Türk Lirası’nda kâbus geri döndü. Haftaya düşüşle başlayan TL’deki kayıplar bugün iyice derinleşti. Dış piyasalarda 17.20’yi aşan dolar, KKTC piyasasında 17.25’i gördü. Dolar, Euro ve sterlindeki 2-3 saatlik yükseliş yüzde 1.5 civarına ulaştı.
Türk Lirası’ndaki ağır değer kayıplarının tüm mal ve hizmetlere yeni zamlar olarak yansımasına kesin gözüyle bakılıyor.
Dolar/TL 17.20 seviyesinin üzerine çıkarken küresel piyasalarda resesyon kaynaklı petroldeki sert dalgalanma başta olmak üzere satış baskıları takip ediliyor.
EKONOMİ POLİTİKALARI VE ENDİŞELER VURUYOR
TL, enflasyon ve ekonomi politikalarına yönelik devam eden endişelerle dün dolar karşısında %1’in aşan oranda değer kaybetti. TL’nin Nisan başından beri değer kaybı %13 yılbaşından beri kaybı ise %22.5 seviyesinde. TL’nin düşük faiz politikasında daha çok değer kaybedeceğine ilişkin endişeler piyasalarda hakim konumda.
Brent ham petrolünün en yakın vadeli varil fiyatı Mart’tan beri en büyük günlük kaybını vererek dün %9.5 düşüş yaşadı. Brent dün 100 doların altına kadar geriledikten sonra bu sabah 104 dolar civarında işlem görüyor.
Ekonomistlerin hesaplamalarına göre brent petrolünde 10 dolarlık artış/düşüş Türkiye’nin yıllık enerji ithalatına 4.5-6 milyar dolar yükseltici/düşürücü etki yapıyor. Petrol fiyatlarındaki küresel resesyon kaynaklı düşüşün kalıcı olup olmayacağı Türkiye’nin geçen yıl 50 milyar dolarlık enerji faturasının önümüzdeki dönemde hangi seviyede oluşacağının hesaplanması için izleniyor.
Enerji faturası, mevcut politikada döviz dengesi üzerinde belirleyici olduğu için takip ediliyor.
CARİ AÇIK TAHMİNLERİ ARTTI
Yüksek enerji ithalatı hükümetin cari fazla hedefini bu yıl için ortadan kaldırdı. Ekonomistler cari açık tahminlerini 40 milyar dolara yükseltti. Hükümetin ekonomi politikası cari fazla hedefi üzerine kuruluydu. Bu gelişmelere rağmen TL’de negatif reel faize dayalı ekonomi politikaları devam ediyor. Piyasalar ise, bu politikaları ekonomide döviz ihtiyacını artırıcı etkilerinden dolayı endişe ile izliyorlar.
İhracat ve cari fazla odaklı politikaları desteklemek için uygulanan düşük faiz sisteminde enflasyon yüzde 80’e yaklaşmış durumda. İSO’dan dün gelen açıklama ise enflasyon ve TL’deki değer kaybı gibi etkilere rağmen ekonomik büyüme için hükümetin temel hedef olarak belirlediği ihracat istihdam odaklı yatırımlarda bile finansman sorununun büyüdüğünü gösteriyor.
TL GÜN ORTASINDA NE DURUMDA?
Türkiye piyasasında saat 11.20 itibarıyla dolar/TL son kapanışa kıyasla %1.30 artışla 17.2213 seviyesinde, Euro/TL %1.50 artışla 17.6707 seviyesinde, sterlin/TL de %1.73 artışla 20.6331 TL seviyesinde hareket ediyordu.
KKTC döviz piyasasında da aynı dakikalarda dolar 17.30 TL’den, Euro 17.76 TL’den, sterlin de 20.72 TL’den satılıyordu. Piyasada ortalama döviz alış kurları ise dolarda 17.15 TL, Euro’da 17.60 TL, sterlin de 20.55 TL düzeyinde.
Türkiye’de 10 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi %18.98 seviyesinde, 2 yıllık gösterge tahvilin bileşik faizi %23.85 seviyesinde bulunuyor.
ABD dolarının Euro, Japon yeni, İngiliz sterlini, Kanada doları, İsveç kronu ve İsviçre frangı olmak üzere 6 para birimine karşı değerini ölçen dolar endeksi, saat 11.25 itibarıyla %0.14 düşüşle 106.39 seviyesinde hareket ediyordu. Euro/dolar paritesi ise aynı dakikalarda 1.0259, sterlin/dolar paritesi de 1.1970 seviyelerinde işlem görüyordu.