Cumhuriyet Meclisi Ekonomi, Maliye, Bütçe ve Plan Komitesi, öğleden sonraki oturumunda, 1 milyar 63 milyon 906 bin 100 TL olarak öngörülen Ekonomi ve Enerji Bakanlığı bütçesini görüşmeye başladı.
UBP Milletvekili Ersin Tatar başkanlığındaki komite toplantısına Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun ile bakanlık bürokratları da katıldı.
Öğle arasının ardından toplantıyı açan Tatar, ilk sözü Ekonomi ve Enerji Bakanı Sunat Atun’a verdi. Atun, bakanlığının bütçe görüşmesinin Türkiye’deki programı nedeniyle 24 Kasım’dan bugüne alındığını ifade ederek, bu anlayışı gösteren herkese teşekkür etti.
TATAR: “ÇÖZÜMDE EKONOMİK YAPI NE DURUMA DÜŞECEK MERAK EDERİM”
Ardından söz alan Tatar, Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nın çok büyük bir bakanlık olduğunu belirterek, ülkenin ekonomik anlamda gelişmesinde, ekonomik programların uygulanmasında ve insanların refahının artırılmasında bakanlığın çalışmalarının büyük önemi olduğunu vurguladı.
Ekonomik programın uygulanması konusunda zaman kaybına tahammül olmadığına vurgu yapan Tatar, Türkiye’nin ülkeye ciddi katkıları olduğunu, ancak ülkede bir anlaşma olacaksa ve bu katkıları federal yapı üzerinden alacaklarsa işin boyutunun değişeceğini belirterek, her şeyin dönüp dolaşıp ekonomide bittiğine, bu yüzden ekonomiye önem verilmesi gerektiğine işaret etti.
Rum tarafında gelişen bir ekonomi varken AB’ye girdiğini ve ekonominin o günden itibaren geri gittiğini anlatan Tatar, çözüm durumunda ekonomik yapının ne duruma düşeceğini merak ettiğini kaydetti.
“TÜRKİYE İLE İLİŞKİLER GELİŞTİRİLMELİ”
Bu yüzden Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesinin önemine işaret eden Tatar, Türkiye’den gelen yardım ve desteklere ihtiyaç duyduklarını belirtti. Ekonominin gelişmesinde rekabet ortamının da büyük önem taşıdığını ifade eden Tatar, rekabet ortamı olmazsa tekelcilik yaşanacağı uyarısında bulundu ve halkın menfaatlerinin korunmasının önemine işaret etti.
Tatar, enerji, yenilenebilir enerji ve elektrik konusuna da değinerek, ülkede akaryakıta bağımlı bir elektrik üretimi olduğunu belirterek, dolarda yaşanan artışın doğal olarak elektrik ve akaryakıta yansıyacağına inanç belirtti ve enterkonnekte yapıya bağlanılmasının ekonomik akıl yönünden de ülkeye olumlu yansıyacağını kaydetti.
Halka da bu konuda doğruların, doğru yönden anlatılmasının önemine işaret eden Tatar, bu sisteme geçilmesi halinde halkın daha ucuza elektriğe sahip olacağına inandığını söyledi.
ÖZGÜR: “ÜLKE MALİ YARDIMLARA BAĞIMLI”
Komite Başkan Vekili, CTP Lefkoşa Milletvekili Birikim Özgür, ekonominin önemli bir bakanlık olduğunu, bütçesinin de büyük olduğunu ifade ederek, bu kaynakların etkin ve verimli kullanılmasına önem verdiklerini kaydetti.
Özgür, bütçenin siyasi niyetle kullanılmaması gerektiğini ifade ederek, ülkenin mali yardımlara bağımlı olduğunu, iç ve dış borçların bulunduğunu, ülkenin çok zor durumda olduğunu anlattı ve bir çıkış yolu bulunması gerekliliğine değindi.
