Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı Başkanı Prof. Dr. Füsun Yıldız, tütün kullanımının insan ve toplum sağlığını tehdit eden en önemli problemlerden biri olduğunu söyledi.
Tütünün en sık sigara formu ile tüketildiğini ve bağımlılık yapan maddenin tütünün içindeki nikotin olduğunu hatırlatan Prof. Dr. Füsun Yıldız, “Sigara dumanı nitrosaminler, aromatik hidrokarbonlar, amonyak, hidrojen siyanid, aseton, naftalin ve karbonmonoksit (CO) gibi 4 binden fazla zararlı madde içermektedir’’ dedi. Prof. Dr. Yıldız, sigara kullananların vücutlarında artan karbonmonoksit miktarının en az diğer maddeler kadar zararlı olduğunu vurguladı. Karbonmonoksitin (CO) görülemeyecek, koklanamayacak veya tadılamayacak zehirli bir gaz olduğunu belirten Yıldız, “Bu gazın neden olduğu bu tip zehirlenmeler, vücutta karbonmonoksit yoğunluğunun aşırı derecede artmasına bağlı oksijenin hayati organlara ulaşması engellenmekte ve sigara içen kişilerde, vücutlarına aldıkları binleri bulan zararlı maddelerin yanı sıra, karbonmonoksit zehirlenmesi de yaşanmaktadır’’ ifadelerini kullandı.
Prof. Dr. Füsun Yıldız: “Sigara ile vücuda giren karbonmonoksit, dokulara giden oksijeni azaltan toksik bir gazdır.”
Karbonmonoksitin dokulara giden oksijeni azaltarak hücrelerin zarar görmesine sebep olan toksik bir gaz olduğuna vurgu yapan Prof. Dr. Füsun Yıldız, sigara içenlerde bu olumsuz etkilerin açıkça görüldüğünü söylüyor. Sigara bağımlılığında nikotine bağlı farmakolojik bağımlılık yanında, psikolojik ve davranışsal ayaklardan oluşan bir bağımlılık üçgeni olduğunu belirten Prof. Dr. Füsun Yıldız, sigara bağımlılığının tedavi edilebilir bir hastalık olduğunu belirtti. Tedavi için ilk şartın sigara içen kişinin sigarayı bırakmayı istemesi olduğunu vurgulayan Yıldız bunu destek ve tedavinin izleyeceğini vurguladı. Sigara bırakma polikliniğine başvuran hastada ilk aşamada bağımlılık düzeyinin ölçülmesi gerektiğini; bunun için çeşitli kısa sorgulama formlarının yanında, solunum havasında karbonmonoksit ölçümü ile yapılabileceğini söyledi. “Sigara içenlerin nefesinde bulunan CO düzeyi ölçümü sigara bağımlılığının tanı, tedavi ve takip aşamalarında bir gösterge olarak sıkça kullanılıyor” diyen Prof. Dr. Füsun Yıldız, sigarayı bıraktıktan sonra 24 saat içinde karbonmonoksitin vücuttan atıldığını, sigara içerken yüksek çıkan değerlerin bıraktıktan sonra düşmesinin hastaları motive ettiğini de söylüyor.
Karbonmonoksit Testi Bağımlılık Düzeyinin Tespitinde ve Hastaların Takibinde Kullanılıyor.
Karbonmonoksit ölçümü, 2017’den beri hizmet veren Dr. Suat Günsel Girne Üniversitesi Hastanesi Göğüs Hastalıkları Anabilim Dalı bünyesinde faaliyet gösteren sigara bırakma polikliniğinde, sigara bağımlılık düzeyinin tespitinde ve hastaların takibinde de kullanılıyor. Prof. Dr. Füsun Yıldız, karbonmonoksit ölçümünün çok kısa bir süre içinde sonuç veren, sadece bir cihaza üfleyerek yapılan basit, ağrısız ve ucuz bir test olduğu belirtiliyor.