Turizm Bakanlığı bütçesinin saat 22.00 sıralarında tamamlanmasının ardından, Cumhuriyet Meclisi’nin bugünkü toplantısı saat 11.00’e alındı.
Meclis Genel Kurulu bugün, Güvenlik Kuvvetleri Komutanlığı, Dışişleri Bakanlığı ve Ulaştırma Bakanlığı bütçelerini görüşecek.
ÇELER
TDP milletvekili Zeki Çeler, Turizm Bakanlığı’na ayrılan bütçenin, yetersiz olduğunu, teşvik ve reklamın nasıl yapılacağını sordu.
Kültür ve doğanın “canına okuyan” bir yaşam sürüldüğünü, tarihi eserlerin bakımsız olduğunu, çevrenin katledildiğini savunan Çeler, turizm konusunda yetkili ve bilirkişi olanların görevde olmasının önemli olduğunu kaydetti.
Çeler, ilgi çekici, hedefleri olan reklam yapılması ve dış piyasada da yayımlanmasının önemli olduğunu vurguladı.
Turist çekmenin yollarının bulunması gerektiğini söyleyen Çeler, ülkeye özgü güzelliklerin tanıtımının doğru şekilde yapılmasıyla turist çekilebileceğini belirtti.
Turistik tesislerde çalışan Kıbrıslı Türklere karşı mobbing uygulandığını ve düşük ücretle çalışanların işe alındığını söyleyen Çeler, bunların ne kadar denetlendiğini sordu.
Gençlerin, çalışma güvenliği olmayan, çalışanların haklarını alamadığı işlerde çalışmayı istemediğini söyleyen Çeler, bunların denetlenmesini istedi.
Çeler, adada yapılabilecek etkinliklerin daha aktif bir şekilde tanıtımının yapılması gerektiğini ifade etti.
Toplu taşımacılığın iyileştirilmesi gerektiğini söyleyen Çeler, sistemsizliğin giderilmesi ve denetim yapılması gerektiğini kaydetti.
Çeler, turistlere satılan bazı ürünlerin üzerinde fiyat bulunmadığını kişiye göre fiyat uygulandığını, bunun turistler açısından olumsuz olduğunu kaydetti.
Çeler, şehirlere aidiyet kazandırılmadığını, şehirlerin turistlerin kolay hareket edebileceği şekilde düzenlenmediğini belirtti.
Artan suç olaylarının önlenmesi gerektiğine vurgu yapan Çeler, ülkedeki elektrik santrallerinden yayılan dumanlar, denizlere bırakılan lağım suları gibi sorunların çözülmesinin önemine işaret etti.
ATAOĞLU
DP-UG milletvekili Fikri Ataoğlu, ulaşımla ilgili şikayetlere değinerek, otellere verilen taşımacılıkla ilgili izinlerin yanlış olduğunu ve taşımacılıkla uğraşan vatandaşların oteller içinde sığıntı durumunda bulunduklarını söyledi.
Ataoğlu, “Gerek biletini bedava veriyorlar gerek odasını bedava veriyorlar son model arabalarla müşteriler havaalanından karşılanıyor” dedi.
Yatırım teşviklerinin nereden ödeneceğini soran Ataoğlu, kalifiye eleman açığının kapanması için de önlem alınması gerektiğini, OTEM’in yeniden yapılandırılması gerektiğini kaydetti.
Eski eserler ve müzelerin dünyanın her yerinde tanıtıldığını, buralardan ciddi gelir elde edildiğini söyleyen Ataoğlu, ülkede bu tip yerlerin çok olduğunu ancak ilgisizlik nedeniyle durumlarının iyi olmadığını kaydetti.
Yaz dönemlerinde turist sayısı daha fazla iken turizmde okuyan öğrencilerin part time olarak eski eserlerde görevlendirilebileceğini belirten Ataoğlu, çok değerli ama unutulmuş yerler bulunduğunu ifade etti.
Ataoğlu, tanıtım broşürlerinin turistlerin kolay ulaşabileceği merkezlere bırakılması gerektiğini belirtti.
Eski eserlerin restorasyonuna yönelik bütçede bir pay ayrılmadığını söyleyen Ataoğlu, bunun bütçesinin nereden sağlanacağını sordu.
Ataoğlu, ülkede otel sayısı artarken kumarhanelerin de artacağını, birçok KKTC vatandaşının kumarhaneye ve bet ofise girdiğini, bunların kontrol edilemediğini ifade etti.
