Turizm sektörünün ülke ekonomisine önemli katkı sağladığı İspanya ve Portekiz’de son yıllarda artan iş gücü açığı rekor seviyelere ulaştı.
Ülkede Covid-19 salgını öncesinde 2019 yılı rakamlarına göre gayrisafi yurt içi hasılanın (GSYİH) yüzde 12,2’sini oluşturan turizm sektörünün bu yıl aynı rakamlara ulaşması hatta geçmesi öngörülüyor. Sektördeki iş gücü sorunu ise dikkati çekiyor.
Ulusal İstatistik Enstitüsünün (INE) açıkladığı verilere göre, sektördeki personel açığı bu yılın ilk yarısında bir önceki seneye göre 8 bin 217 kişi arttı.
İşçi Komisyonları Sendikası (CCOO) da 2019’dan bu yana özellikle garsonlar ve mutfak arkasında çalışanlar konusundaki açığın 32 bin kişiyi bulduğunu duyurdu.
‘DEVAMLI İŞ OLARAK GÖRMÜYORLAR’
İspanyol basınına açıklama yapan kafeterya, bar ve restoran sahipleri, “Artık kimse garson olmak istemiyor çünkü bunu devamlılığı olan profesyonel bir iş olarak görmüyor. Deneyimli ve çalışma arzusu olan nitelikli personel bulmak zor. Günümüz şartlarında garsonluk geçici bir iş” değerlendirmesinde bulundu.
30 yıldır sektörde çalışan İspanyol garson Jose, normal şartlarda bir garsonun aylık kazancının 1300 ila 1400 Euro olduğunu belirtti.
Jose, “Şu anda hastalıktan dolayı raporluyum ve geriye dönük sosyal güvenlik primlerimin tam yatırılmamasından dolayı az para alıyorum. Günlük çalışma saatinin 8 olması gerekirken 12 saat çalışıyorsun. Genç nesil bunu çok iyi gördüğünden daha iyisini bulduğu anda ayrılıyor” ifadelerini kullandı.
Turizmde otel ve yemek-içecek sektöründeki işverenlerin bağlı bulunduğu derneğin yetkilileri, sorunun farkında olduklarını, son 20 yılda sektördeki istihdamın iki kat artmasına rağmen gençlerin iş gücü piyasasına katılımının üçte bir düştüğünü açıkladı.
Braintrust danışmanlık şirketinin verilerine göre turist sayısında 83 milyon ile 2019’da rekor kıran İspanya, bu yıl 85 milyon turist ve 100 milyar Euro gelir bekliyor.
PORTEKİZ’DE DE BENZER SORUNLAR YAŞANIYOR
Turizmin GSYİH’deki payı 2019’da (Covid-19 öncesindeki en yüksek seviye olmasından dolayı) yüzde 15’i bulan Portekiz’de de personel açığıyla ilgili İspanya’ya benzer sorunlar yaşanıyor.
Portekiz Kafeterya, Bar, Restoran İşletmecileri Derneği (AHP), 2023’te sektördeki personel açığının 2019’a göre 45 bin kişi arttığını bildirdi.
AHP Başkanı Cristina Siza Vieria, ocak-mayıs döneminde turist sayısının bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 26 arttığını ancak personel sıkıntısından dolayı talepleri karşılamakta zorlandıklarını söyledi.
Vieria, turizmde talebin artmasına rağmen 2019 ile kıyaslandığında 2023’te yiyecek-içecek sektöründeki personel açığının 34 bin kişiyi bulduğunu ifade etti.
Turist sayısındaki en iyi yılını 27 milyon ile 2019’da kayıtlara geçiren Portekiz, 2023’te bu rakamı geçmeyi hedefliyor.