Yanlış bilgiler içeren veya yalanlanan haberleri öne çıkarması nedeniyle ABD seçim sonuçlarına etki etmekle eleştirilen arama devi Google, durumu düzetmek için harekete geçti. Veri gazeteciliği ve haber teyit projelerini fonlama kararı alan şirket, bu kapsamda 25 Avrupa ülkesinde 124 yeni medya projesini 24 milyon euro ile desteklediğini açıkladı.
Google, ABD seçimleri sürecinde, seçim sonuçlarıyla ilgili önemli arama sonuçlarında en üst sırada verdiği linkin aslında yalan haberlere ait olması nedeniyle bu hafta yoğun eleştiriler almıştı. Eleştirileri dikkate alan Google, kendi reklam ağını 'yanlış beyanda bulunan, yanlış yönlendiren veya gerçekleri gizleyen web sitelerine' yasaklamıştı.
Journo'nun Nieman Lab'tan aktardığı habere göre, yalan haberlerin ABD seçimlerindeki etkisi üzerine getirilen eleştirilere cevap olarak Google İcra Kurulu Başkanı Sundar Pichai Perşembe günü BBC’ye verdiği demeçte şöyle konuştu:
“Bizim bakış açımızdan, yalan haberler hiçbir şekilde dolaşıma sokulmamalı. Bu bizim için bir öğrenme anı ve hatalarımızı düzeltmek için kesinlikle çalışacağız…”.
Üç yılda 150 milyon euro fon sunmayı planlıyor
Google’ın Digital Haber Girişimleri Fonlama Projesi’nin kazananları teyit / doğrulama ve veri odaklı girişimler oldu.
Google perşembe günü, Digital News Initiative Innovation Fund (Digital Haber Girişimleri Fonlama Projesi) kapsamında, 25 Avrupa ülkesinde 124 yeni medya projesini 24 milyon euro ile desteklediğini açıkladı. Google, üç yılda 150 milyon euro fon sunmayı planlıyor. Google, Şubat ayında 128 projeye 27 milyon euro dağıtmıştı.
Google’dan fon alan projeler arasında, gazeteciler için hazırlanmış, otomasyona dayalı bir doğrulama / teyit aracı olan FACTS (gerçekler) de var. FACTS, Full Fact isimli Britanya merkezli bir grup tarafından geliştiriliyor. Geliştiricilerine göre FACTS’in özellikleri şunlar olacak:
FACTS, ilk tam otomatik doğrulama / teyit aracı olacak. Kendi geliştirdiğimiz bu orjinal teknoloji, siyasi tartışmalarda ve çevrimiçi medyada ortaya atılan iddiaları tanıyacak ve yanlış oldukları takdirde derhal FACTS kullanan gazetecileri uyaracak. FACTS, gazetecilere en önemli soruyu, ihtiyaç duydukları anda sunacak. Gazetecilerin zamanla yarıştığı bu yeni dünyada onlara çok önemli zaman tasarrufu imkanları sağlayacak. Yalan haberlerin yayılmasını engelleyerek, dezenformasyonun engellenmesine yardımcı olacak. Gazeteciliğin gerektirdiği inanılırlığını ve saygınlığını korumasına yardımcı olacak. FACTS’in iki modu var: İlki, teyit etmeye çalıştığımız iddiaların daha önceden kontrol edilip edilmediğini tespit eder ve edilmişse ulaşılan sonucu bize sunar. Yenilikçi ikinci modumuzda ise, FACTS ortaya atılan iddiaları istatistiki modelleme kullanarak teyit ediyor; ki bu daha önce yapılmamış bir şey.
Google’dan fon alan bir diğer girişim ise, İskoçya merkezli araştırmacı gazetecilik merkezi Ferret’in, Ferret Fact Check projesi oldu. Yaratıcıları, Ferret Fact Check’i şu şekilde tanıttılar:
Ferret Fact Check, iktidar sahiplerinin ortaya attığı iddialarını inceler ve doğrulama yapar. Bu doğrulama süreci, tamamen şeffaf bir şekilde hangi kaynaklardan faydalandığını gazeteciye sunar ve doğrunun bitip muğlaklığın başladığı yeri açıkça ortaya koyar.