SERDAROĞLU
UBP milletvekili Ergün Serdaroğlu, ülkeye sürdürülebilir turizm kazandırmanın önemini vurguladı. Çevre iyi olmazsa, turizmin de iyi olamayacağını söyleyen Serdaroğlu, kirliliğin turizmi olumsuz etkilediğini belirtti.
Çevre ve doğayı mahvetmeden turizmi geliştirmek gerektiğini belirten Serdaroğlu, kırsal turizmin çok önemli olduğunu vurguladı.
Turizmin devlet politikası olması gerektiğini söyleyen Serdaroğlu, ancak bu şekilde sürdürülebilir olacağını ifade etti.
Serdaroğlu, otel ve restoranların denetlenmesi gerektiğini belirtti.
Girne Antik Limanı’nın ve Girne Kalesi’nin durumunun kötü olduğunu söyleyen Serdaroğlu, önlem alınmasını istedi.
Derinya ve Aplıç Kapıları’nın açılmasının turizmi olumu etkileyeceğini belirten Serdaroğlu, ancak bu bölgede de CMC atıkları sorununun çözüm beklediğini söyledi.
Serdaroğlu, Güney Kıbrıs’tan acentelerle işbirliği yapılabileceğini söyledi.
GÜNDÜZ
DP-UG milletvekili Menteş Gündüz, turizm bakanlığında kadro ve ekipman yokluğu nedeniyle sorun yaşandığını söyledi.
Turizm Bakanlığı’nın çevre, temizlik, sağlık, eğitim gibi alanlarla bağlantısı olduğunu belirten Gündüz, nitelikli ve doğru yatırım yapılması gerektiğini kaydetti.
Gündüz, batı bölgesinde ören yerlerine yapılan ziyaretlerin artırılması ve teşvik edilmesi gerektiğini dile getirdi.
Girne Antik Limanı’ndaki mendireğin durumunun kötü olduğunu söyleyen Gündüz, bir an önce ihale tamamlanarak, çalışma yapılmaya başlanması gerektiğini belirtti.
Limanda yetki karmaşası olduğunu kaydeden Gündüz, bu durumun en kısa sürede çözüme bağlanmasının şart olduğunu söyledi.
Gündüz, Türkiye’den KKTC’ye gelen suyu yönetmek için aklıselim hareketler, planlar ve projeler yapılması gerektiğini ifade etti.
Uyuşturucunun limanlardan çok kolay girdiğini savunan Gündüz, limanların daha sık denetime ihtiyacı olduğunu söyledi.
Gündüz, lobicilik, reklam ve pazarlamaya harcanan paraların boşa gitmediğini, turizm için bu faaliyetlerin çok önemli olduğunu ifade etti.
ERÇAL
CTP milletvekili Hüseyin Erçal, bütçede turizme ayrılan miktarla yapılabileceklerin önemli olduğunu, iyi değerlendirilmesi gerektiğini söyledi.
Ülkenin çok değerli kültürel varlıkları bulunduğunu, bunların turizm için değerli olduğunu aynı şekilde iklim bakımından da şanslı olunduğunu kaydeden Erçal, “Bunları layıkıyla değerlendirebilsek yaşam kalitemiz de artar” dedi.
Turizmin gelişebilmesi için, çevre kirliliği gibi bazı sorunların ortadan kaldırılması gerektiğini söyleyen Erçal, temizlik yapmaktan ziyade temizliği korumak ve kirletenlere ciddi cezalara uygulamak gerektiğini dile getirdi.
Erçal, şehirlerarası yol kenarlarında bulunan tabelaları eleştirerek, hem kirlilik yarattıklarını hem de kazalara yol açtığını belirtti.
Ülkesel imar planının devreye konmadığını, her bölgede farklı kurallar uygulandığını söyleyen Erçal, ada ve turizm ülkesi için sahillerin korunmasının önemli olduğunu kaydetti.
Özel ilgi turizmi, inanç turizmi konularına değinen Erçal, Lefke bölgesinde Şeyh Nazım’ın mezarının bulunduğunu, bunun iyi kullanılması gerektiğini belirtti.
Güzelyurt- Lefke bölgesinin turizmden nasibini alacak noktaya getirilmesini isteyen Erçal, deniz sporlarının teşvik edilebileceğini kaydetti.
Erçal, Akdeniz-Yeşilırmak arasındaki sahilin korunması gerektiğini ifade etti.
