Cumhuriyet Meclisi Genel Kurulu, Siyasi Partiler Yasa Önerisi’ni oy birliğiyle onayladı.
Cumhurbaşkanı’nın onayından sonra Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girmesi beklenen yeni yasa, 1975 yılından beri yürürlükte olan Siyasi Partiler Yasası’nı kaldıracak.
Siyasi partilerin çağdaş bir yapıya kavuşturulması amacıyla yenilikler içeren yasa yürürlüğe girince, milletvekili transferini engelleyecek, siyasi partilerde eş başkanlık uygulamasına fırsat verecek, siyasi partilere daha güçlü mali denetim getirecek.
Meclis’in onayladığı Siyasi Partiler Yasa Önerisi uyarınca siyasi partiler seçimlerde her cinsiyetten en az yüzde 30 aday göstermek zorunda olacak. Ayrıca yüzde 5’lik seçim barajını aştığı halde milletvekili çıkaramayan siyasi partiler de devlet katkısından yararlanabilecek.
ÇAVUŞOĞLU: “OLUMLU OY VERECEĞİZ”
Anayasa, Cumhuriyet Meclisi İçtüzüğü, Siyasal Partiler Yasası ile Seçim ve Halkoylaması Yasası Değişikliklerini Hazırlamak ve Görüşmek Üzere Oluşturulan Geçici ve Özel Komite Başkanı CTP-BG Gazimağusa Milletvekili Asım Akansoy’un Siyasi Partiler Yasa Önerisi’yle ilgili raporu okumasından sonra söz alan UBP Milletvekili Nazım Çavuşoğlu, çok tartışılan ve uzun süredir gündemde olan Siyasiler Partiler Yasa Önerisi’ne oylarının olumlu olduğunu kaydetti.
Konuşmasında yasa konusundaki beklentilerini dile getiren Nazım Çavuşoğlu, siyasi ahlakın insanın vicdanında ve zihninde olduğunu söyledi, bu sınırlamanın yasaya bağlanmasını eleştirdi.
Çavuşoğlu, milletvekillerinin özgür iradesini ortaya koyabilmesini önemine de dikkat çekerek, doğruya hizmet edilmesi gerektiğini sözlerine ekledi.
ÇAKICI: “KAMU VİCDANI RAHATLAYACAK”
Çavuşoğlu’ndan sonra söz alan TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, siyasi transferlere hiçbir zaman sıcak bakmadıklarını söyleyerek, toplum vicdanının da bundan rahatsızlık duyduğunu, Siyasi Partiler Yasası’nın bunları engelleyeceğini ve kamu vicdanı rahatlayacağını söyledi.
Çakıcı, yasa önerisinin cinsiyet kotası konusundaki içeriğini de olumlu bulduklarını vurgulayarak, yasa kapsamındaki devlet katkısına da değindi.
Mehmet Çakıcı, oyların yüzde 5’ini alan siyasi partilere devlet yardımı yapılması konusundaki oranın yüzde 3’e indirilmesi için 4 siyasi parti olarak öneride bulunacaklarını aktardı.
Eş başkanlık sistemini “radikal” bir değişim olarak gördüklerini de söyleyen Çakıcı, Türkiye’nin siyasi partilerinden HDP’de bu uygulama olduğunu söyledi.
Yasa önerisinin bütününe olumlu oy kullandıklarını ancak bir maddeye ret oyu verdiklerini anlatan Çakıcı, yasanın “Türkiye’nin garantörlük hakkı” ile ilgili maddesine “ret” oyu kullandıklarını belirterek, Türkiye’nin Avrupa Birliği’ne girene kadar ülkedeki garantörlüğüne devam etmesinden yana olduklarını anımsattı.
ANGOLEMLİ
TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli, Meclis Genel Kurulu’nda Siyasi Partiler Yasa Önerisi görüşülürken yaptığı konuşmasında siyasi transferler konusunda geçmişte yaşananlara ve elde edilen haksız kazançlara dikkat çekti.
Angolemli, “Transfer yok dense de bu iş burada bitmez” diyerek, siyasi partilerden istifa edenlerin sayısına dikkat çekti.
Hüseyin Angolemli, Siyasi Partiler Yasası’ndaki ilgili maddenin daha ayrıntılı görüşülmesi gerektiğini de ifade etti.
