Ticaret Bakanlığı tarafından çalışmalarına başlanan ve altyapısı tamamlanan “Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi”nin zorunlu olarak uygulanması 1 Aralık’akadar uzatıldı. Konu ile ilgili açıklama yapan Av. Burcu Kırçıl, düzenleme kapsamında ticari ileti göndermek isteyenlerin sisteme kayıt yaptırması gerektiğini söyledi.
Ticari elektronik iletilerin yönetimi ve kontrolünü sağlamak amacıyla; ticari elektronik ileti onayı alınmasına, reddetme hakkının kullanılmasına ve şikâyet süreçlerinin yönetilmesine imkân tanıyan Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi (İYS), için 1 Eylül olan son kayıt tarihi 1 Aralık 2020’ye uzatıldı.
6563 sayılı Elektronik Ticaretin Düzenlenmesi Hakkında Kanun’un ticari iletişimi, hizmet sağlayıcı ve aracı hizmet sağlayıcıların sorumluluklarını, elektronik iletişim araçlarıyla yapılan sözleşmeler ile elektronik ticarete ilişkin bilgi verme yükümlülüklerini ve uygulanacak yaptırımları düzenlemek adına ihdas edildiğini söyleyen Kırçıl Hukuk Bürosu Kurucu ve Yöneticisi Av. Burcu Kırçıl, yürürlükte bulunan mevzuatta birtakım değişiklikler yapıldığını kaydetti.
Av. Burcu Kırçıl, Kanun’un 13. Maddesinin verdiği yetkiye istinaden hazırlanan yönetmeliğin uzun süredir yürürlükte olduğunu, 04.01.2020 tarihli ve 30998 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan Ticari İletişim ve Ticari Elektronik İletiler Hakkında Yönetmelik’te Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik ile yürürlükte bulunan mevzuatta değişiklikler yapıldığını anlattı.
Av. Burcu Kırçıl, yürürlükte bulunan mevzuatta birtakım değişiklikler yapılarak, hizmet sağlayıcıların sisteme onaylı alıcı listelerinin 01.09.2020’ye kadar aktarılması için tanınan süre ile ilgili olarak Yönetmeliğin geçici 2.maddesinde yeniden bir düzenleme yapıldığını açıkladı. 28.08.2020 tarihli ResmiGazete’de de yayımlanan düzenlemeye göre; Yönetmelik kapsamında alınan onayların hizmet sağlayıcılar tarafından İYS’ye aktarılması süresinin 1.12.2020 tarihine kadar uzatıldı.
Ticari elektronik ileti ve Kanun’un bize kazandırdığı kavramlara da değinen Av. Burcu Kırçıl, Kanun’un, ticari elektronik ileti kavramını ‘telefon, çağrı merkezleri, faks, otomatik arama makineleri, akıllı ses kaydedici sistemler, elektronik posta, kısa mesaj hizmeti gibi vasıtalar kullanılarak elektronik ortamda gerçekleştirilen ve ticari amaçlarla gönderilen veri, ses ve görüntü içerikli iletiler’ olarak tanımladığını, yasa koyucunun bu kavramı kesin ifadeler ile sınırlamayıp, hızla gelişen teknolojiye uygun olarak örnekleme yöntemi ile ucunu açık bıraktığını vurguladı.
Av. Burcu Kırçıl, “Kanun; alan adları ve elektronik posta adresi dışında, mesleki veya ticari faaliyet kapsamında kazanç sağlamaya yönelik olarak elektronik ticarete ilişkin her türlü iletişimi ticari iletişim saymakla birlikte elektronik ticaret faaliyetinde bulunan gerçek ya da tüzel kişileri de hizmet sağlayıcısı olarak adlandırmıştır.” dedi. Av. Burcu Kırçıl açıklamalarına şöyle devam etti:
Düzenlemelerin Kapsamı Neler?
Kanun gereğince bir hizmet sağlayıcısı, ancak alıcı kişinin elektronik ortamda ya da ıslak imzalı olarak fiziki şekilde önceden onayını almış olmak kaydıyla ticari elektronik ileti gönderebilecek.
