ABD'de başkanlık seçimlerini kim kazanacak? Trump mı, Clinton mı? ABD'deki kritik başkanlık seçimi için nefes kesen yarışta son viraja girildi. Hillary Clinton ve Donald Trump'ın yarıştığı seçimlerde, 50 eyaletin 42'sinde ve başkent Washington DC'de sonuçlar belli oldu. Seçimlerden önce yapılan anketlerin aksine, ABD'nin 45'inci başkanını belirleyecek olan delege sayısında şu an Trump önde. Trump'ın kazandığı delege sayısı 254'e yükseldi. Clinton ise 215 delege kazandı. Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, Trump ve başkan yardımcısı adayı Mike Pence'i arayarak tebrik etti. İşte tüm son dakika gelişmeleri ile ABD başkanlık seçiminde son durum!
Son dakika: ABD seçimlerinde 270 delegeye ulaşan aday başkanlık koltuğuna oturuyor. Ülke genelindeki oylarda Trump yüzde 48.2, Clinton yüzde 47.2 oy oranında... Ancak başkanlık için önemli olan ülke genelindeki oy değil, toplam delege sayısı!
ABD seçimlerini kimin kazandığı sorusu kısa süre sonra yanıtını bulacak. ABD'nin ve dünyanın geleceğini etkileyecek bu seçimlerde birçok eyaleti hangi adayın kazanacağı şimdiden belli oldu. Cumhuriyetçi Parti, Kongre'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'ndeki üstünlüğünü korumayı garantiledi. Adaylardan birinin seçimi kazanabilmesi için 50 eyalet ve başkent Washington D.C.'deki toplam 538 delegenin en az 270'ini kazanması gerekiyor. Peki ABD'nin yeni başkanı Cumhuriyetçi Parti'nin adayı Donald Trump mı yoksa Demokrat Parti adayı Hillary Clinton mı olacak? İşte kritik seçimlerle ilgili son dakika gelişmeleri...
DAKİKA DAKİKA ABD BAŞKANLIK SEÇİMİ
09.20: Temsilciler Meclisi Başkanı Paul Ryan, Trump ve başkan yardımcısı adayı Mike Pence'i arayarak tebrik etti.
09.12: Sekiz eyalette sonuçlar halen kesinleşmedi: Arizona, Alaska, Wisconsin, Minnesota, Pensilvanya, Maine, New Hampshire ve Michigan.
09.07: Clinton, 20 delegeye sahip Pensilvanya'yı alarak farkı kapatmayı planlıyor. Pensilvanya'da şu ana kadar oyların yüzde 97'si sayıldı. Trump, yüzde 48.6'ya yüzde 47.8 ile önde.
08.26: Nevada'da galip gelen Clinton, 6 delege daha kazandı.
Pensilvanya'da şu ana kadar oyların yüzde 97'si sayıldı. İşte son durum:
07.38: Washington eyaletini alan Clinton, 12 delege daha kazandı.
07.36: Georgia eyaletini kazanan Trump delege sayısını 253'e çıkardı.
07.34: Wisconsin ve Iowa eyaletlerinde de Trump kazandı. Cumhuriyetçi aday delege sayısını 237'ye çıkardı.
07.19: Oregon eyaletini alan Clinton, delege sayısını 197'ye yükseltti.
07.12: Utah'ı da alan Trump, 6 delege daha kazandı.
07.07: Hawaii'de Clinton, Idaho'da Trump kazandı. Böylece iki aday da 4'er delege daha kazandı.
07.00: California'da kazanan, beklendiği üzere Clinton oldu. Clinton bu eyaletteki 55 delegeyi alarak, delege sayısını 186'ya çıkardı. California, en fazla delege sayısına sahip eyalet.