Türkiye ile ilişkilerin ve ülkede ekonomik yapının güçlendirilmesinin önemli olduğunu ifade eden Özgür, ekonominin teknik olarak geliştirilmesi için ortak bir fikir yaratılması gerektiğini anlattı.
“BELİNİ DOĞRULTMA PEK MÜMKÜN GÖRÜNMÜYOR… TC’YE BORÇ SİLİNİRSE…”
Birikim Özgür, mevcut şartlarda ülkenin “belini doğrultmasının” pek mümkün görünmediğini ifade ederek, Türkiye’ye olan borçların silinmesi halinde çok daha rahat olunacağını, ancak borç silinmezse siyasi olabilecek konularda da çözüm olsa da söz söyleme hakkı bulmakta zorlanacaklarını belirtti.
Özgür, bu yüzden mali yardım bağımlılığının artık devam etmemesi gerektiğini ifade ederek, çözüm olması durumunda iki ekonominin birleşmesi ve ekonominin eşitlenebilmesi için yoğun çalışılacağına değindi.
Ekonominin çözümden sonra daha kötü olacağı söyleminin doğru olmadığını ifade eden Birikim Özgür, bugün ülkenin bağımlı bir halde olduğunu, bu yüzden çözümle daha iyi noktaya gelinebileceğine değindi.
Özgür, çözüm olmayacakmış gibi davranılmasının yanlış olduğunu, tüm bütçe ve ekonomi tartışmalarının bu yönde düşünülerek yapılmasının önemli olduğunu ifade ederek, bunu söylemenin ve hükümete yol göstermenin görevleri olduğunu söyledi.
Yatırımların ekonomik büyümede önemli yer tuttuğunu, bu yüzden takip ve yönlendirmenin bakanlık açısından önemli olduğunu ifade eden Özgür, ayrıca Türkiye’den gelen altyapı katkılarının da hangi yönde kullanıldığının açıklanmasını istedi.
Özgür, yatırımların veya kaynakların kullanılmasının neden yavaş ilerlediğini de sorarak, kamu ve kamu-özel işbirliği yatırımlarının ne durumda olduğunu sorguladı, özellikle su konusunda ne pozisyonda olunduğunun açıklanmasını istedi.
Yatırımın büyüklüğüne dikkat çeken Özgür, bunun hem ekonomik gelişmeye yapacağı katkıya, hem de ülkeye çağdaş bir su sistemi kurulması açısından önem taşıdığını kaydetti. Su ihalesinin yeni yılda başlaması gerektiğini ancak bunun olamayacağı öngörüsünde olduğunu ifade eden Özgür, siyasi istikrarın da ülkede bulunamadığını ancak bunun çok önemli olduğunu kaydetti.
Özgür, Türkiye ile imzalanan ekonomik programda yer alan reel sektörün rekabet gücünü ve ekonomik gelişmeyi artırmanın Ekonomi Bakanlığı’nın görevi olduğunu, ancak bunun Maliye Bakanlığı tarafından yürütüldüğü görüntüsü olduğunu ifade etti.
Özgür, özel sektörün finansman gücünün de kullanılmasının önemli olduğunu ifade ederek, birilerine peşkeş çekme niyeti olmadan, yatırımcılarla yapılacak sözleşmelerde ilişkilerin kamunun güçlü bir yapı ile sürdürmesi gerekliliğine işaret etti.
Özel sektörün kamunun gelişmesi için kullanılması gerektiğini, bunun öneminin Ercan Havaalanı projesinde görüldüğünü, amacın özel ile iş yapmak ancak söz sahibinin kamunun olduğunu göstermek, kabul ettirmek olduğunu vurgulayan Özgür, kamunun halk olduğunu kaydetti.
Özgür, denk bütçenin hedef olarak konması ve ulaşmak için çalışılmasının şart olduğunu ifade ederek, verginin de bu yönde büyük önem taşıdığını, e-vergi sisteminin gelmesinin ekonomiye tartışılmaz katkı sağlanacağını vurguladı.