Yönetmelik, 6. Maddesinde ticari elektronik iletilerin alıcılara gönderilmesinde onay gerektirmeyen durumlar ise şöyle:
- Alıcının kendisiyle iletişime geçilmesi amacıyla iletişim bilgilerini vermesi hâlinde, temin edilen mal veya hizmetlere ilişkin değişiklik, kullanım ve bakıma yönelik gönderilen,
- Devam eden abonelik, üyelik veya ortaklık durumu ile tahsilat, borç hatırlatma, bilgi güncelleme, satın alma ve teslimat veya benzeri durumlara ilişkin bildirimleri içeren iletiler ve hizmet sağlayıcıya ilgili mevzuatla getirilen bilgi verme yükümlülüğü durumlarına ilişkin gönderilen,
- Tacir veya esnaf olan alıcıların elektronik iletişim adreslerine gönderilen,
- Sermaye piyasasına ilişkin mevzuat uyarınca aracılık faaliyetinde bulunan şirketlerce müşterilerine bilgilendirme amaçlı gönderilen, ticari elektronik iletiler bakımından onay alınması şartı aranmamaktadır.
Yönetmelik’in 5. Maddesinde, ticari elektronik ileti gönderecek hizmet sağlayıcıların İYS sistemine kaydolarak hâlihazırda alıcılardan almış oldukları onayları İYS’ye aktarmakla yükümlü kılındığını ve İYS üzerinde onay kaydı bulunmayan alıcılara ticari elektronik ileti gönderilmesinin önüne geçildiğini söyleyen Av. Burcu Kırçıl, “Her ne kadar tacir ve esnaflara gönderilen ticari elektronik iletiler onaya tabi olmasa da bu alıcıların iletişim adreslerinin İYS sistemine kaydedilmesi ve ileti gönderilmeden önce tacir ve esnafların ret haklarını kullanıp kullanmadıklarının denetlenmesi gerekmektedir.” diye konuştu.
İleti Alıcıların da Yükümlülükleri Var
İYS, ilerleyen günlerde ticari elektronik iletilerin alıcıların açısından da kullanımına sunulacak. Bu sayede alıcılar İYS sistemine giriş yaparak ticari elektronik ileti onayı vermiş oldukları hizmet sağlayıcıları görüntüleyebilecek, yeni bir hizmet sağlayıcıya onay verebilecek ya da reddetme hakkını kullanma imkânına sahip olabilecek.
28 Ağustos 2020 tarihli ve 31227 Sayılı ResmiGazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren Yönetmelik’in geçici 2. Maddesi, alıcılar açısından son derece önemli bir yükümlülük getirdi. Yapılan son düzenlemeler kapsamında; İYS tarafından alıcılara onayların İYS’ye yüklendiği ve 16.1.2021 tarihine kadar kontrol edilmediği takdirde bu onayların geçerli sayılacağı ile reddetme imkanının İYS üzerinden kullanılabileceği bilgisini içeren bir ileti gönderilecek. Yeni düzenleme ile alıcılar İYS’ye kaydedilen onayları 16.1.2021 tarihine kadar kontrol etmekle yükümlü kılındı. Bu sürenin bitiminden sonra gönderilen ticari elektronik iletiler onaylı kabul edilecek. Ayrıca Bakanlık, bu tarihleri hizmet sağlayıcıların niteliği ile ticari elektronik ileti onay sayılarının büyüklüğünü göz önünde bulundurarak altı ay erteleyebilecek.
Getirilen yeni düzenlemeler ile birlikte Ticari Elektronik İleti Yönetim Sistemi, alıcıların onay ve ret işlemlerini gerçekleştirebilmeleri, kayıtlarının tutulması ve şikâyette bulunabilmelerini sağlayan şeffaf bir ortam öngördüğünü belirten Av. Burcu Kırçıl, düzenlemeler ile birlikte mevzuata aykırılık halinde birtakım müeyyideler söz konusu olabileceğinden hizmet sağlayıcıların ve elektronik ticaret ortamını tesis eden aracı hizmet sağlayıcıların güncel değişiklikler kapsamında hak ve yükümlülükleri hakkında bilgi edinmelerinin önemini vurguladı.
Av. Burcu Kırçıl Kimdir?
Av. Burcu KIRÇIL, mesleki faaliyetlerine Ankara Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nden mezun olduğu 2002 yılında başlamıştır. Uygulamada edindiği tecrübeler doğrultusunda 2007 yılında kendi hukuk bürosunu kuran Av. Kırçıl, 2015 yılında münferiden yetkilisi olduğu “CallACT” isimli çağrı merkezi şirketini kurarak Türkiye’nin önde gelen banka ve şirketleri de dâhil olmak üzere birçok farklı alanda faaliyet gösteren müvekkillerine dava, danışmanlık ve icra alanlarında hizmet vermektedir. 17 yılı aşkın süredir devam ettiği avukatlık mesleğinin yanı sıra “uzman arabulucu” olarak faaliyet göstermektedir.