Ukrayna, Cuma günü İstanbul’da varılan uzlaşmanın ardından tahıl yüklü ilk geminin birkaç gün içinde Karadeniz’e açılabileceğini duyurdu.
BM ve Türkiye’nin arabuluculuğuyla imzalanan anlaşmadan üç gün sonra konuşan Ukrayna Altyapı Bakanı Oleksandr Kubrakov “Taraflar güvenlik garantisi verirlerse bu anlaşma işler. Aksi takdirde işlemez” dedi.
Kiev’de konuşan Kubrakov ticari gemilerin bir konvoy haline getirileceğini ve bunlara Ukrayna Donanması’nın eşlik edeceğini söyledi.
İki ülkenin anlaşması dört aylığına geçerli olacak, İstanbul’da BM, Türkiye, Rusya ve Ukrayna temsilcilerinden oluşan bir gözlem merkezi kurulacak ve merkez Ukrayna gemilerinin bir kısmını denetleyecek.
Rusya Cumartesi günü Ukrayna’nın tahıl ihraç edeceği limanlardan Odessa’ya roket saldırı düzenlemiş, anlaşmanın uygulanabilirliği konusunda endişelere yol açmıştı.
Ukrayna Rusya’nın limandaki tahıl deposunu hedef aldığını söylerken Rusya ise bu iddiayı reddetmiş ve Ukrayna’ya gönderilen bir roket sistemin imha ettiklerini duyurmuştu.
Rusya’nın Şubat ayında Ukrayna’yı işgal etmesinden bu yana Kiev’in tahıl ihracatı büyük ölçüde azaldı.
Ukrayna limanlarında 20 milyon ton civarı tahılın beklediği tahmin ediliyor.
Ağır çatışmalar da hem tahıl stoklarına hem de liman tesislerine zarar vermiş durumda.
İhracatın azalması nedeniyle buğdayı genellikle Ukrayna ve Rusya’dan alan ülkelerde büyük fiyat artışları yaşandı. Bunlar da çoğunlukla Afrika ve Orta Doğu ülkeleriydi.
Öte yandan Afrika gezisinde konuşan Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Moskova’nın Ukraynalılara “Halk düşmanı rejimden kurtulmaları için yardım edeceğini” söyledi.
Moskova daha önce Ukrayna’daki hükümeti devirmeye niyeti olmadığını savunuyordu.