Tarihin Penceresinden Bir Bakış: Nazif Süleyman Ebeoğlu

Yazar ve şair Nazif Süleyman Ebeoğlu, 5 Şubat 1921 tarihinde Lefkoşa'da doğdu. Ortaöğrenimini Lefkoşa Türk Lisesi’nde tamamladı. Yükseköğrenimini ise Beyrut Üniversitesi Muhasebe Bölümü'nde tamamladı. Ardından Lefkoşa Türk Lisesi'nde öğretmenliğe başladı.  1943 Çığ grubunda yer aldı. Şiirin yanı sıra öyküler, romanlar yazmış, İngiliz edebiyatından çeviriler yapmış; bunların bir bölümünü gazete/dergilerde yayımlamıştır. Yazılarında S., N., N.S.E, Satlıoğlu Nazif Süleyman, N.S. Ebeoğlu imzalarıyla yazdı. Ayrıca anı ve gezi türlerinde de eserleri vardır. Öğretmenliğin yanı sıra gazetecilikle de uğraştı, özellikle İstiklal gazetesinde (28.10.1949-13.1.1954) çok yanlı etkinlikler gösterdi. Ayrıca Kurun adlı bir de gazete çıkarıp, edebiyata gönül verenleri cesaretlendiren çalışmalarda bulundu. Bu gazetede Kaybolan Dünya adında bir romanı da yayınlandı. Gazete sayfaları arasında kalmış telif ve çeviri romanları vardır. Şiir alanında hece ölçüsünün Kıbrıs’taki öncüsüdür.  Hem gazetecilik hem de edebiyat alanında başarısını kat kat arttırdığı günlerde Ada’dan ayrılıp Londra’ya yerleşerek yaşamına orada devam etti ve 2007 yılında hayata veda etti. Şairin yayımlanmış ilk ve son kitabı Beyrut Rıhtımlarında adlı şiir kitabıdır. Bu kitap Kıbrıs Türk Edebiyatı’nda yayımlanan ilk şiir kitabı olma özelliğine sahiptir. Seni Seviyorum (1938), Kaybolan Dünya (1947) adlı romanları; Lübnan’dan Bende Kalanlar (1939), Yurdumun Yazı (1939) adını verdiği anıları da çeşitli gazete ve dergilerde tefrika edilmiş eserleridir. Bu eserlerin dışında Lübnan Hikâyesi (145) adıyla yine dergi ve gazetelerde tefrika edildi. 1943 kuşağı olarak adlandırılan bu dönemin ilk şairleri, düşünsel olarak beslendikleri Türkiye’deki hececi şiirin biçimi kadar, folklorik, milliyetçi içeriğine de uygun bir şiirin takipçisi olurlar. Mustafa Adiloğlu, bu durumu: “...İkinci Dünya Savaşı’ndan sonra Türkiye’yi taklitle başlayan edebiyatımız, hep nasyonal-şöven bir çizgi izledi” diye tanımlarken, hececi-romantik şiirin önemli temsilcilerinden Nazif Süleyman Ebeoğlu ise:  “... Eğitimde ve kültürde olduğu gibi edebiyatta da Türkiye’yi takip ediyorduk. Türkiye’nin kimliği bizim kimliğimizdi. Benim şiirlerim de İstanbul’daki Yedigün dergisinde çıkıyordu. Edebiyata böyle başladık.” (Ali, 1990:135) diye özetlemektedir. Bu dönem şairleri gibi Nazif Süleyman Ebeoğlu da ölmeden önce Anavatan’ı, Atatürk’ün yattığı toprağı ziyaret etmek en önemli ideallerdendi. Tabi bu ideal sadece şairlerin değil Kıbrıs Türkleri için bir idealdi, arzuydu. Nazif Süleyman Ebeoğlu’nun şiirlerinden örnekler: Aşağıya alıntıladığım Son Dakikalarım şiirinde şair; Türkiye’ye duyduğu hislerini, hayatının sonuna yaklaşmış bir kişinin ağzından bize aktardı. Şiirin bütününe baktığımızda ise bu kişinin hedeflerini gerçekleştiremediğini, hayata da doymadığını görülüyoruz. Vatan topraklarına gitmek, hatta Kurtuluş Savaşı’nın önde gelen isimlerinden İsmet İnönü’yü görmek de şair için geride kalan bir hayaldir artık:       Bu zamansız yıkılış nedir Tanrım bendeki, Bu yarış ah, nedendir bu yanış sinemdeki? Hayattan aldığımı henüz vermeden ona Anneciğimin doymadan ılık koynuna! Tatmadan Türklüğümün zevkini kana kana Ayak bile basmadan vatan topraklarına! Yadellerde kimsesiz beni yok etmek neden? Anayurdu görmeden,İnönü’yü görmeden… Yetmez mi çektiklerim, ey Tanrım bana acı Al ruhumu al artık, dinsin bu sonsuz acı.   Soyum ve Tarihim adlı şiirinde şair, soyunun yüceliğinden söz etmektedir. Benim soyum ulu bir soydur, ben de bu soyun imanlı çocuğuyum diyerek hislerini dile getirmiştir: Haktan gelir kuvvetim, Hakk’a gider her yolum Altaylar’da başladı benim ilk zafer yolum Asırlarca dünyayı titreten bir soyum var Coşan alev kanıma damarlarıma bile dar. Atilla, Timur, Fatih, Kanuni, Barbaroslar Çanakkale, Sakarya, İnönü, Dumlupınar, Tarihimi açınca görürüm nice erler, Gözleri kamaştıran güneş tuğlu zaferler. İlim ve sanat bizde, bizdedir inkılâplar, En son Atatürk’üm, Lozan ve İnönü’m var. Sarsılmayan bir soyun imanlı çocuğuyum Cumhuriyetle yeni bir tarih açtı soyum SON SÖZ: Ebeoğlu; Kıbrıs Türk Edebiyatı’nda gerek şiir ve hikâye alanında eser vermiş, ayrıca gazetecilik yönüyle de topluma hizmet etmiş bir kişiydi. Bugünkü Kıbrıs Türk Edebiyatı’nın oluşmasında ve gelişmesinde çok büyük katkıları oldu. Ebeoğlu ve Ebeoğlu gibi kültürümüze, edebiyatımıza katkı sağlayan eser veren kültür ve edebiyat insanlarını anmayı ve hatırlamayı bir görev addediyor ve Nazif Süleyman Ebeoğlu’nu özlemle anıyorum. KAYNAKÇA Atun, Suna. Kıbrıs Türk Edebiyatı. SAMTAY VAKFI Yayınları:36. Lefkoşa, 2009. Aydın, Mehmet Ali (1990). Turkish Cypriot Identity in Litareture Edebiyatta Kıbrıslı Türk Kimliği. Fatal Publications, London. Kıbrıs Türk Edebiyatı.KKTC Eğitim Bakanlığı Yayınları. Kasım, 1989. Serdar, Gülgün. Şairlerimiz Şiirlerimiz. Lefkoşa, 2000. Türkiye Dışındaki Türk Edebiyatları Antolojisi. Cilt 9. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara, 1997. http://ekitap.kulturturizm.gov.tr/Eklenti/11525,nazifsuleymanebeoglupdf.pdf?0 http://www.turkcebilgi.com/nazif_s%C3%BCleyman_ebeo%C4%9Flu