Kısa dönemli hafıza kaybı, aşina olunan işleri yaparken zorluk yaşama, bilinç bulanıklığı, zaman ve yer karışıklığı, ruh hali ve davranışlarda değişim, günlük aktivitelerini yaparken zorluk çekme, adımları takip edememe gibi belirtilerle ortaya çıkan Alzheimer, bazen başka hastalıklarla da karıştırılabiliyor. Beyin ve sinir cerrahisi uzmanı Prof. Dr Cengiz Kuday, asrın hastalığı olarak nitelendirdiği Alzheimer’in belirtilerinin hidrosefali (beyinde anormal miktarda sıvı birikmesi), parkinson, bazı beyin tümörleri ile karıştırılabildiğini anımsatarak “Alzheimer diye düşündüğümüz hastalığın altında bambaşka bir hastalık yatabilir ve üstelik tedavisi olan hastalıklar olabilir. Bu nedenle Alzheimer zannedilen hastalar iyi bir muayeneden, kontrolden geçirilmelidir” dedi.
Dünyada 47 milyon Alzheimer hastası var ve 2030’da 76 milyon, 2050’de ise 135.5 milyon hasta olması bekleniyor. Türkiye’de ise 600 bin ailenin bu hastalıkla mücadele ettiği belirtiliyor.
Prof. Kuday, yaşam süresinin uzamasıyla birlikte Alzheimer hastalığının daha sık görüldüğünü anımsatarak “Günümüzde yaşam süresi arttı. 50 milyon insan aşağı yukarı bu tip hastalıktan mustarip. 2030’da yaşlı insanların yüzde 32’inde Alzheimer olacak çok büyük rakam” dedi.
AYNI BELİRTİLER
Bazı hastaların Alzheimer ile aynı belirtiler gösterdiğini vurgulayan Prof. Dr. Cengiz Kuday, şöyle devam etti:
“En başta tedavi edebildiğimiz düşük basınçlı hidrosefali dediğimiz hastalık. Beynin içinde birtakım odacıklar var, bu odacıkların sıvı ile dolması sonucu oluşur. Kafa içinde anormal miktarda sıvı birikmesi olarak tanımlanan hidrosefalinin belirtileri de Alzheimer ile benzerdir. Yürüme bozukluğu hidrosefalinin en belirgin ve ilk ortaya çıkan semptomudur. Hastalık sinsi başlar ve fark ettiğinizde belirtileri 3-4 aydır vardır. Hastanın hikâyesini dinlerseniz kafa travması var mı, menenjit geçirdi mi? Zamanla hastalık ilerler ve beyinde görüntüsü MR’larda hastalık görülür. Bu hastaların beyinlerinde küçülmeler vardır, aynı şekile Alzheimer hastalarında da bu böyledir. Bu kişilerde o zaman birtakım belirtiler çıkar.
YÜRÜMEDE YAVAŞLAMA
Nedir onlar. Unutkanlık, yürümede yavaşlama, küçük adımlarla yürüme, idrar kaçırma ve kaçırdığının farkına varamama. Bu kişilerle normal konuşursunuz ama bir müddet sonra o söylediğini unutur. Bu Alzheimerla aynı belirtilerdir.
Düşük basınçlı hidrosefali hastalarına şant koyarız ve hasta iyileşir. Demek istediğim şey Alzheimer diye teşhis konan hastaların bir kısmı düzeliyor. Çünkü Alzheimer’ı taklit eden birçok hastalık var. Bunun dışında parkinson, bazen bir kafa travması, bazen bazı beyin tömürleri de bunu yapar. Özetlemek istediğim az önce saydığımız belirtileri olan her kişiye Alzheimer diyerek üstüne yatmamak gerekir. Araştırmak gerekir ki başka hastalıklar var mı, varsa bunların tedavisi var. Ülkemizde de Alzheimer oranı yüksek ve giderek artıyor. Kişi Alzheimer zannedilerek doktora götürüldüğü zaman detaylı muayeneden geçirilmeli. Bu hastaları mutlaka yürüterek muayene edin, yalnızca dinlemeyin. Bu hastalar yavaş yürür, idrar kaçırır bunu fark etmez.. Bu belirtiler beyin tümöründe, düşük basınçlı hidrosefalide de var, hemen bir nöroloğa ya da beyin cerrahına gidilmeli. Dinamik MR çekilmeli. Her unutkanlık Alzheimer zannedilmesin, altında başka bir hastalık yatabilir ve tedavisi mümkün olan hastalıklar olabilir.”
ZİHNİ AKTİF TUTUN
Alzheimer hastalığının engellenmesi mümkün değildir ancak yavaşlatmak da elimizdedir. Özellikle beslenme alışkanlıklarının değiştirilmesi, Akdeniz tipi beslenme, balık tüketimi, sebze ve meyve tüketimiyle bu hastalığın başlaması ve ilerlemesi yavaşlatılmaktadır. Ayrıca egzersiz yapmak, düzenli ve dengeli beslenmek, alkol ve sigara kullanımından uzak durmak, zihni aktif tutmak (bulmaca çözmek gibi), sosyalleşmek önemli.