Biyomedikal mühendisliği dalında da doktor unvanına sahip Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Rıfat Rasier, katarakt ameliyatında kullanılan tek odaklı lensleri, uyguladığı yeni bir lazer yöntemiyle çok odaklı hale getirdi. Bu sayede yıllar önce göz içine takılmış tek odaklı lenslerin çok odaklı hale dönüştürülmesinde ilk adım atıldı. Yöntem dünyanın göz alanında en saygın bilimsel derneklerinden ESCRS’de en iyi proje ödülünü aldı.
Göz Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Rıfat Rasier, geliştirdiği yöntemin detaylarını sabah.com.tr'ye anlattı…
İlerleyen yaş göz lensimizi nasıl etkiler?
Doğal lensimiz çok farklı mesafelerde odaklanabilen esnek bir sistemdir. Yaşla beraber lensimizde iki temel değişiklik olur. İlk etki, yakını görmede azalmadır. Gözümüzün yakını odaklama yeteneğindeki bu kaybı presbiyopi olarak adlandırıyoruz. Gözümüzde ortaya çıkan ikinci yaşlanma etkisi ise katarakttır. Katarakt, göz lensinin saydamlığını yavaş yavaş kaybedip opaklaşmasıdır. Katarakt başlangıcında lens sarımtırak bir renk almaya başlar. Kataraktın ilerlemesiyle görüntüler bulanıklaşır, renkler soluk algılanır; iyice ilerlediği son aşamada lensteki opaklık gelen ışığı tamamen engeller ve ışık retinaya ulaşamaz. Yani görme tamamen bozulur.
KATARAKTTA TEK SEÇENEK AMELİYAT
Katarakt için ameliyat dışında tedavi seçeneği var mı?
Hayır, yok. Katarakt nedeniyle oluşan görüş kaybını düzeltmek için opaklaşan lensi temizleyerek ışığın tekrar gözün içerisine girmesini sağlamalıyız. Bunun için tek yol ameliyat. Katarakt ameliyatı ile eskimiş doğal lens temizlenir, yerine yapay bir lens takılır. Eskiden daha çok tek odaklı lensler kullanılırdı, artık bu lenslerin dışında çok odaklı lensler de var.
HEM YAKINI HEM UZAĞI GÖRECEKLER
Tek odaklı ve çok odaklı lens arasındaki fark nedir?
Tek odaklı lensler, çok iyi bir görme fonksiyonu sağlarlar ancak çoğu hasta için hem uzak hem de yakın da net bir görüş sağlayamazlar. Ameliyattan sonra tek odaklı lensleri kullanan hastaların genellikle uzak görüşü yeniden eski haline gelir ama yakın görüş için gözlüğe ihtiyaç duyarlar. Çok odaklı lensler kullanıldığında ise hastalar hem yakını hem uzağı görürler. Fakat geliştirdiğimiz yeni yöntemle tek odaklı lensi çok odaklıya dönüştürmek için artık bir seçeneğimiz var. Laboratuvar ortamında femtosaniye lazer uygulaması ile tek odaklı lensleri çok odaklı hale getiriyoruz. Yaygın kullanıma girmesi için biraz daha zamana ihtiyacımız var. Bu arada yöntemimiz dünyanın göz alanında en saygın bilimsel derneklerinden ESCRS'de en iyi proje ödülünü aldı.
LAZERİN ÖNEMİ ORTAYA ÇIKIYOR
Tek odaklı lensler çıkarılıp çok odaklı lensle değiştirilemez mi?
Bu ancak zor ameliyatlarla mümkün. Yine daha onceki ameliyatta takılmış olan eski lensin üzerine yeni bir mercek de takılabilir, fakat bu da oturmuş bir ameliyat değil. Dolayısıyla lazerin önemi burada daha iyi anlaşılıyor. Çünkü lazer uygulaması ile göz içine hiç dokunmadan, tekrar göze yabancı bir madde koymadan lensi çok odaklı hale getirebiliyoruz.