Erçal, Gemikonağı’nın uluslararası bir liman olduğunu ancak atıl halde durduğunu, kullanılmadığını söyledi.
ALANLI
Meclis Başkan Yardımcısı, DP-UG milletvekili Hüseyin Avkıran Alanlı, turizmde pay almanın yolunun tanıtımdan geçtiğini söyledi.
Alanlı, dünya genelinde turizmin artmakta olduğunu, daha çok insanın turizm amaçlı seyahat ettiğini ifade etti.
Alanlı, dünya üzerine petrol geliri en yüksek olanların Azerbaycan ve İran olduğunu ama ABD’nin salt turizmden elde ettiği gelirin, bu rakamları aştığını söyledi.
Turizmin devlet politikası değil, hükümet politikası olduğunu söyleyen Alanlı, bütçede hükümetin turizm politikasından vazgeçtiğinin görüldüğünü belirtti.
Turizmde doğan istihdam ihtiyaçlarının ülke vatandaşlarından karşılanması gerektiğini belirten Alanlı, işletmecilerin kalifiye eleman bulamadıklarını, yurt dışından eleman getirdiklerini söyledi.
Alanlı, OTEM’in kendi hükümetleri döneminde yeniden açıldığını, öğrenci kabul edildiğini, turizme eleman kazandırıldığını ancak hükümet değişince kurumun kapatıldığını ifade etti.
Turizmde istikrar ve sürdürülebilirliğin çok önemli olduğunu belirten Alanlı, ülkeye gelen turistlerin yaşlı olduğunu, gençlerin ise güneye gittiğini söyledi.
Alanlı, genç turistlerin daha fazla para harcadığını ve sosyal medyayı daha iyi kullandıklarını dile getirerek, genç turistlerin ülkeye gelmesini teşvik etmek gerektiğini belirtti.
HAMZAOĞULLARI
CTP milletvekili Biray Hamzaoğulları yangın helikopterine bindiğinde, havadan denizlerin durumunu gözlemleme fırsatı bulduğunu, denizlerin kirletildiğini, kıyılara kaçak yapılar inşa edildiğini belirtti.
Hamzaoğulları, bazı otellerde yüksek maaşların yatırımlarda düşük gösterildiğini, bazı çalışanların sosyal sigorta yatırımlarının yapılmadığını söyledi.
Güneyde turistik bölgelere gösterilen özenin Kuzeyde gösterilmediğini gördüğünü belirten Hamzaoğulları, daha çok çaba harcanması ve daha çok hizmet verilmesi gerektiğini kaydetti.
Yerel üretimin otellerde kullanılması gerektiğini ancak bunun yapılmadığını dile getiren Hamzaoğulları, denetim olmadığından bunların yapılmadığını söyledi.
Hamzaoğulları, çevre eğitiminin ilkokuldan başlaması gerektiğini belirtti.
Otellerde çalışanların KKTC vatandaşları olmadığını dile getiren Hamzaoğulları, ucuz işçi politikası ile hareket edildiğini, işçilerin uzun saatler boyunca çalıştırıldığını söyledi.
SUCUOĞLU
Turizm Bakanı Faiz Sucuoğlu, bakanlığın bütçe miktarını belirterek, anavatan Türkiye’den de teşvik olarak 46 milyon TL’lik katkı olacağını, ekonomik protokolden de 55 milyon TL katkı alınacağının tahmin edildiğini belirtti.
Sucuoğlu, ülkenin her sektöründe olduğu gibi turizmde de sıkıntılar olduğunu, dar bütçeye rağmen sıkıntıları aşmanın mümkün olduğunu belirtti.
Sucuoğlu, Girne Antik Liman ile ilgili proje hazırlandığını, bölgenin layık olduğu şekle getirileceğini, Kumarcılar Hanı’nın dükkanlarıyla birlikte Şubat sonu itibariyle faaliyete geçmesini öngördüklerini söyledi.
Turizmin öneminin tam anlaşılmadığını söyleyen Sucuoğlu, özellikle teşviklerle ilgili yaptıkları çalışma sonucunda acentelere verilecek teşvik kitapçığının hazırlandığını belirtti.
Eko-agro turizmin kanayan yara olduğunu belirten Sucuoğlu, bu işletmelerin sahiplerinin borç batağına düştüğünü, toplantı yaparak çözüm üreteceklerini ifade etti.
Sucuoğlu’nun konuşmasının ardından oylamaya geçildi. Turizm bakanlığı bütçesi onaylandı.
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.