Vulvodini kadınlarda dış genital bölgede yaşanan ağrılara sebep olan bir hastalığı tanımlamak için kullanılır. Türkiye'de yaygın olarak bilinmeyen bu rahatsızlık, kadınların %15'ini etkiliyor. Vulvodini, psikolojik bir rahatsızlık olan vajinismustan, ilişki dışındaki zamanlarda da yaşanan gerçek bir ağrı olmasıyla farklılaşmaktadır. Peki vulvodini neden olur? belirtileri neler? Merak ettiğiniz tüm soruların yanıtları içeriğimizde!
Vulvodini nedir?
Kadınların yaklaşık yüzde 15'ini etkilediği düşünülen vulvodini hastalığı yani vulva hastalığı kadınlarda dış genital bölgenin ağrısı anlamını taşıyor. Vulva; kadınlarda dış genital bölgede yer alan iç dudaklar (küçük dudaklar), dış dudaklar (büyük dudaklar), klitoris, vajinanın giriş bölgesi olan vestibulm ve kızlık zarı (hymen) yapılarını içeriyor. Genital ağrı sürekli olabileceği gibi dönem dönem gelip geçen, zonklayıcı, iğneleyici, batma veya yanma şeklinde de kendini gösteriyor. Bazen o bölgede bıçak kesiği, açık yaraya tuz basma, asitle yakma şekillerinde de hastalar tarafından tarif edilmektedir.
Cinsel ilişki tetikleyebiliyor
Tampon takarken ya da cinsel ilişkide temas sonrası ağrı tetiklenebilir. Ağrı kalça bölgesine ve iç bacaklara da yayılarak şiddetini artırabilir.
Vajinismustan farklı
Vulvodini, genellikle psikolojik etkenler sonucunda oluşan vajinismus sorunundan farklıdır. Vajinismusta cinsel birleşme sırasında ağrı çekme korkusu varken, vulvodinia’da gerçek anlamda bir ağrı, acı hissi vardır. Bu ağrı ilişki haricinde normal gündelik hayatta da olabilir ve kişinin psikolojisini olumsuz yönde etkiler.
Yaygın ve bölgesel vulvodinia olarak iki türü var
Bu rahatsızlığın iki ayrı türü bulunur. Yaygın vulvodinia ve Bölgesel Vulvodinia.
Yaygın Vulvodinia (Generalize Vulvodynia), vulva bölgesinde farklı yerlerde, farklı zamanlarda ortaya çıkan ağrıyı tanımlar. Dokunma ve bası ağrıyı tetiklemektedir.
Bölgesel Vulvodinia (Lokalize Vulvodynia), vulvanın yalnızca bir bölgesinde ağrı şikayetinin görülmesidir. Sıkı kot, dar pantolon giyme, fiziki egzersiz, oturma veya cinsel ilişki gibi bası duyusu ve dokunma ağrının şiddetini arttırmaktadır.
Vulvodini belirtileri
Ulusak sağlık sistemine göre vulvodini her yaştan kadını etkileyebilir. Acı, yanma, şişlik ve batma gibi zonklama, sadece düz ağrı ve kaşıntı ana belirtileridir. Vulvodini belli bir bölgede olabileceği gibi tüm genital alanı da kaplayabilir. Genital ağrı aylarca, hatta yıllarca sürebilir. Hastalar tarafından oldukça can sıkıcı bir durumdur. Ağrı bazen adet öncesi dönemlerde daha yoğun olarak yaşanmaktadır.
Vulvodini neden olur?
Genital bölge sinir hasarı ve irritasyonu, vajinal mantar enfeksiyonlarına karşı aşırı duyarlılık, pelvik kas spazmları (Kramp şeklindeki kasılmaları), hormonal bozukluklar, cinsel taciz öyküsü, sık antibiyotik kullanımı, kimyasal maddelere karşı gelişen alerjiler ve genetik faktörler yer almaktadır.
Hastalığın tedavisi
Vajina depresyonu olarak adlandırılan bu hastalık için genellikle anestezik jel ve antidepresanlar gibi reçeteli ilaçlar öneriliyor. Acıyı hafifletmek için evde yapacaklarınız ise yüzde yüz pamuklu iç çamaşırı, kokulu hijyen ürünlerinden kaçınmak ve vajina bölgesine soğuk kompresler uygulamak. Oregon Sağlık ve Bilim Üniversitesi'nden araştırmacılar, grup terapisinin semptomları hafifletmeye yardımcı olabileceğini söylüyor.