Swap nedir, faizi neden artıyor?

Peki ne demek bu swap faizi ve neden artıyor?

İktisatçı Mahfi Eğilmez, kişisel internet sitesindeki ‘Ekonomi Sözlüğü’ bölümünde swap işlemini, “İki tarafın birbirlerine belirli süreler sonunda ödeme taahhütlerini içeren bir sözleşme, değiş tokuş” olarak tanımlıyor ve ekliyor: “Borç servisi açısından swap işlemi genellikle dış borçların anapara yükümlülüğünü ifade eden döviz cinsinin değiştirilerek, başka bir döviz cin­sine dönüştürülmesi (anapara swap'ı), söz konusu borcun faizinin ifade edil­diği döviz cinsinin değiştirilmesi (faiz swap'ı) veya mevcut borçların serma­yeye katılım payı haline dönüştürülmesi (borç-sermaye swap'ı) şekillerinden birinde ortaya çıkar.”

Akademisyen Prof. Özgür Demirtaş da Twitter hesabında konuyla ilgili yaptığı bilgilendirmede, “Swap demek takas demektir” diyor. Swap piyasasında tarafların para birimlerini takasladığını belirten Demirtaş, “Peki ne oldu da TL swap faizi fırladı” sorusuna da şu cevabı veriyor:

“Yabancı yatırımcı Dolar/TL nin yükseleceğini düşündüğü için TL satıp Dolar almak istedi. TL’si olmadığı için ne yapması gerekti? Londra piyasasından TL bulması gerekti. TL bulmak da oldukça zorlaşmıştı. Niye? Çünkü Londra piyasasına TL sağlayan bankalar TL miktarını kıstılar. Niye? Çünkü Ağustos 2018 deki kanun maddesiyle Türkiye’de yerleşik Bankaların yurtdışı piyasalara sağlayacakları toplam TL miktarı özsermayelerinin % 25’i ile kısıtlı idi.

Şimdi yabancı bir yandan TL bulup onu shortlayıp (elinde olmayan bir şeyi satıp), dolar almak istiyor ama bir yandan da TL bulma ve o TL pozisyonunu taşıma maliyeti yıllık %90 ve %200 lere çıkıyor. O zaman ne yapacak? Olan uzun dolar pozisyonunu kapayacak ve bu işe de girmeyecek.”

Swap faizinin artmasının TL’nin dolar karşısındaki düşüşünden yararlanmaya çalışan yabancı yatırımcıların kaybıyla sonuçlanacağını belirten Demirtaş, “Swap faizlerinin artması TL’yi satıp dolar almak isteyen Spekülatif yatırımların önünü kısa vadede kesip işimize yarar ama uzun vadede, TL bulamayan yabancı yatırımcıyı düşman eder, TL’nin itibarını düşürür, borsa ve tahvilimizi sattırır. Yeni yatırımcıyı kaçırır” diye ekliyor.