KRİTİK EYALET FLORİDA'DA TRUMP KAZANDI
06.53: Associated Press'e göre, en kritik eyaletlerden biri olan Florida'yı Trump'ın kazanması kesinleşti. Böylece Trump, seçimlerin kaderini belirleyecek eyalet dört eyaletten üçünü almış oldu. Florida'da da ipi göğüsleyen Trump, Pensilvanya'da ise Clinton'ın gerisinde. Clinton, 20 delegeye sahip Pensilvanya ve 55 delegeli California'yı alarak öne geçmeyi planlıyor.
06.50: Kritik eyaletlerden biri olarak değerlendirilen Kuzey Carolina'da da kazanan Trump oldu ve Cumhuriyetçi aday 182 delegeye ulaştı.
ÜLKE GENELİNDEKİ OYLARDA DA TRUMP ÖNDE
06.44: Ülke genelindeki oyların yüzde 49.2'sini Trump aldı, yüzde 46.6'sı ise Clinton'a gitti.
06.40: Colorado eyaletini alan Clinton, delege sayısını 131'e yükseltti.
06.30: NBC'ye göre, Virginia'da Clinton kazandı. Böylece delege sayısını 122'ye çıkardı.
06.25: Trump, Ohio ve Missouri'yi, Clinton New Mexico'yu kazandı. Böylece Trump 167 delegeye, Clinton ise 109 delegeye ulaştı. Ohio, iki aday arasında büyük çekişme yaşanması beklenen eyaletler arasındaydı.
06.00: Montana eyaletinde de kazanan Trump oldu ve Cumhuriyetçi aday, delege sayısını 139'a çıkardı.
05.44: Louisiana eyaletini kazanan Trump, delege sayısını 136'ya yükseltti.
05.19: BBC'nin yaptığı projeksiyona göre, Connecticut eyaletinde Clinton kazandı. Clinton böylece delege sayısını 104'e yükseltti.
05.15: Teksas ve Arkansas'ı kazanan Trump bir anda delege sayısını 128'e yükseltti. Clinton ise 97'de kaldı.
05.05: CNN'e göre Trump; Kansas, Kuzey Dakota, Güney Dakota, Wyoming'deki delegelerin yanı sıra Nebraska'daki beş delegeden dördünü de kazandı. Clinton ise her iki adayın da memleketi olan New York'ta galip geldi. Böylece Clinton 97, Trump ise 84 delegeye ulaşmış oldu.
TEMSİLCİLER MECLİSİ CUMHURİYETÇİLERDE KALDI
04.45: Açıklanan sonuçlar üzerinden yapılan hesaplamalara göre, Cumhuriyetçi Parti, Kongre'nin alt kanadı olan Temsilciler Meclisi'ndeki üstünlüğünü sürdürecek.
ABD’deki seçimlerde aynı zamanda Kongre’nin iki kanadı olan Temsilciler Meclisi’nin tümünde 435 sandalye ve 100 üyeli Senato’da da 34 yeni üye belirleniyor. Seçimler öncesi Kongre'nin iki kanadında da çoğunluk Cumhuriyetçilerdeydi.
04:30: Trump, Alabama ve South Carolina’yı kazanarak delege sayısını 66’ya çıkardı.
04.12: CNN'in yaptığı projeksiyona göre, 13 eyaleti hangi adayın kazandığı belli oldu. CNN'e göre; Clinton, New Jersey, Massachusetts, Illinois, Maryland, Rhode Island, Delaware eyaletlerinde ve başkent Washington D.C.'de de kazanacak. Oklahoma, Tennessee ve Mississippi ise Trump’ın olacak.
Bu sonuçlar ışığında Clinton 68, Trump ise 48 delegeye ulaştı.
03.30: Batı Virginia’da da Trump kazandı ve delege sayısını 24’e yükseltti.
03.05: CNN'in yaptığı projeksiyona göre, Indiana ve Kentucky eyaletlerinde seçimi Trump kazandı. Vermont eyaletinde ise kazanan Clinton oldu. Indiana aynı zamanda Trump'ın başkan yardımcısı adayı Mike Pence'in memleketi.
