Zor günler kapıda

Türk Lirası’nın yabancı paralar karşısında hızlı bir şekilde değer kaybetmesi nedeniyle, KKTC Hükümeti’nin 2017 için hazırladığı 4 milyar 987 milyon TL tutarındaki bütçesi daha şimdiden yüzde 25 reel değer kaybına uğradı.

Raif DOĞRU

Diyalog gazetesine açıklamalarda bulunan eski başbakanlardan Ferdi Sabit Soyer “Bütçe'nin hazırlandığı dönemde, Ağustos ayı sonunda 2016'nın 8 aylıkortalamada dolar kuru, 2,7 TL idi. Bugün daha Komitede görüşülürken bir dolar, 3.40 TL oldu. Bu, KKTC ekonomisinin ve insanınınkaldırabileceği bir oynama değildir” dedi.

“İnsanlar daha da yoksullaşacak”

Ferdi Sabit Soyer, 2017 için öngörülen pek çok ekonomik düzenleme ve öngörünün şimdiden alt üst olduğunu belirterek, “TL'nin dolar karşısındaki kaybı, 150 milyon dolarlık ihracatı, fakat 1 milyar 800 milyon dolarlık ithalat olan ülkemiz açısından çok büyük bir yüktür.  Çünkü bu ülkede tümmal ve hizmetlerin fiyatı, günlük yaşamda kullandığımız TL'ye rağmen, dövize göre şekillenmektedir. 

Toplumun ve insanların durduğu yerde, kendinden kaynaklanmayan bu nedenlerden ötürü, daha da yoksullaşacağı gerçeğini hangi hamaset örtebilir?” şeklinde konuştu.

Kayıp, esnaf ve iş çevreleri için de geçerli…

Dövizdeki artışa, kamu görevlileri açısından da örnekler veren Soyer şunları aktardı, “Barem 16/10 da bulunan bir Kamu görevlisinin maaşı, Ekim 2002'de 1023 dolardı. Bu maaş, 1 Ocak 2005'te 2034 dolara ulaştı. Bu baremde bulunan bu kamu görevlisinin maaşı, 1 Ocak 2008'de; 3,676 dolara denk oldu. Ama bu maaş; bu kur ile 21 Kasım 2016'da 2107 dolara düşmüş oldu.

Yani bu baremde bulunan bir yurttaşın maaşı, reel olarak 11 yıl geriye gitti.

Peki, Tarım Üreticisi açısından? 2017 Bütçesinde öngörülen tüm destekler, daha Bütçe Meclis'ten geçmeden, TL'nin dolar karşısındaki bu kaybı ilereel olarak yüzde 25 eridi. Aynı şey, tüm iş dünyası ve esnaf için de geçerlidir.”

Angolemli: Mutlaka tedbir alınmalı

Kıbrıs Türk siyasetinin deneyimli isimlerinden TDP Milletvekili Hüseyin Angolemli de çarşının, ev kiralarının ücretlerinin dövize endeksli olduğunu ancak, maaşların TL olarak ödendiğini söyleyerek kurdaki artış nedeniyle tüm toplumun etkileneceğini belirtti. 

Döviz borcu olanların yaşadığı mağduriyete de dikkat çeken Angolemli, daha önce bu konuda tedbirler alındığını, ancak günümüzde böyle bir düzenlemenin yapılmadığını kaydetti. 

Dövizin yükselişine göre piyasadaki her şeyin fiyatının oynadığını ifade eden Angolemli, ithalat yapan ve ticaretle uğraşanlar için en önemli tehlikenin piyasanın durgunlaşması olacağını söyledi. 

Angolemli, dövizle borçlanmalar konusunda mutlaka tedbir alınması gerektiğine işaret etti.