ASGARİ ÜCRET TESPİT SİSTEMİ DEĞİŞMELİ
Asgari ücret tespit komisyonun sistemini eleştiren Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkan Vekili Hasan Felek, Detay Gazetesi’ne konu ile ilgili yaptığı açıklamada komisyondan kaynaklı sorunlara değindi. “İşveren, devlet ve işçi temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon görüşmeye oturduğu zaman işverenler mahvolduk bittik demeye başlar, işçi temsilcileri bu rakamların komik olduğunu ifade ederek artık insani bir boyuta getirilmesi gerektiğini söyler. Yani adeta bir hayvan pazarlığı gibi 10 olsun, 5 olsun, 8 olsun denir devlet yetkililerinin de araya girmesiyle ortada bir uzlaşı oluşur” diyen Hasan Felek, bu sistemin artık değişmesi gerektiğine vurgu yaptı.
KOMİSYONDA ASGARİ ÜCRETLİ TEMSİL EDİLMİYOR
Asgari ücret tespit komisyonunda yer alan işçi temsilcisinin gerçek anlamda asgari ücretle çalışan işçiyi temsil etmediğini söyleyen Felek, komisyonda en fazla üyeye sahip sendikanın yer aldığını ve bu sendikanın da kamuda örgütlü bir sendika olduğunu sözlerine ekledi
ASGARİ ÜCRET DEĞİL SEFALET ÜCRETİ
Asgari ücretin normal şartlarda 4 kişilik bir ailenin tüm temel ihtiyaçlarını karşılayacak düzeyde olması gerekirken asgari ücret açlık sınırının bile altında kalıyor. “4 kişilik bir aile her gün günde 3 öğün sadece 1 çay ve 1 simit yeseler bu ayda 1800 TL eder” diyen Hasan Felek, asgari ücretin bir sefalet ücreti haline düşürüldüğüne dikkat çekti
Asgari ücret komisyonu, yarın asgari ücreti belirlemek üzere ilk toplantısını gerçekleştirecek. Asgari ücretin belirlenmesindeki yöntemlerin yanı sıra komisyonda yer alan işçi temsilcilerinden kaynaklanan sıkıntılara dikkat çeken Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkan Vekili Hasan Felek, Detay Gazetesi’ne önemli açıklamalarda bulundu. Ülkemizde işçilere layık görülen asgari ücretin çok komik bir rakam olduğunu ifade eden Felek, asgari ücretin açlık sınırının bile altında bir rakam olduğunu vurguladı. Özel sektörde sendikalaşmanın önemine de değinen Hasan Felek, özel sektör çalışanlarının kaderinin iki dudak arasında olduğuna dikkat çekti.
“ASGARİ ÜCRETİ TESPİT EDERKEN KRİTERLER GÖZ ARDI EDİLİYOR”
Normal şartlar altında asgari ücret tespit komisyonunun yılda en az bir kez olmak üzere toplanarak 6 tane kritere göre asgari ücreti belirlediğini ifade eden Devrimci İşçi Sendikaları Federasyonu (DEV-İŞ) Başkan Vekili Hasan Felek bu kriterlerin, Devlet Planlama Örgütü ile Ticaret Bakanlığı tarafından saptanan geçim indeksi, İşçi ve ailelerinin insanca yaşam için gereksinmeleri, Hayat pahalılığı ve genel seyir, Çalışanların yasalara dayalı olarak elde ettikleri sosyal güvenlik menfaatleri, Verimlilik, istihdam ve devamlılık gibi benzer ekonomik faktörler ve Çalışanların ulusal gelirden sosyal adalete dayalı pay alabilmesi olduğu ifade etti. “Asgari ücret tespit edilirken bu kriterler uygulansaydı asgari ücret bu kadar komik bir miktarda olmazdı” diyen Hasan Felek, bu ücretin 4 kişilik bir ailenin bir aylık gıda, sağlık, ulaşım, eğitim ve kültür gibi ihtiyaçlarını karşılayabilecek miktarda olması gerektiğine dikkat çekti.
“SADECE ÇAY VE SİMİT YESEK AYDA 1800 TL’YE İHTİYACIMIZ VAR”
Yasanın asgari ücreti 4 kişilik bir ailenin yeterli beslenme, sağlık, konut, giyim, aydınlatma, ısıtma, ulaşım, eğitim, kültür, dinleme, eğlence ve benzeri temel hizmetlerinin karşılanması olarak tanımladığını açıklayan Hasan Felek, “ben size çok basit bir hesapla asgari ücretin acizliğini ortaya koymak istiyorum. 4 kişilik bir aile her gün günde 3 öğün sadece 1 çay ve 1 simit yeseler bu ayda 1800 TL eder. Yani neyin rakamını tartışıyoruz daha. Türkiye’de bile açlık sınırı 1900 TL’dir bu da sadece 1 aylık gıda tüketiminin karşılığıdır. Yoksulluk sınırı ise diğer temel ihtiyaçlar eklendiği zaman ortaya çıkan rakamdır ve 4500 TL’dir. Türkiye gıda ve diğer hizmetler açısından bize göre çok daha ucuz bir ülkedir. Bununla bile kıyas yaptığımız asgari ücretin ne kadar komik bir rakam olduğu ortaya çıkıyor” dedi.