Eyaletlerde seçimleri kazanan adaylar, bu eyaletlerdeki tüm seçici delegeleri de topluyor. Böylece Trump; Indiana'da 11, Kentucky'deki 8 seçici delege kazanmış oldu. Clinton ise Vermont'ta üç delege kazandı. 270 delegeye ulaşan aday, ABD'nin yeni başkanı olacak.
03.00: Şu ana kadar altı eyalette; Georgia, Kentucky, Vermont, Indiana, Güney Carolina ve Virginia'da sandıklar kapandı. Oyların sayımına geçildi.
02.45: Indiana eyaletinde sandıkların yüzde 4'ü açıldı. Trump'a destek yüzde 67, Clinton'a destek yüzde 28. Cumhuriyetçi Parti eğilimli Indiana'da, 2012'deki seçimlerde Cumhuriyetçi aday Mitt Romney, yüzde 54.1'e yüzde 43.9 ile Demokrat rakibi Barack Obama'yı geride bırakmıştı.
02.43: Kentucky eyaletinden sonuçlar gelmeye başladı... Oyların şu ana kadar sadece yüzde 6'sı sayıldı. Buna göre; Trump'a destek yüzde 66, Clinton'a destek ise yüzde 29. Kentucky'de 2012 seçimlerde, Cumhuriyetçi aday Romney, Demokrat rakibi Obama'ya yüzde 22.7 fark atmıştı.
SEÇMEN TRUMP'A DAHA OLUMSUZ BAKIYOR
02.00: CNN'in yayımladığı sandık çıkışı anketlerine göre; seçmenlerin yüzde 54’ü Clinton’a olumsuz bakıyor. Trump'a olumsuz yaklaşanların oranı ise yüzde 61. Clinton'a olumlu bakan seçmen yüzde 44 çıkarken, bu oran Trump için yüzde 37'de kaldı.
01.30: CNN'in sandık çıkış anketlerine göre, seçmenin sadece yüzde 40'ı Clinton ya da Trump'ın kendilerini heyecanlandırdığını belirtiyor. Oy kullanan seçmenlerin yüzde 54'ü ise Barack Obama'nın ABD başkanı olarak çıkardığı işten memnun. Buna karşın seçmenin yüzde 70'i hükümetin politikalarından memnun değil ya da kızgın.
ABD'deki sandık çıkış anketleri, 50 eyaletin 28'inde seçim günü erken saatlerde oy kullanan seçmenlerle yüz yüze yapılan mülakatlar ve geçtiğimiz günlerde tamamlanan erken oy verme işlemi sürecinde oy kullanan seçmenlerle telefon üzerinden yapılan görüşmelere dayanıyor.
01.15: ABD’de oy kullanma işlemleri devam ederken ülkenin farklı bölgelerinde vatandaşların oy kullanma sırasında çeşitli problemlerle karşılaştığı belirtildi.ABD basınında yer alan bilgilere göre, Virginia eyaletinin bazı bölgelerinde makinelerde yaşanan teknik sıkıntı sebebiyle seçim merkezlerinin önünde çok uzun kuyruklar oluştu. Kuzey Carolina’nın Durham bölgesinde ise bilgisayarlarda yaşanan sorundan dolayı kağıt kalem kullanıldığı bildirildi.
00.10: Seçim günü yapılan Reuters/Ipsos anketinin sonuçları açıklandı. Buna göre, ankete katılanların yüzde 75'i, "ülkeyi zengin ve güçlüden geri alacak güçlü bir lider" istiyor.
23.30: Trump'ın seçim ofisi ayrıca, Nevada eyaletindeki erken oy kullanma sürecinin son gününde Las Vegas kentindeki bazı seçim sandıklarının normalden iki saat fazla açık kaldığı gerekçesiyle eyalet mahkemesine şikayette bulundu. Ancak Reuters'ın haberine göre, Nevada mahkemesi, Trump'ın seçim ofisi tarafından yapılan şikayeti reddetti.
