Tasarı, bu yıl yapılması gereken belediye başkanlığı, belediye meclisi, muhtarlık ve ihtiyar heyeti üyeliği seçimlerinin yasanın haziran ayında yapılması kuralına bakılmaksızın temmuz ayında yapılmasını ve Cumhuriyet Meclisi’nce saptanan günde oy verilmesini düzenliyor.
Tasarıyla, yasada, oy verme gününden önceki “altmışıncı gün” olarak belirlenen seçimin başlangıç günü de “kırkıncı gün” olarak değiştirildi. Böylece seçim yasakları altmış günden kırk güne düşmüş oldu. Ayrıca adayların saptanması, başvuru, kesinleşme süreleriyle propaganda süresi de kısaltıldı.
Yasadaki geçici kurallar, temmuz ayında yapılacak yerel seçimin ardından uygulamadan kalkacak.
Meclis Genel Kurulu’nda bugün Seçim ve Halkoylaması (Geçici Kurallar) Yasa Tasarısı ile Hukuk, Siyasi İşler ve Dışilişkiler Komitesi’nin tasarıyla ilişkin raporu da görüşüldü. Raporu Komite Başkanı ve CTP milletvekili Doğuş Derya okudu.
UBP milletvekili Hasan Taçoy, tasarı üzerine söz aldı. Taçoy, yasal düzenlemeyle seçim yasaklarının 40 güne indirilmek istendiğini anımsatarak, bunu eleştirdi.
Yasanın iktidarın zaman kazmaması ve bütçeyi kullanması için hazırlandığını belirten Taçoy, “İktidar eden siyasi partiler seçime hazır değil. Bütçeyi belediyeler için kullanmak istiyorlar” görüşünü savundu.
Taçoy, bu düzenlemeyle seçim yasaklarının nisanda değil, mayıs ortasında başlayacağını belirterek, “Elde edilen 20 günlük sürede üçlü kararnameyle atama yapacak, devlet bütçesini kullanacak, ihale ve istihdam yapacak, bunu seçim lehine kullanacaksınız. Biz bu seçim yasakları ve süre ile çok uğraştık. Bunu değişmeyin. Bu düzenleme hatalıdır. Bunun arkasında temizlik yoktur bunun arkası kirlidir. 60 günlük seçim yasağı kuralını bozmayın” şeklinde konuştu.
“UBP olarak oturmuş düzenin bozulmasına karşıyız” diyen Taçoy, 60 günlük seçim yasağının 1994’ten beri uyguladığını belirtti.
CTP milletvekili Asım Akansoy, Taçoy’un “Bu işin arkası kirli” sözlerini eleştirdi.
Akansoy, bütçenin geçtiğimiz dönemde geçirilmesi konusundaki önerilerini anımsatarak, “Bütçe yeni geçti. Protokol çalışmaları başlayacak. Hükümetin çalışmalarını yapabilmesi için bu süre mantıklıdır. Bununla ilgili tartışmayı gerekli görmüyorum” dedi.
Tasarının komite aşaması hakkında da bilgi veren Akansoy, “UBP’li vekiller komitede 1 Temmuz’la ilgili endişe belirtmediler. Bu tarihle ilgili gruplar arası ortak görüş var. 60 günün 40 güne indirilmesi yaklaşımı da beni şaşırttı. Sanki belediye başkanları hükümet partilerinden oluşuyor ve hükümet onlara avantaj sağlanacak gibi söyleniyor. Öküz altında buzağı aramak doğru değil. Hükümetin istihdam yapma, devlet imkanlarından yararlanma gibi bir duruşu olamaz” dedi.
UBP milletvekili Oğuzhan Hasipoğlu da söz aldı. Hasipoğlu, Yenierenköy Belediyesi çalışanlarının işlerine ve bölgelerine sahip çıktığını söyleyerek, bu nedenle 60 günün 40 güne indirilmesine gerek olmadığını, ortada bir belediye sorunu da kalmadığını belirtti.
HP milletvekili Gülşah Manavoğlu, UBP milletvekili Hasan Taçoy’un “Bu işin arkası kirli” açıklamalarını eleştirdi.
UBP milletvekili Dursun Oğuz, yasa tasarısına neden bu konuda ret oyu kullandıklarını anlattı.
Oğuz, istişare ile seçimin 30 Haziran Cumartesi günü yapılması üzerinde mutabık kalınsaydı bu yasaya gerek olmayacağını belirtti.
Oğuz, Yenierenköy Belediyesi için çalışmaların sürdüğünü bildiğini ama bunun seçim yasakları süresiyle ilgili olamayacağını kaydetti.