“KOMİSYONDA YER ALAN SENDİKA İŞÇİLERİ TEMSİL ETMİYOR”
Asgari ücret tespit komisyonunda yer alan işçi temsilcisinin gerçek anlamda asgari ücretle çalışan işçiyi temsil etmediğini söyleyen Felek, komisyonda en fazla üyeye sahip sendikanın yer aldığını ve bu sendikanın da kamuda örgütlü bir sendika olduğunu sözlerine ekledi. Özel sektörde çalışanların örgütsüz olmalarından dolayı temsil edilemediğini belirten Hasan Felek, bu komisyonda esas temsil edilmesi gerekenlerin bu kesim olduğunu kaydetti. Asgari ücret tespit komisyonunun yapısının değişmesi gerektiğini ve daha demokratik bir yapıya kavuşması gerektiğini ifade eden Felek, yarın toplanacak olan komisyondan olumlu bir sonuç çıkmasını beklemediğini de dile getirdi.
“ASGARİ ÜCRET BİR MAAŞ DEĞİL ALT SINIRDIR”
“İşveren, devlet ve işçi temsilcilerinden oluşan 15 kişilik komisyon görüşmeye oturduğu zaman işverenler mahvolduk bittik demeye başlar, işçi temsilcileri bu rakamların komik olduğunu ifade ederek artık insani bir boyuta getirilmesi gerektiğini söyler. Yani adeta bir hayvan pazarlığı gibi 10 olsun, 5 olsun, 8 olsun denir devlet yetkililerinin de araya girmesiyle ortada bir uzlaşı oluşur” diyen Hasan Felek, bu sistemin artık değişmesi gerektiğine vurgu yaptı. Hiçbir kesimin müdahale edemeyeceği tamamen bilimsel yöntemlerle ve kriterler göz önünde tutularak 4 kişilik bir ailenin insanca yaşayabileceği şekilde asgari ücretin belirlenmesi gerektiğini söyleyen Felek, asgari ücretin bir maaş olmadığını bir alt sınır olduğunu vurguladı.
“İŞ KAZASI DEĞİL İŞ CİNAYETLERİ YAŞANIYOR”
Özel sektör firmalarının yerli istihdamın artması için devlet tarafından desteklendiğini dile getiren Hasan Felek, işverenlerin sadece fazla kar edebilme amacı güttüğünü ve bunu da çalışanları sömürerek yaptıklarını sözlerine ekledi. İş kazaları konusuna da değinen Felek, iş kazası diye bir şey olmadığını yaşanan üzücü olayların ihmalden kaynaklı cinayetler olduğunu açıkça belirtti. İşverenlerin yüksek derecede kar etme hırsıyla gerekli güvenlik tedbirlerine para harcamak istemediğini ve işçilerin hayatını göz göre göre hiçe saydığını kaydeden Hasan Felek, bu anlayışın değişmesi gerektiğini belirtti.
“ÖZEL SEKTÖRDE SENDİKALAŞMANIN ÖNÜ AÇILMALI”
Özel sektörde sendikalaşmanın önünün açılmamasından doğan sıkıntılara değinen Felek, asgari ücretin 8 saatlik çalışmanın karşılığı olduğunu fakat özel sektörde birçok firmanın personellerini genellikle 10 ile 12 saat çalıştırdığını söyledi. “Bir işçiden verimlilik adı altında iki ya da üç kişilik iş yapması isteniyor. Tatmin edici olmayan bir maaşla çok yoğun bir tempo altında çalıştırılan personelden nasıl verimli olmasını bekleyebilirsiniz ki” diyen Hasan Felek, yasalara uymayan iş yerlerine uygulanacak yaptırımlarla ilgili yasaların yeterli olduğunu fakat yasaları uygulatacak ve denetleyecek mekanizmanın olmadığını ifade etti. İş yerinde sorun yaşayan personellerin çalışma dairesi ya da sosyal sigortalara yapılacak şikayetler aracılığıyla hakkını arayabileceğini belirten Felek, özel sektör çalışanlarının işten kovulmak ve işsiz kalmak korkusuyla sorunlarını dile getiremediğini de kaydetti. Özel sektör çalışanlarının kaderinin iki dudak arasında olmaması için sendikalaşmanın önemine vurgu yapan Hasan Felek, “özel sektör çalışanları da sendikalı olursa iş yerinde yaşanan sorunları, haksızlıkları, kayıt dışılıkları, kötü muameleyi sendikalar aktif rol oynayacak ve denetimleri sendikalar yaptığı için büyük oranda sorunlar ortadan kalkacak” dedi.
AHMET VAMIK