TRUMP'TAN ŞOK İDDİA
22.30: Amerikan televizyonu Fox News'a telefonla bağlanan Trump, çarpıcı bir iddiada bulundu.
Reuters'ın haberine göre Trump, "çeşitli seçim merkezlerindeki oylama makinelerinin, Cumhuriyetçilere verilen oyları Demokratlara verilmiş gibi değiştirdiğine dair sorunlar olduğu yönünde haberler" aldıklarını söyledi.
Trump bunun üzerine gelen "Yani sizce seçimler bu gece bitmez mi?" sorusuna, "Ne olup bittiğine bakmam lazım" diye yanıt verdi.
21.45: Donald Trump’ın oğlu Eric Trump, babasına oy verdiği seçim pusulasını Twitter hesabından paylaşması üzerine, seçim kurallarını ihlal ettiği gerekçesiyle tepki gördü.
ABD başkanlık seçim sonuçlarında büyük sürpriz.. Trump başkanlık seçimlerinde önde gidiyor..
Eric Trump, sandık başında pusula fotoğrafı çekip Twitter'dan paylaşarak seçim kurallarını ihlal etti. Attığı tweet'te, oy pusulasının fotoğrafının yanı sıra "Babam için oy vermek inanılmaz bir onur. Kendisi ABD için müthiş işler yapacak" yazılı mesajı paylaşan Eric Trump, kamuoyunda tepki çekti. Eric Trump, tepkilerin ardından tweet'ini sildi.
New York yasalarına göre, seçmenlerin herhangi bir aday adına sandık başında propaganda yapmaları yasak. Yasalara göre, adaylardan biri adına sözlü, yazılı şekilde ya da herhangi bir simgeyle propaganda yapabilmek için sandık bölgesinden en az 30 metre uzaklıkta bulunmak gerekiyor.
ABD başkanlık seçim sonuçlarında büyük sürpriz.. Trump başkanlık seçimlerinde önde gidiyor..
ABD başkanlık seçim sonuçlarında büyük sürpriz.. Trump başkanlık seçimlerinde önde gidiyor..
ABD'DE SEÇİM SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
* ABD seçim sistemine göre seçimde en fazla oyu almak, başkan seçilmek için yetmeyebiliyor. Daha önce ABD Başkanlık seçimlerinde dört defa (1824, 1876, 1888 ve 2000) toplamda daha az oy alan aday seçimi kazanmıştı.
* Başkanı doğrudan seçmen seçmiyor. Başkanı seçmenin oylarıyla belirlediği 538 üyesi olan ‘Seçici Kurulu’ seçiyor. Her eyaletin nüfus yoğunluğuna göre delege çıkarma sayısı da değişiyor.
* Bazı eyaletler oy eğilimleri değiştiği için ‘salıncak’ eyalet olarak anılıyor. Bir eyaleti kazanan başkan adayı tüm delegeleri topluyor. 270 sayısına ulaşan da başkan seçiliyor. California, 55 kişiyle en çok seçici kurul üyesi barındıran eyalet. İkinci sırada 38 üyeyle Teksas geliyor.
40 MİLYONDAN FAZLA KİŞİ, SEÇİM GÜNÜNDEN ÖNCE OY KULLANMIŞTI
ABD'de 37 eyaletin yanı sıra başkent Washington D.C.'de 26 Ekim’den itibaren erken oy verme veya mazeretli oy verme işlemleri başlamıştı.
Bu kapsamda 40 milyondan fazla kişinin, seçim gününü beklemeden oylarını kullandığı belirtiliyor. Erken oy verme sürecinde kullanılan oylar, sandıklar kapanana kadar sayılmadı.
Kayıtlı seçmen sayısının 225.8 milyon olduğu bu seçimlerde, 120 milyondan fazla kişinin oy kullanacağı tahmin ediliyordu.