Meclis Genel Kurulu’nda, Cumhurbaşkanı Mustafa Akıncı tarafından bir daha görüşülmek üzere geri gönderilen Tohum ve Üretim Materyalleri Yasası ele alınarak, oy birliğiyle onaylandı.
TAÇOY
Yasa hakkında ilk sözü alan UBP Milletvekili Hasan Taçoy, bir yasanım komiteden acele geçmesinin sakıncalarına işaret ederek, bir tohumun sertifikalı olarak üretilmesi ve ülkede kullanımın sağlanmasının belli standartlara sahip olmasının gerekliliğine dikkat çekti.
Yerel tohumların tutulması, saklanması gibi konulara işaret eden Taçoy, tohum bankası oluşturulmasının önemine değindi.
Yasada, ıslah edilen tohumların, sadece ıslah edenin onayıyla üretilip, satılması maddesine ret verdiklerini vurgulayan Taçoy, bu konunun, tüzüğe atıfta bulunarak tüzükle çözme yoluna gidilebileceğini kaydetti.
Tohum Yasası’nın yapılması halinde konunun tekele bırakılmaması gerektiğini vurgulayan Taçoy, yasanın 13. maddesinde yapılacak değişiklikle oylarının olumlu olacağını belirtti.
Taçoy, TÜK’ün elinde hayvancıların taleplerine cevap verecek kadar yem olmadığı iddiaları bulunduğunu belirterek, Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali’den konu hakkında bilgi istedi.
GDO’lu diye bahsedilen tohumların ülkeye ithalinin yasaklanması konusunda tedirginlik yaşandığını kaydeden Taçoy, bu yasaya göre GDO’lu tohumların üretimi ve ithalatının kesinlikle yasak olacağını ve bunu yapanların cezaya tabi tutulacağını vurguladı.
GÜNDÜZ
UBP Milletvekili Menteş Gündüz de, yasanın Cumhurbaşkanlığı’ndan geri dönmesinin çok doğru bir yaklaşım olduğuna işaret ederek, bu yasaların, teknik komiteden iyice işlenmeden Meclis’e gelmesi halinde geri dönebildiğini kaydetti.
Yasanın önemine işaret eden Gündüz, yerel çeşitlerin özel olarak korunacak olmasının çok güzel olduğunu söyledi.
Yasayla beraber tüzüklerin de çıkması gerektiğini belirten Gündüz, yasanın yeni haliyle çok iyi bir yapıya kavuşturulduğunu belirtti.
ZAROĞLU
YDP Milletvekili Bertan Zaroğlu, yasa konusunda ciddi hassasiyetleri bulunduğunu dile getirerek, Türkiye’de yasanın geçtiği dönemde yaşanan sorunları anlattı.
Zaroğlu, itiraz ettikleri maddelerin şu anki yasada değiştiğini, dolayısıyla yasayı destekleyeceklerini ve olumlu oy vereceklerini kaydetti.
ATAKAN
Bayındırlık ve Ulaştırma Bakanı Tolga Atakan, kıyı emniyetini sağlayan şirketin, çeşitli sıkıntılar ve yönetimin hesapsız adımlarıyla ekonomik yetersizlik içine girdiğini söyledi.
Türkiye’nin bu şirkete yaptığı maddi katkı ile ilgili de bazı farklılıklar yaşandığını söyleyen Atakan, şirketin küçültmeye gittiğini ve nitelikli kalifiye yapıyı kaybetmemek adına bir sürece gidildiğini belirtti.
Atakan, çalışanların sözleşmelerin Kasım ayı sonuna kadar olduğunu ve sürenin uzatılmayacağını umutlarının sorunu aşmak olduğunu söyledi.
KKTC çevresinde gelişen konjonktüre bağlı olarak denizle ilgili kabiliyetlerin üste seviyede olmasının hem KKTC, hem Türkiye için önemli olduğunu belirten Atakan, teknik donanımı yüksek kişilerin değerlendirilmesi yönünde ciddi çaba harcadıklarını kaydetti.
ŞAHALİ
Tarım ve Doğal Kaynaklar Bakanı Erkut Şahali, tohum yasasına gösterilen ilgi ve duyarlılığın sevindirici olduğunu belirtti.
TÜK’teki arpa sıkıntısına ilişkin iddialara değinen Şahali, alınacak arpanın ülkeye gelişinde bir sıkıntı yaşandığını, ülkeye zamanında mal gelişinin mümkün olamadığını ancak çarşamba gün yeni ürünün ülkeye ulaşacağını ve herhangi bir sıkıntı öngörüleri olmadığını söyledi.
Arpa sıkıntısı yaşanacağı yönünde bir paniğe gerek olmadığını belirten Şahali, “Sıkıntı söz konusu değildir” dedi.
Şahali, yasanın birilerinin dayattığı bir yasa olmadığını söyledi.
Yasanın Meclis’e 3 Nisan 2018’de ulaştığını ve 1 Haziran 2018’de ilgili komitede görüşüldüğünü belirten Şahali, bu yasayla ilgili tüm süreçlerin halka duyurulduğunu ve şeffaf bir şekilde ele alındığını dolayısıyla “hızlı veya gizli” ele alınmadığını kaydetti.
Şahali, belli noktalarda oluşan tutarsızlıklar ve hassasiyetler sonucu Cumhurbaşkanı’nın yasayı meclise iade ettiğini ve yasa tasarısının sendika, sivil toplum örgütleri ile birlikte yeniden ele alındığını belirtti.
Geleneksel tohumların korunmasıyla, kayıt altına alınmasının yasayla mümkün kılınacağını dile getiren Şahali, gereken hassasiyetle konunun ele alınmasının sevindirici olduğunu, uygulanmasında da aynı hassasiyetin gösterilmesinin önemli olduğunu kaydetti.
Konuşmaların ardından yasa tasarısı 31 kabul oyuyla oy birliğiyle kabul edildi.