Su hattındaki bilinmeyenler

Deniz geçişi kısmı Kalyon İnşaat tarafından üstlenilen “Hayat Hattı” projesi ile su kaynakları bakımından kısıtlı olan ülkemizin temiz su ihtiyacı gideriliyor. Açılışı 17 Ekim 2015’te gerçekleştirilecek proje çerçevesinde Türkiye’den Kalyon İnşaat dünyada bir ilki gerçekleştirdi. Kalyon İnşaat KKTC Deniz Geçişi İsale Hattı Proje Direktörü Abdullah Halit Erenay projeyi ve detayları anlattı.

Türkiye’den ülkemize askılı boru sistemiyle denizden su iletimini sağlayacak 66,5 km’lik Deniz Geçişi İsale Hattı, her biri 1600 mm anma çapına sahip ve 500’er metre uzunluğunda olan HDPE (High Density Polyethylene - Yüksek Yoğunluklu Polietilen) yekpare boruların birbirine mekanik olarak bağlanması suretiyle tamamlandı.

Deniz geçişi isale hattı boruları, Türkiye ve KKTC kıyı kesimlerinde 20 m su derinliğine ulaşıncaya kadar gömülü olarak, 20 m ile 280 m su derinliği arasında ise stabiliteleri beton ağırlık blokları ile sağlanmak suretiyle deniz tabanı üzerine döşendi. Dünyada bir ilk olan bu kapsamlı proje şimdiden uluslarası devletlerin ilgili odağı olmaya başladı. Asma borular ile su getirilmesi projesini gerçekleştiren Türkiye’den Kalyon İnşaat yaptığı açıklamada, KKTC İçme Suyu Temin Projesi’nde Türk mühendislerinin bilgi, deneyim ve gücünü ortaya konduğunu kaydetti.

Su ihtiyacının hemen hemen tamamını yeraltı su kaynaklarından karşılayan ülkemiz, Türkiye’den yılda 75 milyon metreküp su iletilecek olan projenin en önemli kısmı olan deniz geçişi için Türk mühendisleri, deniz içerisinde askıda boru geçişi planlayıp uyguladılar. Dünyada bir ilk olan proje ile dünyaya satılabilecek tamamen yeni bir iletim modeli geliştirmiş oldu.

AÇILIŞA DOĞRU

Tamamlanan KKTC İçme Suyu Temin Projesi, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Başbakanı Ömer Kalyoncu ve TC Başbakanı Ahmet Davutoğlu’nun katılımlarıyla 17 Ekim 2015’te Türkiye tarafında Mersin-Anamur’da Anamur Stadyumu ile KKTC tarafında Girne-Çamlıbel İçme Suyu Arıtma tesisinde gerçekleştirilecek açılış töreni sonrası faaliyete geçecek. Ülkemizde su problemini köklü bir çözüme kavuşturmak maksadıyla hayata geçirilen proje; Türkiye ile KKTC tarafında birer baraj ve 80 km’si deniz geçişi olmak üzere toplam 107 km’lik isale hattından oluşuyor.

DÖRT YILDA TAMAMLANDI

Adaya sadece temiz su kazandırmakla kalmayacak sulu tarım imkanı sayesinde önemli gelir artışı da sağlayacak bu projede yer almaktan büyük mutluluk ve gurur duyduklarını belirten Kalyon İnşaat KKTC Deniz Geçişi İsale Hattı Proje Direktörü Abdullah Halit Erenay: “Kalyon İnşaat olarak bu projede uyguladığımız deniz geçişi isale hattı 80 kilometre uzunluğunda. Deniz yüzeyinden 250 metre derinlikte ve askıda geçirilen yüksek yoğunluklu polietilen boru hattı dünyada bir ilk olma özelliğine sahip ve bununla büyük gurur duyuyoruz.

Sadece dört yılda tamamlanan bu dev projeyle Toros Dağları’nın bereketli suların yılda 75 milyon metreküplük kısmı, 107 kilometre uzunluktaki isale hattından Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ne iletilecek” dedi.

ADIM ADIM TÜRK MÜHENDİSLİĞİ

Deniz yüzeyinin 250 metre altında ve 80 km uzunluğunda askıda polietilen boru hattı döşeyerek Türk mühendisliği ile dünyada bir ilke imza atan Kalyon İnşaat tarafından deniz geçişi boru hattının döşenmesine Türkiye ve KKTC kıyı kesimlerinde 20 metre su derinliğine ulaşıncaya kadar gömülü olarak devam edildi. Sonrasında 20 ile 280 metre su derinliği arasında yer alan sabitlenmeleri beton ağırlık blokları ile sağlanmış boruların deniz tabanına oturan bölümünün önce deniz yüzeyinde birleştirilmesi ve daha sonra içine su alınarak tabana batırılması sağlandı.

280 metre su derinliğine ulaşıldığı ilk noktadan itibaren, 500’er metre uzunluğundaki yekpare borular birbirlerine mekanik olarak bağlanarak deniz tabanına ağırlık bloğu ile sabitlendi ve 66,5 km uzunluktaki askılı sistem oluşturuldu. Bu sistemde 220 tonluk taban ağırlık bloklarına askı halatları ve yüzdürme şamandıraları bağlı ve bunlar gemi yardımıyla deniz içerisine yerleştirildi. 500’er metrelik polietilen boru dizeleri ise deniz yüzeyinde birbirlerine Y-parçalar ile bağlanıp daha önce yerleştirilen şamandıraların halkalarına kancalarla tespit edildi.