UBP milletvekili Özdemir Berova konuşmasında, hükümetin bu kurgusunun yanlış olduğunu belirtti. Berova, bu yıl ÖSYM sınavına girecek öğrenci sayısının bin olacağını ve sınavın üç ya da dört okulda yapılacağını kaydederek, “Gerekli önlemler alınarak seçim de aynı gün yapılabilirdi” dedi.
YDP Milletvekili Erhan Arıklı da, konunun bir kısır döngü içinde tartışılmaya devam ettiğini belirterek, 19 belediyenin maaş ödeyemez durumda olduğuna işaret etti.
Bu konuların tartışılması gerekirken, seçim yasaklarının, seçimlerin hangi gün yapılacağının tartışıldığını söyleyen Arıklı, seçimi erteleme önerisini yineledi.
Arıklı, köklü reform yapılmasının şart olduğunu vurguladı.
Başbakan Tufan Erhürman da, yerel yönetimler reformu yapılıp seçimin ertelenmesine yönelik öneri için kendisinin bir açıklama yapmadığını belirterek, konuyu ana muhalefet UBP Genel Başkanı Hüseyin Özgürgün ile görüşeceklerini kaydetti.
Geçen hafta Arıklı’nın yerinden yaptığı öneri için konunun tartışılabileceğini söylediklerini belirterek, ancak bunun sadece kendilerinin karar verebileceği bir şey olmadığını ifade eden Erhürman, bu konuda Özgürgün’le görüşmek istediklerini, ancak yurt dışında olması nedeniyle görüşemediklerini belirtti.
Hükümetin yerel yönetimler reformu yapma kararlığında olduğunu belirten Erhürman, bu reform yapılsa da 2022’den önce bu reformun hayata geçmesinin mümkün olmadığını vurguladı.
Seçimin ertelenmesinin Anayasa değişikliği istediğini, onun için Hüseyin Özgürgün’den haber beklediklerini ifade eden Başbakan Erhürman, Genel Kurul’da bugün seçim yasaklarının 60 günden 40 güne indirilmesi ve seçimin 1 Temmuz’da yapılmasının tartışılmasını eleştirdi.
Başbakan Erhürman, daha önce UBP’nin onay verdiği 1 Temmuz tarihinin şimdi eleştirilmesini anlamakta zorlandığını belirterek, “Bu bizim irademiz değil. YSK’ya soruldu ve YSK, üniversite sınavı yapılacağı gün yapmayın, bir hafta öncesinde bayram var yapmayın, haziranın son günü cumartesidir, o gün de yapmayın dedi. Bunları yazılı olarak söylediler” ifadelerini kullandı.
Seçim yasaklarının 60 günden 40 güne indirilmesiyle ilgili geçmişte bir emsal olduğunu anımsatan Başbakan Erhürman, emsal teşkil edecek tartışmalarının da yersiz olduğunu, çünkü geçmişte zaten emsal olduğunu, yasa tasarısının da geçmiştekine bakarak yazıldığını kaydetti.
Seçim yasaklarının hangi seçim olduğuna bakılmaksızın, merkezi hükümetin yapacağı tüm icraatları kapsayacağına işaret eden Erhürman, bütçenin geç geçmesi nedeniyle merkezi idarece yapılması gerekenlerin yapılamadığını, bunların yapılması için de bir süreye ihtiyaç olduğunu anlattı.
Yenierenköy Belediyesi’nin içinde bulunduğu durum için de önerinin cuma günü geldiğini belirten Başbakan Erhürman, Bakanlar Kurulu toplantısının da daha yapılmadığını, büyük bir ihtimalle çarşamba günü yapılacağını ve BES’in önerilerinin de toplantıda değerlendirileceğini kaydetti.
Yenierenköy Belediyesi çalışanlarının maaşlarının nasıl ödendiğini daha önce de açıkladıklarını ifade eden Başbakan Erhürman, belediye işçilerinin çalışıyor olmasının belediyenin gelir gider dengesizliğini kaldırmadığını söyledi.
“Bu işin arkası kirlidir ifadesini aynen iade ediyorum” diyen Erhürman, “20 gün içinde de eğer hükümetin seçim yasaklarını kısıtlaması dolayısıyla hükümetin belediyelere avantaj sağladığını görürseniz buraya getrin” dedi.
Konuşmaların tamamlanmasının ardından tasarı oy çokluğuyla kabul edildi ve Meclis Genel Kurulu bugünkü çalışmalarını tamamladı.
Meclis Genel Kurulu, bir sonraki birleşimini yarın saat 10.00’da yapacak.