ARABACIOĞLU
DP-UG Milletvekili Mustafa Arabacıoğlu, siyasi partiler yasasında tartışılan en büyük konunun transferler olduğunu belirtti.
Bir milletvekilinin daha önce “komite çalışmasının para paylaşımı nedeniyle durduğu” yönünde bir açıklama yaptığını dile getiren Arabacıoğlu, paranın çalışmaları engelleyecek bir etken olmadığını söyledi.
Arabacıoğlu, komitede verimli bir çalışma yaptıklarını da söyleyerek, üyelere teşekkürlerini iletti.
TATAR
UBP Milletvekili Ersin Tatar ise konuşmasında “Siyaset temiz olacaksa ve halk için yapılacaksa yasal düzenlemeler harfiyen yerine getirilmeli, getirilmiyorsa gereği yapılmalı” dedi.
Transferler konusu kadar siyasi partilerin mali şeffaflığının da önemli olduğunu vurgulayan Tatar, siyasette zafiyetlerin ön plana çıkması halinde ülke siyasetinin kaybedeceğine işaret etti.
SANER
UBP Milletvekili Hamza Ersan Saner de konuşmasında, yasa önerisinde bazı eksiklikler bulunduğunu söyledi.
Önerideki bazı maddelere değinen Saner, bu yasanın oy birliği ile geçmesini sağlayan herkese teşekkür etti ve olumlu oy kullanacaklarını belirtti.
Yasanın siyasi yaşama bir denetim getireceğini de ifade eden Saner, kadınlar için ek kota verilmesine destek belirtti.
Saner, genel başkana kontenjan verilmesi hakkının artırıldığını ifade ederek, bununla kaliteli insanın siyasete girmesinin sağlanacağı inancını dile getirdi.
AKANSOY
CTP-BG Milletvekili Asım Akansoy da Genel Kurul’da söz alarak, yasa önerisine katkı koyan herkese teşekkür etti.
Akansoy, komitedeki görüşmeler sırasında ortaya çıkan sorunları müzakere yolu ile aştıklarını belirterek ortaya çıkan çalışmanın ülke için önemli bir adım oluşturacağını ifade etti.
Siyasal partilerin bu yasa ile yeni bir yola başlayacağını ifade eden Akansoy, siyasilerin partilerindeki iç işleyişleri ele alması gerektiği söyledi.
Akansoy, kontenjan sisteminin ortadan kalkmasının ve seçmene tercih hakkının verilmesinin önemli bir değişiklik getireceğine inanç belirtti.
Asım Akansoy, konuşmasında Anayasa değişikliği konusuna da değinerek, bunun sadece hükümetin değil Meclis’in görevi olduğunu ve tüm siyasi partilerin sivil bir sistemin yaratılması için anayasa ile ilgili çalışmanın düşünülmesi gerektiğini söyledi.
ERHÜRMAN
Aynı zamanda yasa önerisini hazırlayan milletvekili olan CTP-BG Milletvekili Tufan Erhürman da, öneri hakkında detaylı bilgi vererek, temel hak ve özgürlükler çerçevesinde herkesin siyasi parti kurabileceğine dikkati çekti.
Erhürman, öneride yer alan maddelerin Anayasa’ya uygunluk içerisinde olduğunu söyledi.
Tufan Erhürman, siyasi partilerin mali denetiminin transfer konusunun gölgesinde kaldığını da ifade ederek bu konudaki değerlendirmesine yer verdi.
Konuşmaların ardından Siyasi Partiler Yasa Önerisi’nin madde madde oylamasına geçildi.
ÇAKICI
Bu sırada söz alan TDP Milletvekili Mehmet Çakıcı, siyasi partilere devlet katkısının, seçimde yüzde 5’in üzerinde oy alanlara değil, yüzde 3’ün üzerinde alan siyasi partilere de sağlanması konusundaki önerisini dile getirdi.
UBP Milletvekili Nazım Çavuşoğlu, gelişmeye çalışan temsiliyetlere tam destek verdiklerini kaydetti.
Değiştirilmiş halinde oylama sunulan madde oybirliğiyle kabul edildi.
Daha sonra Siyasi Partiler Yasa Önerisi’nin madde madde oylamasına devam edildi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi.
Meclis Genel Kurulu daha sonra, Aile, (Evlenme, Boşanma ) (Değişiklik) Yasa Önerisi’ni görüşmeye başladı.