COVID-19 aşıları ile ilgili bilgi ve öneriler, yeni ortaya çıkan SARS-CoV-2 varyantları nedeniyle doğal ve aşı kaynaklı bağışıklıktan korumanın azalması nedeniyle güncellenmiştir. Aşılar halen COVID-19 kaynaklı hastane yatışlarını, ciddi hastalıkları ve ölümü önlemede oldukça etkili olmaya devam ediyor. Bu nedenle özellikle risk gruplarında aşılamaya devam etmek ve tamamlanmamış COVID-19 aşı dozlarının tamamlanması önem arz etmektedir.
50 yaşın üzerindeki kişiler ve bağışıklık sistemini baskılayan tedavi alan veya bağışıklık sistemini baskılayan ek hastalıkları olan bireyler ciddi hastalık riski en yüksek olan gruptur. Bu nedenle, ciddi hastalıkları önlemek ve sağlık sistemi kapasitesini korumak için, yalnızca 80 yaş ve üzeri nüfus için değil, aynı zamanda 50 ila 79 yaş arasındaki yetişkinler ve yaştan bağımsız olarak bağışıklık sistemini baskılayıcı tedavi alan veya bağışıklık sistemini baskılayan ek hastalıkları olan bireyler için de aşı önerileri güncellenmiştir.
Yeni güncellenen bilgiler ışığında ülkemiz için COVID-19 aşıları ile ilgili önerilerimiz;
*Daha önce aşılanmamış 18 yaş üzeri kişilerin bir ay arayla iki doz Pfizer- BioNTech (mRNA aşısı) aşısı olduktan en erken 5ay sonra 3. doz Pfizer-BioNTech aşıları ile hatırlatma dozu yapılması önerilir.
* Daha önce üç doz Pfizer-BioNTech aşısı olanlardan 50 yaşın üzerindekiler, yaşları her kaç oluşa olsun, hastalık veya ilaca bağlı bağışıklık yetersizliği olanlar, altta yatan ciddi hastalığı (diyaliz uygulananlar, kalp yetmezliği, ileri AC yetmezliği ve siroz) bulunanlar hatırlatma dozunu, son aşıdan en erken 4 ay sonra olabilirler. Bu gruplar dışında kalan kişilerde aşıların ağır hastalık ve ölümden koruyucu etkisi devam ettiğinden hatırlatma dozunu olmalarına şimdiki bilgilere göre gerek yoktur. Öneriler, yeni veriler ışığına güncellenecektir.
*18 yaş üzeri erişkinlerde; viral vektör aşıları (J&jJ (Janssen) ve Astra Zeneca) ile aşılanmış erişkinlerin ilk aşılamasını takiben en erken 2 ay sonra 1 doz Pfizer-BioNTech aşısı ile hatırlatma dozu (booster) yapılması önerilmektedir. Buna ek olarak 50 yaş üstü ve bağışıklık baskılayıcı tedavi veya ek hastalıkları olan kişilere en erken 4 ay sonra Pfizer-BioNTechaşısı ile 2. kez hatırlatma dozu (2. booster) yapılması önerilmektedir.
*Daha önce 2 veya 3 doz Sinovac aşısı ile aşılanan, bağışıklığı baskılı kişilerin Pfizer-BioNTech aşısı ile yeniden aşı olmaları önerilir.
*İki doz Sinovac ardından bir doz Pfizer-BioNTech aşısı olanların, son aşıdan en erken 3 ay sonra ikinci doz Pfizer-BioNTech aşılarını (booster) olmaları önerilir.
*İki doz Sinovac ardından iki doz Pfizer-BioNTech aşısı (toplam 4 doz aşı) olanlar içerisinde 50 yaşın üzerinde olanlar, hastalık veya ilaca bağlı bağışıklık yetersizliği olanlar, altta yatan ciddi hastalığı (diyaliz uygulananlar, kalp yetmezliği, ileri akciğer yetmezliği ve siroz) bulunanlar hatırlatma dozunu, son aşıdan en erken 3 ay sonradan itibaren olabilirler. Öneriler, yeni veriler ışığında değerlendirilecektir.
*COVID-19 hastalığı geçirmiş olan kişilere ise hastalığı geçirdikten en erken 3 ay sonra Pfizer- BioNTech (mRNAaşısı) ile hatırlatma dozu yapılması önerilir.
Tüm dünyada bugüne kadar 13 milyardan fazla doz COVID-19 aşısı uygulanmıştır. Sağlık örgütleri ortaya çıkan aşı etkinliğini ve epidemiyolojik verileri yakından değerlendirmeye devam etmektedir. Ancak mevcut veriler ışığında uygulanması önerilen aşı şeması belirtildiği gibidir.