Lefke Avrupa Üniversitesi (LAÜ) Sağlık Bilimleri Fakültesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Özge Nur Türkeri, “İyot Yetersizliği ve Hastalıklarının Önlenmesi” konusu üzerine açıklamalarda bulundu.
“İyot alım oranı bir popülasyonda var olan tiroid hastalıkları ve yaygınlığını etkileyen en önemli etkendir”
Türkeri, iyot alım oranı bir popülasyonda var olan tiroid hastalıkları ve yaygınlığını etkileyen en önemli etkendir diyerek, “Dünyada nüfusunun yaklaşık %15'i iyottan noksan bölgelerde yaşamaktadır ve bu bölgelerdeki nufusun %4-5'i iyot eksikliği bozukluklarından etkilenmiş durumdadır. Birçok ülkede iyot eksikliği önemli bir sağlık problemi olarak karşımıza çıkmakta olup bölgelere göre değişim göstermek ile birlikte iyodun başlıca kaynağı topraktır. Bunun dışında su ve havada da iyot bulunmaktadır. Deniz ürünleri, et, süt, yumurta ve tahıllarda yüksek oranda iyot içermektedir”dedi.
Türkeri açıklamasının devamında, “Diyetteki iyot eksikliği, iyodun barsaklardan yetersiz emilimi, vücudun tiroid hormonlarına veya iyodide ihtiyacının artması, fekal ve üriner organik iyot kaybının artması, antitiroid ilaçlarla uzun süreli tedavi ve posthipertiroidik durum, laktasyon, prodüktif bronşit ve aşırı terleme gibi pek çok etken iyot eksikliğine sebep olabilir. Tiroit bezi, metabolizma ve beyin fonksiyonlarının düzenlenmesinde oldukça önemli rollere sahip tiroid hormonlarının salgılandığı yerdir. Tiroid bezi iyodürü kandan çekip konsantre ederek onu periferal dokulara tiroid hormonları şeklinde geri vermektedir. Tiroid hormonlarının fizyolojik fonksiyonunu yerine getirmesinde iyodun yeterli miktarda ekzojen olarak alınması oldukça önemlidir. İyot eksikliği durumunda iyodu muhafaza etmek için mekanizmalar olsa dahi bu mekanizmalar iyot depolarının tükenmesini önlemede tamamen başarılı değildir ve bu durum yetersiz hormon üretimi ile sonuçlanmaktadır” ifadelerine yer verdi.
“İyot eksikliği; gebeliğin düşük ile sonlanmasından ölü doğuma, konjenital anomalilerden çocukta mental ve fiziksel gelişme geriliğine, erişkinde hipotiroidiye, guatr ve mental fonksiyon bozukluğuna sebep olmaktadır”
Türkeri son olarak “İyot eksikliği; gebeliğin düşük ile sonlanmasından ölü doğuma, konjenital anomalilerden çocukta mental ve fiziksel gelişme geriliğine, erişkinde hipotiroidiye, guatr ve mental fonksiyon bozukluğuna sebep olmaktadır. İyot eksikliğinin bu olumsuz sonuçları arasından en yaygın ve en önemlilerinden biri tiroid bezinin patolojik olarak büyümesi olarak tanımlanan guatr hastalığıdır. Guatr, bazı vakalarda belirti göstermezken bir kısım hastalarda boyunda şişlik, yutma güçlüğü, solunum sıkıntısı, öksürük, ses kısıklığı gibi belirtiler gösterebilir. Tüm bu sebepler nedeniyle iyot eksikliğini önlemek adına 1998 yılı Temmuz ayından itibaren Türk Gıda Kodeksi Yemeklik Tuz Tebliği ile sofra tuzlarının iyotlanması zorunlu olmuştur”dedi.