşil bende varsın ben sende varım  Yeşille yeşerir hep duygularım...   Şair ODAM şiirinde odasını da şöyle tasvir etmiştir: Odam iki pencere, Bir kapı, sıvası düşmüş Bir yapı Dört duvar bir dam Ne sevimli şu odam… …. Pembe Marmara; şiirde bireyselliğe de dönük ve toplumsal hiciv örneklerini vermiş ilk şairlerimizdendir: Anam Çarşamba karısına benzer evin içinde Babamikikarışboyu birmarkuddi Çocuklarsümüklüalinasanki Ablamalık Ben tımarhanelik!   Şair; bazensevgiyle, korkuylavebazen de acıylaama hep aşırıbirduyarlılıklayaşamışveyazmıştır: Haberinizvarmı? Ben deliyim! Deli olmasamyaşayamam Ne onunkaragözü Ne de tatlıcanıiçinyaşıyorum Ben deliyim, ben deliyim! Son söz : Öncü kadın şairlerimizden Pembe Marmara bizlere çok erken veda etti. İnsanı ve yaşamı anlatan şiirler yazdı. Her türlü yasağa rağmen, babasından korkmasına rağmen takma adlarla her zaman yazmaya devam etti. Bu konuda kızkardeşi Selma Hanım’ın bir anısıyla sözlerime son veriyorum: Bir gün babası kahveden eve büyük bir öfke ile gelmiş. Durmadan soluk soluğa; “Ne günlere kaldık. Gökyüzü üstümüze çökecek. Dünya batacak. Bugün gavedegazeteda çıkan bir gadının şiiriymiş, onu okudular. İnanamadım, utancımdan, öfkemden oturamadım. Hiç utanma sıkılma galmadıgadınnarımızda da...” diye esip yağdıkça, Selma ve Pembe gözgöze geldikçe gülüp yakayı ele vermemek için odalarına koşmuşlar; çünkü şiir Pembe Marmara’nın takma adla yayınladığı şiirlerinden biriymiş.[1] Sen şiirlerinle herzaman kalbimizde yaşayacaksın. Rahmetle ve sevgiyle anıyorum. KAYNAKÇA Atun, Suna. Kıbrıs Türk Edebiyatı. SAMTAY VAKFI Yayınları:36. Lefkoşa, 2009. Kıbrıs Türk Edebiyatı.KKTC Eğitim Bakanlığı Yayınları. Kasım, 1989. Serdar, Gülgün. Şairlerimiz Şiirlerimiz. Lefkoşa, 2000. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Cilt 9. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997. http://www.cypnet.co.uk/ncyprus/literature/marmara.html http://kwj2000journal.emu.edu.tr/turkcewoman/Vol11/Neriman%20cahit.htm “Yine Her Yerdeyiz”, KıbrıslıŞairKadınlarlaBuluşmaPaneli.NerimanCahit’inPembeMarmara’yıanlatankonuşması.DAÜ-KadınAraştırmalarıveEğitimiMerkezi (KAEM) veGazimağusaBelediyesi, 6 Mart 2008, Gazimağusa, KuzeyKıbrıs. [1] Neriman Cahit’in Selma Yusuf Saygın ile Röportajından.