Hükümet programında Ekonomi ve Enerji Bakanlığı’nı ilgilendiren maddelere de değinen ve konan hedeflerin hangilerine ulaşıldığını soran Özgür, halk yararına hedeflerin ve yasa tasarılarının hayata geçirilmesi için destek vereceklerini söyledi.
Özgür, enerji sektörüne de değinerek, AB’de bugün bir enerji dinamiği bulunduğunu, en önemli hususun da enerji güvenliği olduğunu kaydetti.
ABD’nin geçmiş yıl Kıbrıs’ta yaptığı bir toplantıda dönemin liderlerine “İsrail gazının Türkiye’ye taşınmasında Kıbrıs sorunu çözülmezse enerji güvenliği ile ilgili bir sıkıntı oluşur mu” diye sorulduğunu, ancak bunun Kıbrıs sorunu ile doğrudan ilişkilendirilmemesi gerektiği konusunda güvence verildiğini anlatan Özgür, “Ya Kıbrıs sorunu çözülür ve enerji oyununun parçası oluruz veya bu oyun bizden geçer gider, uzaktan izleriz” dedi.
Bugün Kıbrıs’ın “değnekle çözüme sürüklendiğini” ifade eden Özgür, Kıbrıslı Türklere de Rumlara da çözüm yolunda bazı mesajlar verildiğini, o yüzden bir çözümün Kıbrıs’a yansımalarının olumlu olacağını ve enerjide hak ve söz sahibi olacağına inanç belirtti.
CTP Milletvekili Birikim Özgür, enerji alanında Türkiye ile yapılacak işbirliklerinin de büyük önem taşıdığını ifade ederek, burada Kıbrıs Türk halkının kendisine ve bakanlığına güvenmesi; bunun bir varoluş meselesi olarak algılanması gerektiğini vurguladı.
Türkiye’den kablo ile elektrik getirilmesinin ülkeye olumlu yansıyacağına da inanç belirten Özgür, içte elektrik ile ilgili sıkıntılı bir süreç yaşandığını, çünkü ülkede döviz üzerinden alınan akaryakıt ve jeneratörler ile üretim yapıldığını kaydetti.
Enerjide arz güvenliğinin önemine işaret eden Özgür, ülkeye de en yakın ülke olan Türkiye’den gelecek kablo ile enerji çeşitliliğinin artacağına ve piyasaya bunun olumlu yansıyacağına inandığını anlattı. Kıb-Tek’in de bu durumda özelleştirilmeyeceğini, çünkü üretimin devam edeceğini ifade eden Özgür, Kıb-Tek’in de güçlendirilmesinin önemine işaret etti, hükümetin Kıb-Tek’te bazı ayrıştırmacı adımlar atması durumunda başının ağrıyacağını anlattı.
Kablo işinin olmasını istediğini ifade eden Özgür, bunun hükümet tarafından halka iyi anlatılması, muhalefete de işlerin halk yararına yapılıp yapılmadığını denetlemesi bakımından görev düştüğünü kaydetti.
Özgür, bakanlığa bu yönde başarılar dileyerek, halk yararına adımlar atılmasını temenni etti, ancak elektrik alanında reformlar yapılmasının zorluğundan dolayı erken seçimin gündeme gelebileceğini savundu.
Organize Sanayi Bölgeleri, TSE işbirliği protokolü, Sanayi Strateji Belgesi, Tekno Park Yasası, Yatırım Teşvik gibi hedefleri de sorgulayan Özgür, enerjide ise siyasetin çok iyi şekilde sürdürülmesi halinde başarı sağlanabileceğini kaydetti.
Birikim Özgür, bakanlığın 1 milyarı aşkın bir bütçesi olduğunu ifade ederek, bakanlığın kalemleri ile ilgili değerlendirmelerde de bulundu.
Özgür, bütçeye ret oyu kullanacaklarını söyledi.